Z roku na rok jest ich coraz więcej i to między innymi dzięki nim rośnie udział energii ze źródeł odnawialnych w całości produkcji energii. Windturbines to turbiny wiatrowe.

Jedna turbina wiatrowa to een windturbine. Turbina jest tylko częścią współczesnych wiatraków produkujących energię elektryczną, ale słowem tym określa się w języku niderlandzkim również całość takiej instalacji. Kiedy mowa o windturbine, często chodzi zatem o cały wiatrak, a nie tylko jego turbinę.

Windturbine to dosyć techniczne określenie, a w języku potocznym mówi się nieraz po prostu windmolen. Wind to wiatr, a molen to młyn. Kiedyś windmolen oznaczało przede wszystkim tradycyjne młyny wiatrowe, ale dziś może ono również oznaczać nowoczesne elektrownie wiatrowe.

Turbiny wiatrowe wykorzystują siłę wiatru (windkracht), uzyskując energię z wiatru (windenergie). Zespół współczesnych wiatraków, produkujących energię elektryczną, określa się jako farmę wiatrową albo park wiatrowy. W języku niderlandzkim używa się słowa windmolenpark.

Jeśli chcemy podkreślić, że chodzi nam o tradycyjne wiatraki, mielące zboże, to zamiast ogólnego słowa windmolen, możemy powiedzieć korenmolen, graanmolen lub meelmolen. Graan lub koren to zboże, ziarna, a meel to produkt końcowy pracy takiego wiatraka, czyli mąka. Z kolei młyn wodny to watermolen.

Słowo windturbine, podobnie jak samo turbine, jest w języku niderlandzkim rodzaju żeńskiego, a zatem łączy się z rodzajnikiem de. Mamy więc de windturbine. Liczba mnoga to windturbines.

Wymowę słowa windturbine znajdziemy między innymi TUTAJ, a słowa windmolen TUTAJ.

Skoro mowa o wietrze, to warto wspomnieć też związane z nim inne ciekawe nierlandzkie słowo - uitwaaien. 

Więcej słów dnia

14.07.2025 Niedziela.BE // fot. xlaura / Shutterstock.com

(łk)

W ubiegłym roku w Belgii z broni palnej zginęło 21 ludzi, a ponad 80 zostało rannych - wynika z analizy sporządzonej przez Flamandzki Instytut Pokoju (Vlaams Vredeinsitituut).

W sumie w 2024 r. doszło w Belgii do 184 „incydentów z użyciem broni palnej”. Czasami chodziło tylko o grożenie bronią, ale w prawie dwóch trzecich tych incydentów faktycznie doszło do strzałów.

Przemoc z użyciem broni palnej jest największa w Brukseli. W ubiegły roku w Regionie Stołecznym Brukseli doszło do 71 incydentów z użyciem broni palnej. Zginęło w nich aż 13 ludzi, a 44 osób zostało rannych.

Dla porównania: w okresie od 2017 do 2022 r. liczba ofiar śmiertelnych incydentów z użyciem broni palnej wahała się w stolicy od 0 do 4. W minionych dwóch latach mieliśmy więc do czynienia z bardzo dużym wzrostem pod tym względem, poinformował flamandzki dziennik „Het Laatste Nieuws”.

Często do użycia broni palnej dochodzi w trakcie napadów, porachunków pomiędzy przestępcami (np. w półświatku przestępczości narkotykowej), a także w kontekście kłótni rodzinnych i przemocy domowej.

Ofiarami i sprawcami są w większości przypadków młodzi mężczyźni. Jednie w kontekście przemocy domowej to kobiety stanowią większość ofiar, wynika z analizy instytutu Vlaams Vredeinsitituut.

14.07.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

Jeśli coś następuje „als gevolg van”, to następuje wskutek, w wyniku czegoś, na skutek czegoś.

Samo słowo gevolg to w języku niderlandzkim właśnie skutek, konsekwencja. Podobne znaczenie do słowa gevolg mają effect (efekt), uitkomst (wynik) i resultaat (rezultat).

Zanim pojawią się skutki, mamy przyczyny lub powody. W języku niderlandzkim przyczyna to oorzaak, a powód to reden.

Wyrażenie „als gevolg van het ongeluk” to „w wyniku wypadku”, zaś „als gevolg van de regen” to „wskutek/z powodu deszczu”. Zdanie „als gevolg van de werkzaamheden is deze straat gesloten” oznacza z kolei, że „z powodu robót drogowych ta ulica jest zamknięta”.

Słowo gevolg ma też drugie znaczenie, mianowicie: świta, orszak, grupa zwolenników (kogoś lub czegoś), grupa stronników. Dużo częściej używane jest jednak w swoim podstawowym znaczeniu, czyli jako skutek lub konsekwencja.

Podobne znaczenie do „als gevolg van” mają „vanwege” („z powodu”, „ze względu”), „ten gevolge van” (bardziej formalny odpowiednik „als gevolg van”) czy „door” („przez”, „dzięki”, „z powodu”).

Zdanie „door zijn fout is het mislukt” oznacza zatem, że „przez jego błąd to się nie udało” (lub „z powodu jego błędu to się nie udało”), a zdanie „vanwege mijn gezondheid kom ik helaas niet” przetłumaczymy jako „z powodu mego stanu zdrowia niestety nie przyjdę”.

Wymowę wyrażenie „als gevolg van” usłyszymy między innymi TUTAJ.

Więcej słów dnia

12.07.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

W ubiegłym roku porty lotnicze w Belgii obsłużyły prawie 35 mln pasażerów. To o 7% więcej niż rok wcześniej - poinformował Belgijski Urząd Statystyczny Statbel.

Ubiegłoroczna liczba pasażerów była jednak wciąż niższa niż ta z 2019 r., a więc z ostatniego roku przez pandemią koronawirusa. W 2019 r. belgijskie porty lotnicze obsłużyły o około 700 tys. więcej pasażerów niż pięć lat później.

Krajem Unii Europejskiej z największą liczbą pasażerów linii lotniczych była w 2024 r. Hiszpania. Tutejsze porty lotnicze obsłużyły w minionym roku aż 260 mln podróżnych - czyli ponad siedmiokrotnie więcej niż te w Belgii.

Na drugim miejscu w tym zestawieniu, przygotowanym przez unijne biuro statystyczne Eurostat, znalazły się Niemcy (200 mln pasażerów), na trzecim Włochy (183 mln), a na czwartym Francja (168 mln). Polska jest na ósmej pozycji, z prawie 57 mln pasażerów w ubiegłym roku.

Zupełnie inaczej wygląda zestawienie państw UE z największą ilością towarów w transporcie lotniczym. Pod tym względem mała Belgia wydaje się być potęgą. W ubiegłym roku jedynie przez porty lotnicze w Niemczech i we Francji - a więc w największych państwach UE - przewinęło się więcej towarów niż w Belgii.

Jak wynika z danych udostępnionych przez Statbel, w ubiegłym roku w belgijskich portach lotniczych rozładowano lub załadowano prawie 1,78 mln ton towarów. To prawie dziesięciokrotnie więcej niż np. w Polsce (183 tys. ton). Przez niemieckie porty lotnicze przewinęło się w 2024 r. aż 4,8 mln ton towarów, a przez francuskie - niespełna 2,2 mln ton.

14.07.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)