Znajdziemy ją w piętrowych domach i budynkach. Traphal to we flamandzkiej odmianie języka niderlandzkiego klatka schodowa.

W standardowym języku niderlandzkim, używanym w Holandii, klatkę schodową określa się słowem trappenhuis. We Flandrii, czyli w północnej, niderlandzkojęzycznej części Belgii, z określeniem trappenhuis też się można spotkać. O wiele częściej Flamandowie używają jednak słowa traphal.

Samo słowo trap oznacza między innymi schody. Iść w górę po schodach to „de trap op lopen”, a schodzić po schodach to „de trap af lopen”. Strome schody to „een steile trap”, schody kręcone to draaitrap, a spaść ze schodów to „van de trap vallen”.

Wyraz hal łączy się w języku niderlandzkim z rodzajnikiem określonym de. Mamy więc de hal oraz de traphal. Wymowę słowa trap znajdziemy TUTAJ, a słowa trappenhuis (czyli holenderskiego odpowiednika flamandzkiego traphal) - TUTAJ.

Słowo trap ma też inne znaczenia, takie jak stopień, poziom czy… kopniak lub kopnięcie. „De overtreffende trap” to gramatyczny stopień najwyższy, „hogere trap van moeilijkheid” to wyższy poziom trudności, a „iemand een trap uitdelen” to „wymierzyć komuś kopniaka”.

W tym kontekście trap wiąże się z czasownikiem trappen, oznaczającym kopać (np. piłkę lub kogoś). „Een vrije trap nemen” to w piłce nożnej „wykonać rzut wolny”, a „een trap tegen buik” to „kopniak w brzuch”. Kopnięcie lub kopniak to w języku niderlandzkim również de schop.

Więcej słów dnia

10.06.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

W meczu eliminacji do Mistrzostw Świata z Walią piłkarska reprezentacja Belgii prowadziła już 3-0, ale potem straciła trzy gole. Bramkę na wagę trzech punktów zdobył jednak Kevin De Bruyne.

Po 27 minutach gry kibice zgromadzeni w poniedziałek na stadionie w Brukseli mogli już myśleć, że jest „po meczu” i świętować zdobycie trzech punktów. Pierwszego gola dla gospodarzy zdobył w 15. minucie z rzutu karnego Lukaku, a potem na listę strzelców wpisali się Tielemans i Doku.

Walia nie zamierzała się jednak poddawać. Jeszcze w doliczonym czasie gry pierwszej połowy kontaktowego gola z rzutu karnego zdobył Wilson. W drugiej połowie Walijczycy wykorzystali błędy w obronie Belgów, a kolejne dwa gole strzelili Thomas i Johnson.

Trzy punkty, które jeszcze godzinę wcześniej wydawały się pewne, nagle bardzo się oddaliły, a nastroje belgijskich kibiców mocno się pogorszyły. Wtedy po raz kolejny z dobrej strony pokazał się Kevin De Bruyne, lider Czerwonych Diabłów. To on w 88. minucie popisał się pięknym - i co najważniejsze celnym - strzałem i dał reprezentacji Belgii zwycięstwo 4-3.

Podopieczni Rudiego Garcii zgotowali zatem fanom niezły thriller. Kilka dni wcześniej prowadzona przez francuskiego szkoleniowca drużyna jedynie zremisowała 1-1 w Macedonii Północnej. Dla Garcii starcie z Walią było czwartym meczem w roli selekcjonera Belgii. Na razie jego bilans to dwa zwycięstwa, remis i porażka.

10.06.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

Pogoda przeważnie jest już dobra, więc trzy dni wolnego to dobra okazja, by wyjechać na kamping, spędzić weekend w innym mieście albo odwiedzić rodzinę na drugim końcu kraju. Mowa o pomysłach na Pinksterweekend, czyli weekend Zielonoświątkowy.

Słowo Pinksteren oznacza w języku niderlandzkim, używanym poza Holandią także we Flandrii, czyli w północnej części Belgii, Zielone Świątki albo Zesłanie Ducha Świętego.

W Belgii święto to obejmuje dwa dni. Eerste Pinksterdag (Niedziela Zesłania Ducha Świętego, Pierwszy Dzień Zielonych Świątek) przypada zawsze w niedzielę (zondag), a Tweede Pinksterdag (Drugi Dzień Zielonych Świątek) - w poniedziałek (maandag).

Poniedziałek ten jest w Belgii dniem wolnym od pracy (wettelijke feestdag). Dzień ten określa się też słowem Pinkstermaandag (dosłownie: Poniedziałek Zielonych Świątek). W Polsce, niestety, nie jest to dzień wolny od pracy.

