Tas to w języku niderlandzkim torba, a tasje to zdrobnienie tego słowa, oznaczające - jak łatwo się domyślić - torebkę.

Na określenie kobiecej torebki używa się w niderlandzkim także takich słów jak damestas (dame to po niderlandzku dama, kobieta) i handtas (hand to ręka). To logiczne: damy mają torebki zawsze pod ręką…

Aktówka to w niderlandzkim aktetas, a torba szkolna to schooltas. Słowo tas może się też łączyć z innymi wyrazami, tworząc różne rodzaje toreb: np. boekentas to torba na książki, reistas to torba podróżna, a laptoptas to torba na laptopa.

Popularnym rodzajem torby jest plecak, określany w niderlandzkim słowem rugzak (rug to plecy, a zak to worek, torebka). Torba na ramię to schoudertas - co też jest logiczne, bo schouder to właśnie ramię.

Słowo tas łączy się w niderlandzkim z rodzajnikiem określonym de. Jeśli więc mówimy o jakiejś konkretnej torbie, to powiemy de tas (a nie een tas, bo een to rodzajnik nieokreślony). Liczba mnoga to tassen.

W niderlandzkim wszystkie zdrobnienia są rodzaju nijakiego i podobnie jest z tasje. Rodzajnikiem określonym jest tu więc het. Mówiąc o konkretnej torebce, powiemy więc het tasje. Liczba mnoga (torebki) to tasjes.

Więcej słów dnia

26.04.2024 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

To niewielkie zwierzę może być przyczyną wielkich problemów zdrowotnych. Kleszcz to w języku niderlandzkim teek.

Podwójne e wypowiadamy w niderlandzkim trochę jak polskie „ej”. Słowo teek brzmieć będzie więc jak „tejk”. Liczbę mnogą (kleszcze) zapisujemy w języku niderlandzkim teken. Także tutaj pierwsze „e” jest długie (choć w zapisie to jedno „e”), więc słowo to wypowiadamy jak „tejken”.

Co roku początek wiosny jest dla wielu ludzi, także w Belgii, źródłem radości. Wreszcie można spędzać więcej czasu na łonie natury - cieszymy się. Niestety wiążą się z tym również pewne zagrożenia.

Wraz z poprawą pogody, wzrasta też zagrożenie ukąszeniami kleszczy. Z jednej strony kleszcze uaktywniają się, bo jest cieplej, z drugiej strony również ludzie chętniej wychodzą w słoneczne dni do parków, ogrodów i lasów.

Z kleszczami nie ma żartów. Osoby, ukąszone przez te pajęczaki, mogą zachorować na boreliozę („ziekte van Lyme”, „Lymeziekte”, „lymeborreliose” w niderlandzkim) i inne groźne choroby. Do ukąszeń dochodzi nie tylko w lasach i na łąkach, ale także w przydomowych ogródkach i miejskich parkach.

Belgijski Państwowy Instytut Zdrowia Sciensano apeluje do mieszkańców Belgii, by przypadki ukąszeń przez kleszcze zgłaszali online na platformie tekennet.sciensano.be. Dzięki temu powstaje mapa i można zobaczyć, w których regionach Belgii zagrożenie stwarzane przez kleszcze jest największe.

Często pierwszym objawem zakażenia bakterią borrelli burgdorferi jest tzw. rumień wędrujący, czyli czerwonawy okrąg pojawiający się na skórze w miejscu ukąszenia w kilka dni czy tygodni po ukąszeniu. Jest więc niezwykle ważne, by w przypadku ukąszenia, jak najszybciej usunąć kleszcza, a następnie przez kilka miesięcy regularnie sprawdzać, czy w miejscu, gdzie kleszcz wbił się w skórę, nie pojawił się rumień.

Na stronie tekenbeten.be znajdziemy porady na temat zagrożenia stwarzanego przez kleszcze. Eksperci apelują, by po każdym pobycie na łonie natury sprawdzić, czy nie zostaliśmy ugryzieni przez kleszcza. Są tu też porady dotyczące usuwania kleszczy. Strona jest w języku niderlandzkim.

Borelioza prowadzić może do wielu problemów zdrowotnych takich jak np. bóle stawów i mięśni, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych czy nawet zaburzenia funkcji poznawczych i pamięci.

