W ubiegłym roku PKB na mieszkańca Belgii wyniósł prawie 50 tys. euro. To 2,5 razy więcej niż w Polsce.

PKB na mieszkańca to jeden ze wskaźników ekonomicznych określających poziom zamożności mieszkańców danego kraju. W 2023 r. krajem Unii Europejskiej z najwyższym PKB w przeliczeniu na mieszkańca był Luksemburg. W tym małym, bogatym państwie było to aż 120 tys. euro.

Kolejną pozycję w tym rankingu zajęła Irlandia (95 tys. euro), a na trzecim miejscu uplasowała się Dania (63 tys. euro) - wynika z danych opublikowanych na stronie internetowej unijnego biura statystycznego Eurostat.

W Luksemburgu i Irlandii dużą część gospodarki stanowią firmy sektora finansowego, generujące wielkie obroty i duży PKB. Ze względu na niskie podatki dla firm są to też atrakcyjne kraje dla międzynarodowych korporacji.

Czwarta w tym zestawieniu była Holandia (58 tys. euro). Kraj wiatraków wyprzedził pod tym względem między innymi Austrię i Szwecję (po 52 tys. euro). Belgia wraz z Finlandią (po 50 tys. euro) zajęły siódme miejsce.

W skali całej UE było to 41 tys. euro na mieszkańca. Najsłabiej pod tym względem wypadła Bułgaria, gdzie było to jedynie 15 tys. euro. W Rumunii i Chorwacji PKB na mieszkańca wyniósł 17 tys. euro.

Polska nie wypadła w tym rankingu imponująco. W ubiegłym roku PKB na mieszkańca Polski osiągnął poziom około 20 tys. euro. To czwarty najniższy wynik w całej UE.

25.04.2024 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

Warto wiedzieć, co oznacza ten skrót i ogólnie warto się na tym znać: EHBO to we Flandrii (niderlandzkojęzycznej, północnej części Belgii) pierwsza pomoc.

Skrót ten powstał od wyrażenia „Eerste hulp bij ongevallen” (alternatywnie „Eerste hulp bij ongelukken”). Słowo „eerste” to w niderlandzkim pierwszy, pierwsza, pierwsze, a „hulp” to pomoc. Łatwo więc się domyślić, że „eerste hulp” to po prostu pierwsza pomoc.

W niderlandzkim wyrażenie to jest bardziej rozbudowane, bo dochodzi jeszcze „bij ongevallen” (czyli „przy wypadkach”) lub alternatywnie „bij ongelukken”. Słowo „ongelukken” to również wypadki, nieszczęścia.

Bardziej oficjalnie i sformalizowanie „pierwszą pomoc” można też określić jako „spoedeisende hulpverlening bij slachtoffers”. Słowo „spoedeisende” oznacza natychmiastowe, niecierpiące zwłoki, wymagające błyskawicznego działania. „Hulpverlening” to udzielanie pomocy, a „slachtoffers” to ofiary.

Organizacje prowadzące kursy i szkolenia z pierwszej pomocy to EHBO organisaties, a takie kursy to EHBO cursussen. Podstawowe szkolenie z pierwszej pomocy to basisopleiding EHBO.

Często w większych firmach wyznaczani są pracownicy, którzy udają się na tego rodzaju szkolenia. Dzięki temu, gdy ewentualnie dojdzie do wypadku w pracy, taka osoba wie, jak pomóc poszkodowanemu zanim przyjedzie profesjonalna pomoc.

Osobę posiadającą dyplom lub certyfikat (EHBO diploma, EHBO certificaat) zaświadczający o uzyskaniu kompetencji z zakresu pierwszej pomocy, określić możemy EHBO-hulpverlener (ratownik EHBO) lub po prostu EHBO’er.

Są też specjalne kursy, szkolenia i dyplomy z zakresu pierwszej pomocy wyłącznie w miejscu pracy. Stosuje się wtedy inny skrót, mianowicie BHV. Pochodzi on od członów słowa Bedrijfshulpverlening. „Bedrijf” to firma, „hulp” to pomoc, a „verlening” to w tym kontekście udzielenie (pomocy).

Więcej przydatnych skrótów 

27.04.2024 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

Tas to w języku niderlandzkim torba, a tasje to zdrobnienie tego słowa, oznaczające - jak łatwo się domyślić - torebkę.

