Słowa dnia: Mooie, mooi

Tym przymiotnikiem możemy opisać człowieka, zwierzę, rzecz, sytuację… Mooi (lub mooie) to ładny, piękny, atrakcyjny, a nawet dobry.

Ktoś może mieć na sobie een mooie jas (ładny płaszcz), zaś atrakcyjna, piękna piosenkarka (mooie zangeres) może śpiewać ładną piosenkę (mooi liedje). Fajne, dobre doświadczenie to een mooie ervaring, a ładna pogoda to mooi weer.

Jeśli coś jest bardzo ładne, to jest „heel mooi”, czy nawet „heel erg mooi”, a jeśli coś nie jest ładne to jest „nie mooi”. Brzydki, brzydkie to w języku niderlandzkim (używanym też we Flandrii) lelijk.

O tym, czy użyjemy mooi lub mooie decyduje kontekst gramatyczny. Jeśli przymiotnik ten nie stoi przed słowem, które określa, to powiemy mooi, np. „zij is zo mooi” (ona jest taka piękna).

Podobnie będzie, gdy przymiotnik ten będzie określać rzeczownik rodzaju nijakiego użyty bez rodzajnika określonego (mamy więc np. „een mooi huis”, czyli ładny dom).

W innych przypadkach używamy wersji mooie. Mamy więc het mooie huis (bo użyto tu rodzajnika określonego het), mooie auto (ładny samochód), mooie tijden (piękne, fajne czasy), mooie meisjes (ładne dziewczyny), mooie stoel (ładne krzesło), itp.

Wymowę słowa mooi znajdziemy między innymi TUTAJ, a mooie - TUTAJ.

Jeśli ktoś mówi „mooi zo!” („ładnie! dobra robota!), to chce kogoś pochwalić i zachęcić do dalszego działania. Pytanie „vind je het mooi? oznacza z kolei, „podoba ci się to?”.

Czasem mooi jest używane ironicznie. Wyrażenie „mooi is dat!” przetłumaczymy jako „no to pięknie!” i użyjemy go przewrotnie, na określenie nie pięknej, ale właśnie nieprzyjemnej, kiepskiej sytuacji.

Z powiedzeniem „nu is het mooi geweest!” jest podobnie. Dosłownie oznacza ono, że „ładnie już było”. Należy je zatem odczytywać jako: „starczy tego”, „dosyć już tego dobrego!”. Jest więc wyrazem kończącej się cierpliwości, frustracji, zdenerwowania.

Więcej słów dnia

26.03.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)