Jesienią jest ich sporo na flamandzkich targach i jarmarkach. Trudno się dziwić - można z nich zrobić na przykład pyszną zupę. Pompoenen to w języku niderlandzkim dynie.

W Belgii dynie cieszą się dużą popularnością, szczególnie w okresie jesiennym (in de herfst/in het najaar). Na targach w Gandawie czy Antwerpii można zobaczyć stoiska z dynią w roli głównej. Dynie te trafiają tu z pola (pompoenveld), gdzie je wcześniej zebrano (pompoenen oogsten).

Z dyń robi się różne potrawy (gerechten). Królową jesiennego menu jest pompoensoep, czyli zupa dyniowa. Samo słowo zupa to soep. Pompoensoep maken to robić zupę dyniową, pompoensoep opwarmen to podgrzewać zupę dyniową, a pompoensoep serveren to ją serwować. Belgowie lubią ją romig (kremową), kruidig (przyprawioną) i warm (gorącą).

Zdanie „deze pompoensoep is huisgemaakt" oznacza, że „ta zupa dyniowa jest domowej roboty”. Z kolei zdanie „de pompoensoep smaakt heerlijk” przetłumaczymy jako „zupa dyniowa smakuje wyśmienicie”. Pytanie „wil je een kom pompoensoep?” w języku polskim brzmi: „czy chcesz miseczkę zupy dyniowej?”.

Dynia to nie tylko składnik zupy. Można z niej też przygotować pompoentaart (ciasto dyniowe) albo pompoenbrood (chleb dyniowy). Czasem dynię się piecze (een pompoen roosteren), robi się z niej purée (pompoenpuree maken) albo czymś się ją faszeruje (een pompoen vullen). Pestki dyni (pompoenpitten) to zdrowy dodatek do sałatek i pieczywa.

Dynie bywają imponujących rozmiarów. Zdanie „deze pompoen weegt twintig kilo" oznacza, że „ta dynia waży 20 kg". Mówiąc „op de markt in Gent zijn veel pompoenen te koop" mówimy, że „na targu w Gandawie można kupić wiele dyń”.

Słowo pompoen jest w języku niderlandzkim rodzaju męskiego, a zatem łączy się z rodzajnikiem określonym de. Mówiąc więc o konkretnej dyni, powiemy de pompoen. Liczba mnoga to pompoenen (dynie).

Wymowę słowa pompoensoep znajdziemy między innymi TUTAJ.

Jesienią dzieci uwielbiają wycinać dynie (een pompoen uitsnijden) i robić z nich np. lampy (pompoenlampen), szczególnie w okresie Halloween.

Więcej słów dnia

07.10.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

Jednym kojarzy się z ciszą, naturą i spokojem, innym z trudną pracą w polu i brakiem miejskich luksusów. Platteland to w języku niderlandzkim wieś, prowincja, obszar wiejski.

Jeśli coś jest w niderlandzkim „plat”, to jest płaskie. „Land” to z kolei ziemia, kraj. Platteland to więc dosłownie płaska ziemia, płaski kraj. Tereny wiejskie, szczególnie te z polami uprawnymi, rzeczywiście często są płaskie.

Słowo platteland, tak samo jak słowo land, jest w języku niderlandzkim rodzaju nijakiego. Wiąże się więc z rodzajnikiem określonym het. Mamy zatem het platteland.

Przeciwieństwem het platteland jest de stad, czyli miasto. Zdanie „Ik woon op het platteland” oznacza, że „mieszkam na wsi”. Przeprowadzić się na wieś to „naar het platteland verhuizen”.

Zdanie „het leven op het platteland is rustiger dan in de stad” oznacza, że „życie na wsi jest spokojniejsze niż w mieście”, zaś „de schoonheid van het platteland” to piękno wsi.

W niderlandzkim jest sporo określeń związanych z platteland. Wyrażenie een plattelands gemeenschap oznacza społeczność wiejską, plattelandsleven to życie na wsi (życie wiejskie), plattelandsgebied to teren wiejski, a plattelandsbewoner to mieszkaniec wsi.

