Sytuacja demograficzna Polski jest fatalna. Umiera nas coraz więcej, a dzieci wciąż rodzi się za mało. Do pogorszenia statystyk przyczyniła się m.in. pandemia.

Koronawirus doprowadził do wzrostu umieralności wśród Polaków i w konsekwencji skrócenia średniej oczekiwanej długości trwania życia. Pandemia dokonała czystek niespotykanych w okresie powojennym. Skutki zarazy najbardziej odczuli seniorzy, jednak młodsza część populacji też nie była na nią całkiem odporna.

Nadmiarowe zgony

Raport „Sytuacja zdrowotna ludności Polski i jej uwarunkowania 2022” przygotował Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego PZH-PIB. Wyłania się z niego przygnębiający obraz.

W analizie opartej na danych GUS, Eurostatu i Światowej Organizacji Zdrowia wskazano, że w latach 2020-2021 w Polsce zaobserwowano zjawisko nadmiarowych zgonów.

W 2021 roku zmarło 519 517 osób, czyli o ponad 42 tys. więcej niż rok wcześniej.

Wzrost umieralności to konsekwencja zachorowań na COVID-19, przeciążenia służby zdrowia i unikania kontaktu z lekarzami – mimo choroby.

Pandemia jedynie pogłębiła niechlubny trend spadku średniej długości trwania życia. W przypadku kobiet w Polsce obserwowano go już w latach 2016-2019. U mężczyzn spowolnienie wzrostu długości życia nastąpiło w latach 2014-2019. W porównaniu do 2019 roku długość życia mężczyzn w 2021 roku była krótsza o 2,3 roku, a kobiet o 2,1 w skali kraju. W powiecie kamieńskim panowie przeciętnie żyli aż o 4,27 roku krócej, a w grajewskim (jeśli chodzi o kobiety) o 3,95.

Tylko w grudniu 2021 roku zmarło w Polsce ponad 60 tys. osób, co oznacza, że był to jeden z najtragiczniejszych miesięcy w historii. Główną przyczyną zgonów w Polsce i na świecie – wykluczając pandemię – są choroby sercowo-naczyniowe.

Mężczyźni umierają częściej

Mężczyzn umiera więcej i w czasie, i przed, i po pandemii.

W 2019 roku 68,3 proc. różnicy w długości życia mężczyzn i kobiet wynikało z wyższej umieralności mężczyzn w wieku 40-74 lata.

W 2021 roku odsetek ten zwiększył się do 70,4 proc.

Panów bardziej dotknął początek pandemii niż jej koniec – przeciętna długość ich życia została skrócona odpowiednio o 1,46 i 0,86 roku. U kobiet różnica była mniejsza i wyniosła 1,04 i 1,03.

W 2021 roku średnia długość życia mężczyzn w najmniejszym stopniu (o 2 lata) spadła w Małopolsce, a w największym (o 3,6 roku) na Podlasiu. W przypadku pań były analogicznie – województwo małopolskie (1,7 roku) i lubelskie oraz podkarpackie (2,9).

Mężczyźni najdłużej (średnio 73-78 lat) żyją w południowej oraz środkowo-zachodniej Polsce, a najkrócej (68-70 lat) w centrum i powiatach na wschodnich oraz zachodnich krańcach kraju.

Kobiety najdłużej (81,3-83,2) żyją w powiatach we wschodniej i południowej Polsce; najkrócej w Polsce zachodniej i centralnej – 77-78,7..

Tym ponurym danym optymizmu dodaje zwiększeniu średniej długości życia w niektórych regionach.

W przypadku mężczyzn liderem jest powiat proszowicki, gdzie odnotowano wzrost o 0,79 roku.

Jeżeli chodzi o panie, warto zwrócić uwagę na Świnoujście. Tu po pandemii kobiety żyją dłużej średnio o 0,45 roku.

Najczęstsze przyczyny zgonów w 2021 roku (dane GUS):

- choroby układu krążenia,
- choroby nowotworowe,
- przyczyny niedokładnie określone,
- choroby układu oddechowego,
- choroby układu trawiennego,
- przyczyny zewnętrzne, pozostałe przyczyny,
- Covid-19.

Dzietność drastycznie spada

Mimo wprowadzenia różnego rodzaju dodatków dla rodziców pod względem dzietności ciągle jesteśmy „na minusie”. Dane GUS mie pozostawiają w tej kwestii wątpliwości: w Polsce rodzi się coraz mniej dzieci.

„We wrześniu 2022 urodziło się 26,5 tys. dzieci. Suma za ostatnie 12 miesięcy to 314,7 tys. To poniżej najczarniejszego scenariusza według prognoz GUS-u i Ministerstwa Rodziny. W wariancie średnim miało urodzić się 327 tys., w niskim – 314 713. Dzięki 500 plus – 370 tys.” – poinformował niedawno na Twitterze ekonomista Rafał Mundry.

Jeżeli dzietność w najbliższych latach nie wzrośnie, do 2050 roku Polska skurczy się o 4,5 mln osób. Najbardziej zmniejszy się liczba mieszkańców województw opolskiego oraz świętokrzyskiego, najmniej – mazowieckiego, pomorskiego i małopolskiego.

07.01.2023 Niedziela.BE // źródło: News4Media // fot. Canva, grafiki: Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego PZH-PI

(ss)

Jest decyzja co do koloru karetek pogotowia. Oznacza to, że teraz trzeba je będzie przemalować. Tak to sobie wymyślił rząd.

Nie jest to pierwsza zmiana barw w służbach. W 2022 r. strażacy zaczęli nosić nowe mundury sztabowo-koszarowe. Teraz strażacy systematycznie będą zrzucać czarne barwy, żeby zastępować je piaskowymi.

