Pragną jej chyba wszyscy, ale w niektórych systemach politycznych - na przykład reżimach autorytarnych - jest bardzo ograniczona. Vrijheid to wolność.

Osobista wolność to persoonlijke vrijheid lub individuele vrijheid. W demokratycznych państwach prawach obywatele mogą też korzystać z vrijheid van meningsuiting (wolności słowa), vrijheid van godsdienst (wolności religijnej) i vrijheid van pers (wolności prasy).

Warto jednak pamiętać, że „vrijheid is niet vanzelfsprekend” (wolność nie jest czymś oczywistym) i także obecnie wielu ludzi żyje w systemach, w których wolność jest ograniczona (beperkt). Żyć w wolności to „in vrijheid leven”.

Stracić wolność to „vrijheid verliezen”, a pozbawić kogoś wolności to „iemand zijn vrijheid ontnemen”. Z ograniczoną wolnością mamy na przykład do czynienia w więzieniu (gevangenis). Uwolnić kogoś to „iemand bevrijden”, a wyzwolenie to de bevrijding.

W języku niderlandzkim wyraz vrijheid jest rodzaju żeńskiego i łączy się z rodzajnikiem określonym de. Mamy więc de vrijheid. Liczba mnoga to vrijheden (wolności). Samo słowo vrij oznacza wolny, wolna, wolne (np. vrije verkiezingen to wolne wybory).

Zbliżone znaczenie do słowa vrijheid mają na przykład słowa de onafhankelijkheid (niepodległość, niezależność), de autonomie (autonomia) i de zelfstandigheid (samodzielność).

Wymowę słowa vrijheid usłyszymy TUTAJ.

Więcej słów dnia

14.10.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

W ubiegłym roku w Belgii urodziło się 108,2 tys. dzieci. Był to już trzeci rok z rzędu, w którym liczba urodzeń była niższa niż rok wcześniej.

Po raz ostatni liczba urodzeń w kraju ze stolicą w Brukseli wzrosła w 2021 r. Wtedy na świat przyszło w Belgii 117,9 tys. dzieci. Później z roku na rok liczba ta była coraz niższa.

W 2022 r. w Belgii urodziło się 113,6 tys. dzieci, a w 2023 r. 110,2 tys., wynika z danych dostępnych online na stronie internetowej Belgijskiego Urzędu Statystycznego Statbel. W ubiegłym roku było to wspomniane już 108,2 tys. narodzin.

Także patrząc długoterminowo, trend jest spadkowy i utrzymuje się prawie nieprzerwanie od 15 lat. W 2010 r. w Belgii urodziło się jeszcze 129,2 tys. dzieci, czyli o 21 tys. więcej niż w 2024 r. Potem z roku na rok urodzeń było mniej (jedynym wyjątkiem był wspomniany już 2021 r.).

Liczba chłopców przychodzących na świat już od lat jest w Belgii wyższa niż liczba narodzin dziewczynek. W ubiegłym roku w Belgii urodziło się 55,5 tys. chłopców oraz 52,7 tys. dziewczynek.

14.10.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

W pierwszych siedmiu miesiącach tego roku prawie 1,3 tys. obywateli Polski uzyskało belgijskie paszporty. W całym ubiegłym roku takich osób było ponad 2 tys.

Dane na ten temat opublikował Belgijski Urząd Statystyczny Statbel. Wynika z nich, że w okresie od początku stycznia do końca lipca 2025 r. belgijskie obywatelstwo uzyskało w drodze naturalizacji ponad 38 tys. obcokrajowców.

Około 15 tys. z tych ludzi pochodziło z państw europejskich, ponad 11 tys. z Afryki, a niespełna 9 tys. z Azji. W przypadku ludzi pochodzących z obu Ameryk (2,5 tys.) i Oceanii (mniej niż 200) liczby te były dużo niższe.