Na określenie kobiecej torebki używa się w niderlandzkim także takich słów jak damestas (dame to po niderlandzku dama, kobieta) i handtas (hand to ręka). To logiczne: damy mają torebki zawsze pod ręką…

Aktówka to w niderlandzkim aktetas, a torba szkolna to schooltas. Słowo tas może się też łączyć z innymi wyrazami, tworząc różne rodzaje toreb: np. boekentas to torba na książki, reistas to torba podróżna, a laptoptas to torba na laptopa.

Popularnym rodzajem torby jest plecak, określany w niderlandzkim słowem rugzak (rug to plecy, a zak to worek, torebka). Torba na ramię to schoudertas - co też jest logiczne, bo schouder to właśnie ramię.

Słowo tas łączy się w niderlandzkim z rodzajnikiem określonym de. Jeśli więc mówimy o jakiejś konkretnej torbie, to powiemy de tas (a nie een tas, bo een to rodzajnik nieokreślony). Liczba mnoga to tassen.

W niderlandzkim wszystkie zdrobnienia są rodzaju nijakiego i podobnie jest z tasje. Rodzajnikiem określonym jest tu więc het. Mówiąc o konkretnej torebce, powiemy więc het tasje. Liczba mnoga (torebki) to tasjes.

Więcej słów dnia

26.04.2024 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

To niewielkie zwierzę może być przyczyną wielkich problemów zdrowotnych. Kleszcz to w języku niderlandzkim teek.

Podwójne e wypowiadamy w niderlandzkim trochę jak polskie „ej”. Słowo teek brzmieć będzie więc jak „tejk”. Liczbę mnogą (kleszcze) zapisujemy w języku niderlandzkim teken. Także tutaj pierwsze „e” jest długie (choć w zapisie to jedno „e”), więc słowo to wypowiadamy jak „tejken”.

Co roku początek wiosny jest dla wielu ludzi, także w Belgii, źródłem radości. Wreszcie można spędzać więcej czasu na łonie natury - cieszymy się. Niestety wiążą się z tym również pewne zagrożenia.

Wraz z poprawą pogody, wzrasta też zagrożenie ukąszeniami kleszczy. Z jednej strony kleszcze uaktywniają się, bo jest cieplej, z drugiej strony również ludzie chętniej wychodzą w słoneczne dni do parków, ogrodów i lasów.

Z kleszczami nie ma żartów. Osoby, ukąszone przez te pajęczaki, mogą zachorować na boreliozę („ziekte van Lyme”, „Lymeziekte”, „lymeborreliose” w niderlandzkim) i inne groźne choroby. Do ukąszeń dochodzi nie tylko w lasach i na łąkach, ale także w przydomowych ogródkach i miejskich parkach.

Belgijski Państwowy Instytut Zdrowia Sciensano apeluje do mieszkańców Belgii, by przypadki ukąszeń przez kleszcze zgłaszali online na platformie tekennet.sciensano.be. Dzięki temu powstaje mapa i można zobaczyć, w których regionach Belgii zagrożenie stwarzane przez kleszcze jest największe.

Często pierwszym objawem zakażenia bakterią borrelli burgdorferi jest tzw. rumień wędrujący, czyli czerwonawy okrąg pojawiający się na skórze w miejscu ukąszenia w kilka dni czy tygodni po ukąszeniu. Jest więc niezwykle ważne, by w przypadku ukąszenia, jak najszybciej usunąć kleszcza, a następnie przez kilka miesięcy regularnie sprawdzać, czy w miejscu, gdzie kleszcz wbił się w skórę, nie pojawił się rumień.

Na stronie tekenbeten.be znajdziemy porady na temat zagrożenia stwarzanego przez kleszcze. Eksperci apelują, by po każdym pobycie na łonie natury sprawdzić, czy nie zostaliśmy ugryzieni przez kleszcza. Są tu też porady dotyczące usuwania kleszczy. Strona jest w języku niderlandzkim.

Borelioza prowadzić może do wielu problemów zdrowotnych takich jak np. bóle stawów i mięśni, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych czy nawet zaburzenia funkcji poznawczych i pamięci.

W przypadku pojawienia się rumienia wędrującego lub innych objawów wskazujących na zakażenie boreliozą (objawy grypopodobne, bóle stawów i mięśni, zmęczenie i ogólne osłabienie organizmu  itp.), należy jak najszybciej udać się do lekarza. W leczeniu boreliozy stosuje się antybiotyki i im szybciej rozpocznie się leczenie, tym większa szansa, że będzie ono skuteczne.

Więcej słów dnia

28.04.2024 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)