Trwa także – rozpoczęta wcześniej niż u strażaków – wymiana mundurów galowych w policji. Teraz będą ciemnogranatowe, żeby nawiązywały do przedwojennych tradycji służby.

To nie jedyna zmiana w policji, bo do służby właśnie wchodzą radiowozy w nowym wydaniu kolorystycznym.

– Zmiany w oznakowaniu policyjnych radiowozów spowodują ich lepszą widoczność, która przełoży się na wzrost bezpieczeństwa funkcjonariuszy oraz innych użytkowników dróg – tak o zmianach mówiła 2 miesiące temu śląska policja, gdy otrzymała pierwsze pojazdy w nowej wersji.

Nowe samochody i motocykle można nazwać „pstrokatymi”. Są generalnie srebrne, z niebieskimi wstawkami i szerokimi pasami odblaskowymi. Przypominają trochę samochody służb z Wielkiej Brytanii.

Przemalują karetki, przebiorą ratowników

Teraz przyszła pora na karetki pogotowia. Każdy widział jadące na sygnale różne ich wersje. Pędzą po ulicach zarówno białe, jak i żółte. Ministerstwo Zdrowia zdecydowało się na zmiany w tej sprawie. Karetki będą żółte. Wszystkie bez wyjątku.

Sami ratownicy mają też zacząć przypominać policję czy straż pożarną. Chodzi o jeden element umundurowania. Ratownicy mają na piersi nosić oznaczenia funkcji i nazwisko.

W wydanym przez resort rozporządzeniu podkreślono, że jego wprowadzenie nie spowoduje natychmiastowych skutków finansowych dla dysponentów stacji pogotowia. Czemu? Bo resort zdrowia dał im sporo czasu na wprowadzenie zmian.

W przypadku umundurowania ratowników termin mija 31 grudnia 2027 roku, w przypadku karetek – z końcem 2030 roku.

05.01.2023 Niedziela.BE // źródło: News4Media // fot. iStock

(ss)

W ubiegłym roku w Belgii łącznie 9823 firm ogłosiło upadłość. Stanowi to 42-procentowy wzrost w stosunku do poprzedniego roku, ale rok 2021 był pod tym względem nietypowy – ze względu na wsparcie rządu związane z pandemią koronawirusa.

Najnowsza liczba bankructw, choć wyższa niż w latach zdominowanych przez Covid-19, jest wciąż niższa niż przed pandemią – wynika z danych Graydon Creditsafe. Jak ustalono, kilka flamandzkich prowincji radzi sobie gorzej niż wynosi średnia i zmaga się z wyższą liczbą bankructw niż przed pandemią. Wzrost liczby firm, które były zmuszone do zakończenia działalności, był szczególnie wyraźny w ciągu ostatnich kilku miesięcy.

„Z jednej strony widzimy firmy, które znajdowały się w poważnych tarapatach jeszcze przed wybuchem pandemii koronawirusa. Z drugiej strony, niektóre firmy zostały poważnie dotknięte kryzysem wywołanym przez Covid-19. Pomimo wsparcia ze strony rządu, teraz widzą, że wciąż mają kłopoty, ponieważ ostatnie środki wsparcia – w tym możliwość odroczenia należnych płatności – dobiegają końca” - wyjaśnia Eric Van den Broele z Graydon Creditsafe.


Zaobserwowano również pewne różnice regionalne. Flandria odnotowała wzrost liczby upadłości o 56% w ciągu roku, czyli znacznie powyżej średniej federalnej wynoszącej 42%. We Flandrii najgorzej radzi sobie prowincja Antwerpia z liczbą 2232 bankructw. Wspomniana liczba jest drugą najwyższą w historii i jest o 75% wyższa niż w poprzednim roku.

Szczególnie młode firmy (mniej niż 5 lat na rynku) nie radzą sobie najlepiej. W ubiegłym roku stanowiły one 38% ogólnej liczby bankructw, co było najwyższym udziałem od 10 lat.

Sektor budowlany i branża hotelarska odpowiadają za większość bankructw, z liczbą kolejno 2023 (+40,8%) i 1619 (+56,1%) upadłości w zeszłym roku. Za nimi uplasował się sektor transportowy, z rekordową liczbą 566 bankructw.

06.01.2023 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(kk)

Unia Europejska wzywa państwa członkowskie do wprowadzenia wymogu okazania negatywnego testu na Covid-19 od osób przyjeżdżających z Chin. Belgia już zdecydowała się na ten krok.

Belgijski minister zdrowia, Frank Vandenbroucke, z zadowoleniem przyjął europejską decyzję, która obejmuje również zalecenie stosowania masek podczas lotów z Chin i sprawdzanie nowych wariantów koronawirusa w wodzie odpadowej z lotów z Chińskiej Republiki Ludowej.

„Poczyniono rzeczywiste postępy w kierunku stworzenia wspólnego, europejskiego podejścia. (...) Zdecydowanie zaleca się wprowadzenie wymogu okazania negatywnego testu na Covid-19 od osób przyjeżdżających z Chin. Zastosujemy ten wymóg w przypadku bezpośrednich lotów pomiędzy Belgią a Chinami” – skomentował Vandenbroucke.

Belgia z zadowoleniem przyjęła również zalecenie UE dotyczące kontroli ścieków pochodzących z lotów z Chin i wkrótce rozpocznie kontrolę, w celu sprawdzania obecności nowych wariantów wirusa.

Obywatele Chin mogą swobodnie podróżować za granicę od zeszłej niedzieli (1 stycznia), po złagodzeniu obostrzeń w Chińskiej Republice Ludowej. Niemniej jednak, wraz z rosnącą liczbą przypadków Covid-19 w kraju, istnieją obawy, że podróżni mogą sprowadzić do Europy nowe warianty koronawirusa.

05.01.2023 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(kk)