Jeśli chodzi o Afrykę, to „nowi Belgowie” pochodzili najczęściej z Maroka (3,9 tys.) i Demokratycznej Republiki Konga (1,1 tys.). Jeśli chodzi o Azję, to największe grupy stanowili Syryjczycy (2,2 tys.) oraz Afgańczycy (1,5 tys.).

W przypadku państw europejskich, liderem pod tym względem była Rumunia. W pierwszych siedmiu miesiącach tego roku ponad 2,3 tys. obywateli Rumunii uzyskało belgijskie obywatelstwo. Turków „stających się Belgami” było w tym czasie prawie 1,7 tys., Włochów 1,6 tys., a Francuzów 1,4 tys.

Polaków, którzy uzyskali belgijskie obywatelstwo, było w okresie od początku stycznia do końca lipca tego roku, dokładnie 1.288. To więcej niż np. Holendrów (około 1,1 tys.) Hiszpanów (około 800) i Bułgarów (około 600).

Średnio każdego miesiąca tego roku belgijskie paszporty uzyskiwało około 184 ludzi z Polski. To około 6 „nowych Belgów polskiego pochodzenia” dziennie. W całym ubiegłym roku belgijskie obywatelstwo uzyskało 2.044 Polaków (czyli około 170 dziennie).

W tym roku miesiącem z największą liczbą Polaków, uzyskujących belgijskie paszporty, był lipiec (235). Najmniejszą liczbę ludzi z Polski zdobywających belgijskie obywatelstwo odnotowano w 2025 r. w styczniu (148).

W całym ubiegłym roku belgijskie obywatelstwo w wyniku naturalizacji uzyskało ponad 60 tys. ludzi, z czego 22 tys. z Europy, prawie 18 tys. z Afryki oraz prawie 15 tys. z Azji - wynika z danych, które znaleźć można na stronie internetowej urzędu Statbel.

Liczba obcokrajowców, uzyskujących belgijskie obywatelstwo, rośnie już od czterech lat. W pandemicznym 2020 r. takich ludzi było niespełna 34 tys. Rok później było to już 39 tys., a dwa lata później ponad 48 tys. W 2023 r. w drodze naturalizacji belgijskie obywatelstwo przyznano ponad 55 tys. osobom.

W minionych trzech dekadach liczba ta była najwyższa w 2001 r., kiedy osiągnęła poziom prawie 63 tys. Najmniej „nowych Belgów” było z kolei w 2014 r., kiedy belgijskie paszporty przyznano jedynie niespełna 19 tys. obcokrajowcom.

13.10.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

Aż 62% z wszystkich podróży, jakie odbyli w ubiegłym roku mieszkańcy Belgii, stanowiły wyjazdy do innych państw Unii Europejskiej.

Pod tym względem Belgia była na drugim miejscu w całej UE. Odsetek ten był wyższy jedynie w niewielkim Luksemburgu. Aż 78% podróży mieszkańców Luksemburgu stanowiły w 2024 r. wyjazdy do innych państw Wspólnoty.

Dane na ten temat opublikowało unijne biuro statystyczne Eurostat. Wynika z nich, że w ubiegłym roku mieszkańcy UE odbyli aż 1,2 mld podróży (w celach osobistych, turystycznych lub biznesowych). To o ponad 4% więcej niż rok wcześniej.

Aż 71% wszystkich tych podróży stanowiły wyjazdy krajowe. Około 21% to wyjazdy do innych państw UE, a jedynie 8% podróży stanowiły wyjazdy do państw nienależących do UE.

W Belgii te proporcje wyglądały zupełnie inaczej: podróże krajowe stanowiły tylko 23% wszystkich wyjazdów mieszkańców Belgii w 2024 r., podróże do innych państw UE aż 62%, a podróże do państw spoza UE - około 15%.

W Polsce, podobnie jak w skali całej UE, dominowały wyjazdy krajowe. Stanowiły one w ubiegłym roku aż 78% wszystkich podróży mieszkańców Polski. Około 17% stanowiły wyjazdy do innych państw UE, a podróże poza Wspólnotę - jedynie 5%.

14.10.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)