W 2025 r. Eerste Pinksterdag obchodzony jest w niedzielę 8 czerwca, a drugim dniem tego święta (Tweede Pinksterdag, Pinkstermaandag) jest poniedziałek 9 czerwca.

Wymowę słowa Pinksterweekend usłyszymy między innymi TUTAJ. Słowo weekend jest rodzaju nijakiego, więc zarówno weekend, jak i Pinksterweekend łączą się z rodzajnikiem określonym het. Mamy więc het Pinksterweekend.

Zesłanie Ducha Świętego to chrześcijańskie święto (christelijke feestdag), obchodzone w siódmą niedzielę po Wielkanocy (Pasen). Nazywane też bywa Pięćdziesiątnicą, bo przypada na 50. dzień po Wielkanocy.

Chrześcijanie wspominają tego dnia zesłanie (uitstorting) Ducha Świętego (Heilige Geest). Często Zesłanie Ducha Świętego uważa się za początek Kościoła i chrześcijaństwa. W kalendarzu chrześcijańskim to też symboliczne zakończenie okresu wielkanocnego.

Dziesięć dni przed Zielonymi Świątkami obchodzone jest inne ważne chrześcijańskie święto: Hemelvaartsdag, czyli Wniebowstąpienie Pańskie, wypadające zawsze w czwartek (donderdag), 40 dni po Wielkanocy.

Belgijskie społeczeństwo w minionych kilku dekadach zlaicyzowało się, więc dla wielu mieszkańców Pinksteren nie ma już dużego znaczenia duchowego czy religijnego.

Ludzie traktują to święto często jako „długi zielonoświątkowy weekend” (Pinksterweekend właśnie), trwający od piątku wieczór do poniedziałku. Pinksterweekend ze względu na wiosenną, a czasem nawet już letnią pogodę sprzyja wyjazdom na łono natury, biwakom, wycieczkom albo odwiedzinom u znajomych lub rodziny.

Więcej słów dnia

7.06.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

To była noc pełna nieodpowiedzialności, złych decyzji i głupoty. Błędy, brawura i bezmyślność 27-letniego Pietera S. doprowadziły do śmierci 56-letniej Els Smeyers.

W sądzie w Hasselt rozpoczął się proces Pietera S., który w listopadzie ubiegłego roku śmiertelnie potrącił 56-letnią rowerzystkę, a następnie uciekł z miejsca wypadku. O sprawie poinformował między innymi flamandzki dziennik „Het Nieuwsblad”.

Do tragicznego w skutkach wypadku doszło około godz. 7:00 rano. Pieter S. jadący z nadmierną prędkością podjął próbę wyprzedzenia ciągnika. Wjechał jednak na ścieżkę rowerową i śmiertelnie potrącił Els Smeyers, jadącą rowerem do pracy.

Po zatrzymaniu sprawcy okazało się, że miał we krwi prawie dwa promile alkoholu. W przeszłości był już wielokrotnie karany za jazdę pod wpływem alkoholu. W jego samochodzie zamontowano tzw. alcoholslot (zamek alkoholowy), uniemożliwiający korzystanie z pojazdu kierowcy pod wpływem alkoholu.

Tego wieczora S. nie jechał jednak swoim autem. 27-latek zabrał klucze do samochodu żony, nic jej o tym nie mówiąc. Żona była w szpitalu, bo właśnie urodziła ich pierwsze dziecko. Młody mężczyzna „świętował” więc tej nocy fakt, że został właśnie ojcem.

Obiecał żonie, że nie będzie tej nocy pić. Zrobił inaczej. Nie tylko „ukradł” auto partnerki, a następnie odwiedził wiele barów i się upił, ale także „świętował z prostytutkami”, jak to opisał „Nieuwsblad”.

Mimo że uciekł z miejsca wypadku, szybko został zatrzymany. Od tego czasu przebywa za kratkami. Prokurator zażądał dla niego kary ośmiu lat pozbawienia wolności: 5 lat za to, że będąc pijanym i jadąc z nadmierną prędkością śmiertelnie potrącił rowerzystkę, 1 rok za ucieczkę z miejsca zdarzenia i 2 lata za to, że zignorował system alcoholslot.

- Użył pan samochodu jak maszyny do zabijania. Przez pana bezmyślne zachowanie pozbawił pan życia ofiarę. Jej mąż przyjechał na miejsce zdarzenia i zobaczył, że ona nie żyje. Jej dzieci podróżowały za granicą. Nie sposób sobie wyobrazić, co oni czuli. Ci ludzie są osieroceni, złamani - mówił w sądzie prawnik męża i dwojga dzieci ofiary, cytowany przez „Het Nieuwsblad”.

5.06.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)