Kto go ma, ten rządzi „przed telewizorem”. Zapper to flamandzkie określenie pilota telewizyjnego.

W standardowym języku niderlandzkim urządzenie to określa się słowem afstandsbediening. We Flandrii, a więc w północnej, niderlandzkojęzycznej części Belgii, to określenie również jest znane. Często jednak Flamandowie używają własnych słów, a w przypadku pilota telewizyjnego najpopularniejszym jest zapper.

W zależności od regionu, we Flandrii spotkać się można również z innymi słowami oznaczającymi pilota, np. kaske, bakske czy knikker. Czasem pilota określa się też angielskim słowem remote.

Afstandsbediening może dotyczyć nie tylko obsługi telewizora, ale i innych urządzeń, np. bramy garażowej, systemu klimatyzacji czy sprzętu audio. Wyraz ten powstał w wyniku złożenia dwóch członów: afstand to odległość, a bediening to obsługa, sterowanie.

Pytanie „gdzie jest pilot?” w niderlandzkim brzmi „waar is de zapper/afstandsbediening?”. Odpowiedź może brzmieć np.: „De zapper/afstandsbediening ligt op de stoel” („Pilot leży na krześle”).

Pilot w znaczeniu np. pilota samolotu określamy w języku niderlandzkim innym słowem, mianowicie piloot. Niderlandzkie piloot odnosi się więc do osoby, a nie urządzenia.

Afstandsbediening jest w języku niderlandzkim rodzaju żeńskiego, a zatem łączy się z rodzajnikiem określonym de. Liczba mnoga powstaje poprzez dodanie końcówki -en. Piloty (np. telewizyjne) to więc afstandsbedieningen. Wymowę słowa afstandsbediening usłyszymy TUTAJ.

Więcej słów dnia

23.05.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

Belgijski rząd chce zmienić zasady wypłacania zasiłku dla bezrobotnych. Nowe przepisy zakładają, że takie świadczenie będzie można dostawać maksymalnie przez dwa lata.

Ograniczenie czasu wypłacania zasiłku dla bezrobotnych ma wejść w życie wraz z początkiem przyszłego roku. Będzie on wypłacany przez maksymalnie dwa lata. Dłużej to świadczenie będą mogli pobierać jedynie ludzie w wieku 55 lat i więcej - a zatem już powoli zbliżający się do emerytury.

Skrócenie czasu wypłacania zasiłku dla bezrobotnych to tylko część większego pakietu reform planowanych przez rząd. Plany te spotkały się z dużym oporem społecznym, a związki zawodowe zorganizowały szereg strajków i protestów.

Jak jednak wynika z sondażu przeprowadzonego na zlecenie mediów VRT NWS, „De Standaard” i RTBF, większość mieszkańców Belgii popiera ograniczenie czasu wypłacania zasiłków dla bezrobotnych do dwóch lat.

Największym poparciem ta reforma cieszy się we Flandrii, a więc w północnej, niderlandzkojęzycznej części kraju. Tu te zmiany aprobuje aż 72% dorosłych mieszkańców.

W Walonii, a więc w południowej, francuskojęzycznej części Belgii, reforma ta popierana jest przez 56% mieszkańców - poinformował portal vrt.be.

Najmniej entuzjastycznie nastawieni są do niej mieszkańcy Regionu Stołecznego Brukseli. Tutaj poparcie to wynosi jedynie 52%. Można to tłumaczyć tym, że to właśnie w stolicy bezrobocie jest najwyższe, więc relatywnie najwięcej ludzi może ucierpieć w wyniku wprowadzenia nowych przepisów.

22.05.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

W zdecydowanej większości państw Unii Europejskiej kobiet jest więcej niż mężczyzn. Podobnie jest w Belgii.

Kobiety żyją średnio dłużej niż mężczyźni, więc szczególnie w starszych grupach wiekowych kobiet jest więcej niż mężczyzn. Dane na temat liczby kobiet i mężczyzn w poszczególnych krajach UE opublikowano na stronie internetowej unijnego urzędu statystycznego Eurostat.

W skali całej Unii Europejskiej na początku ubiegłego roku na każdych 100 mężczyzn przypadały 104,4 kobiety. Mówiąc prościej: kobiet jest w UE o 4,4% więcej niż mężczyzn.

A jak to wygląda w Belgii? Tutaj na początku 2024 r. na każdych 100 mężczyzn przypadały 102,5 kobiety. W Polsce kobiet jest relatywnie więcej. W ubiegłym roku na 100 mężczyzn mieszkających w Polsce przypadało aż 106,8 kobiet.

Wskaźnik ten był najwyższy na Łotwie, gdzie kobiet jest aż o 15,5% więcej niż mężczyzn. Z kolei Malta jest krajem UE, w którym kobiet jest relatywnie najmniej: na każdych 100 mężczyzn przypada tu jedynie 88,6 kobiet.

23.05.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

Pod względem powierzchni Belgia nie jest wielkim krajem, ale mieszka tu relatywnie wielu ludzi. W ubiegłym roku populacja Belgii osiągnęła poziom 11,8 mln.

Jeśli chodzi o gęstość zaludnienia, to w Unii Europejskiej tylko w dwóch państwach była ona w ubiegłym roku wyższa niż w Belgii. Najgęściej zaludnionym krajem UE jest niewielka Malta. Na każdy kilometr kwadratowy tej wyspy przypada aż 1.766 mieszkańców.

Drugim najgęściej zaludnionym państwem jest Holandia. U północnych sąsiadów Belgów na każdy kilometr kwadratowy powierzchni przypadało w ubiegłym roku 526 mieszkańców.

Belgia, tak jak już wspomniano, jest w tym zestawieniu na trzeciej pozycji. W ubiegłym roku na każdy kilometr kwadratowy kraju ze stolicą w Brukseli przypadało 387 mieszkańców.

Dla porównania: w Niemczech gęstość zaludnienia wyniosła w ubiegłym roku 236 ludzi na kilometr kwadratowy, w Polsce 119, a we Francji jedynie 108. Średnia dla całej UE to 109 osób na kilometr kwadratowy, poinformowało unijne biuro statystyczne Eurostat.

Najrzadziej zaludnione państwa UE to te leżące na północy. W Finlandii gęstość zaludnienia to zaledwie 18 osób na kilometr kwadratowy, a w Szwecji 26. Średnio na jednym kilometrze kwadratowym Finlandii mieszka zatem ponad 20 razy mniej ludzi niż na jednym kilometrze kwadratowym Belgii!

22.05.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)