Platteland to zbiorcze, ogólne określenie wsi i terenów wiejskich. Gdy chodzi o konkretną wioskę (jako konkretną miejscowość), to powiemy: het dorp. To słowo oznacza właśnie wioskę, wieś, miejscowość wiejską.

Wymowę słowa platteland usłyszymy choćby TUTAJ.

Więcej słów dnia

10.10.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

Nigdzie w Belgii ryzyko biedy i społecznego wykluczenia nie jest tak wielkie, jak w Regionie Stołecznym Brukseli.

Jak wynika z danych udostępnionych na stronie internetowej Belgijskiego Urzędu Statystycznego Statbel, w ubiegłym roku takiego ryzyka doświadczało aż 37% populacji Regionu Stołecznego Brukseli. W skali całego kraju wskaźnik ten był ponad dwukrotnie niższy i wynosił około 18%.

Ludzie zagrożeni biedą lub społecznym wykluczeniem to osoby, których dochody nie przekraczają pewnego minimum. Do tej grupy zalicza się też osoby, których nie stać na zakup podstawowych towarów i usług lub którzy są bezrobotni albo pracują w niewielkim wymiarze czasowym.

W przypadku jednoosobowego gospodarstwa domowego za osoby zagrożone biedą uznaje się te, które mają dochód niższy niż 1.522 euro miesięcznie. W przypadku gospodarstwa domowego składającego się na przykład z dwóch dorosłych i dwojga dzieci granicą jest dochód na poziomie 3.200 euro.

Z danych Statbel wynika, że dochody poniżej tzw. granicy biedy miało w ubiegłym roku 26% mieszkańców stolicy. Około jedna piąta dorosłej populacji Regionu Stołecznego Brukseli nie miała pracy lub pracowała jedynie w niewielkim wymiarze czasowym. Na zakup podstawowych towarów i usług nie było stać w 2024 r. około 14% mieszkańców regionu Stołecznego Brukseli.

W innych regionach kraju problem biedy i społecznego wykluczenia jest mniejszy. Dotyczy to w szczególności Flandrii, czyli północnej, niderlandzkojęzycznej części Belgii. W prowincji Brabancja Flamandzka problem biedy lub społecznego wykluczenia dotyka jedynie około 10% populacji. W porównaniu z brukselskim 37% to olbrzymia różnica…

10.10.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

Belgijski rząd chce objąć paczki z towarami zakupionymi w sklepach internetowych spoza Unii Europejskiej dodatkowym podatkiem w wysokości 2 euro od jednej przesyłki.

Wielu mieszkańców Belgii oraz innych państw Unii Europejskiej chętnie robi zakupy w np. chińskich sklepach internetowych, takich jak Shein oraz Temu. Sklepy te chwalą się niskimi cenami, ale jakość sprzedawanych przez nie towarów często pozostawia wiele do życzenia.

Dodatkowo artykuły te często nie spełniają unijnych norm dotyczących np. ochrony środowiska i bezpieczeństwa - opisuje flamandzki dziennik „Het Laatste Nieuws”.

Wielu handlowców z Belgii uważa, że chińskie sklepy internetowe to dla nich nieuczciwa konkurencja. Unijni producenci i sprzedawcy muszą bowiem spełniać te wymogi, a ich chińscy konkurenci często niewiele sobie z nich robią. Shein i Temu w ten sposób mocno ograniczają koszty i mogą kusić niskimi cenami.

Belgijski rząd w dużym stopniu podziela tę krytykę i we współpracy z innymi krajami UE oraz Komisją Europejską chce ograniczyć skalę tego zjawiska. Rozważane jest wprowadzenie opłaty w wysokości 2 euro za każdą paczkę sprowadzaną do UE spoza Wspólnoty.

Obecnie tylko do Belgii codziennie trafiają aż 4 mln takich paczek, opisuje „Het Laatste Nieuws”. Organizacje zrzeszające belgijskich handlowców popierają inicjatywę rządu, ale jednocześnie podkreślają, że kwota 2 euro za paczkę jest niska. Być może ewentualne wprowadzenie tego podatku będzie jednak tylko pierwszym krokiem, a w przyszłości będzie on wyższy.

07.10.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)