W przypadku pojawienia się rumienia wędrującego lub innych objawów wskazujących na zakażenie boreliozą (objawy grypopodobne, bóle stawów i mięśni, zmęczenie i ogólne osłabienie organizmu  itp.), należy jak najszybciej udać się do lekarza. W leczeniu boreliozy stosuje się antybiotyki i im szybciej rozpocznie się leczenie, tym większa szansa, że będzie ono skuteczne.

Więcej słów dnia

28.04.2024 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

Wiadomo już więcej o okolicznościach śmierci 74-letniej Moniki Pottier z Zerkegem (Flandria Zachodnia). Kobieta zginęła uderzeniu młotkiem zadanym przez męża. Dokładny motyw zbrodni wciąż jest niejasny.

O sprawie już informowaliśmy. Przypomnijmy, do tragedii doszło 12 kwietnia w miejscowości Zerkegem w gminie Jabbeke. To tam w mieszkaniu starszej pary policja natrafiła na ciało 74-latki. Jej mąż, również 74-letni Noël D., spał w piżamie w sypialni - opisuje dziennik „Het Laatste Nieuws”. Kiedy policjanci go obudzili, był w szoku.

Początkowo nie zakładano, by miało dojść do morderstwa. Kobieta miała ślad po uderzeniu na głowie, ale podejrzewano, że mogła się przewrócić. Zlecono jednak przeprowadzenie sekcji zwłok zmarłej. Mąż ofiar od tego czasu nocował u swojej siostry-bliźniaczki.

Kiedy sekcja zwłok wykazała, że 74-latka nie zmarła w sposób naturalny, ale w wyniku zastosowania przemocy, jej męża ponownie przesłuchano. Kilka dni po tym przesłuchaniu, prokuratura zdecydowała się na tymczasowe aresztowanie D.

Teraz poinformowano, że mężczyzna przyznał się do winy. Noël D. powiedział, że podszedł do żony z młotkiem i uderzył ją w głowę. Następnie wrócił do łóżka i „miał nadzieję, że to był tylko sen”, miał powiedzieć.

74-latek żałuje swojego czynu, współpracuje ze śledczymi i podkreśla, że „bardzo lubił żonę” - stwierdził jego adwokat. Nie poinformowano jednak, co było jego motywem. Mężczyzna jest nadal w szoku, tłumaczy adwokat.

Noël D. to emerytowany nauczyciel, a ta bezdzietna para jak dotąd prowadziła dosyć spokojne życie - twierdzą znajomi, cytowani przez belgijskie media. Byli małżeństwem przez około 50 lat. 

Dziewięć lat temu Noël D. zachorował na raka jelita i przeszedł ciężkie leczenie. Wtedy relacje między małżonkami miały się pogorszyć. Mężczyzna z niechęcią wychodził z domu, ale taki styl życia nie podobał się jego żonie.

Coraz częściej miało dochodzić do kłótni, a stan psychiczny mężczyzny się pogorszył. 74-latek cierpiał na ciężką depresję i korzystał z terapii elektrowstrząsowej.

Na wtorek zaplanowano pierwsze przesłuchanie oskarżonego w sądzie w Brugii. Sąd zdecyduje między innymi o przedłużeniu aresztu tymczasowego 74-latka.

23.04.2024 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

Belgia to może niewielki kraj, ale pod względem eksportu towarów należy do unijnej czołówki. W Unii Europejskiej tylko cztery państwa eksportują więcej niż Belgia.

Pod względem eksportu towarów Belgia wyprzedza między innymi Hiszpanię i Polskę - a więc kraje z dużo większą populacją.

W ubiegłym roku eksport towarów z Belgii wyniósł 520 mld euro. Około dwie trzecie tego eksportu trafiło do innych państw UE - wynika z danych opublikowanych na stronie internetowej holenderskiego Głównego Urzędu Statystycznego CBS.

Niemcy wyeksportowały w ubiegłym roku towaru warte w sumie 1.562 mld euro, a Holandia 866 mld euro. Trzecim największym eksporterem towarów w Unii Europejskiej są Włochy (626 mld euro w ubiegłym roku), a czwartym Francja (599 mld euro).

Belgia zajęła w tym zestawieniu piąte miejsce, a jej przewaga nad kolejnymi krajami była wielka. Eksport towarów z Hiszpanii wyniósł w ubiegłym roku 392 mld euro, a z Polski 352 mld euro. Kolejne pozycje w tym rankingu zajmują Czechy, Austria, Irlandia i Szwecja.

23.04.2024 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)