Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) ocenił, że Polska uchybiła unijnym zobowiązaniom w związku z przeprowadzaną przez rząd reformą sądownictwa. Co to oznacza?
Chodzi o reformę sądownictwa, którą od lat wprowadza rząd PiS i osobiście minister sprawiedliwości Zbigniew Ziobro. TSUE, który właśnie orzekł, że zmiany w sądach są niezgodne ze wspólnotowym prawem. Trybunał miał na myśli nowelizację prawa o ustroju sądów powszechnych, ustawy o Sądzie Najwyższym i niektórych innych ustaw.
Co do samego Sądu Najwyższego, to TSUE orzekł, że wprowadzona tam Izba Dyscyplinarna (ma sądzić i oceniać sędziów) „nie spełnia wymogu niezawisłości i bezstronności".
Prawo każdego obywatela do niezależnego sądu
PiS zareagował atakiem. Minister Ziobro od razu uznał, że Trybunał wkroczył w kompetencje, których nie posiada. Rzecznik rządu Piotr Müller dodał, że „wymiar sprawiedliwości jest elementem kompetencji państw członkowskich".
– Będziemy tego bronić, ponieważ uważamy to za jedną z kluczowych rzeczy – zapowiedział.
W te głosy wpisała się prof. Genowefa Grabowska, ekspertka prawa europejskiego, która także uważa, że TSUE „poszedł za daleko”. Tłumaczy, że Trybunał dał znak, że międzynarodowe uzgodnienia są ważniejsze niż przepisy krajowe.
– Z tym nie zgodzi się żadne państwo członkowskie, że jego konstytucja ma być poniżej tego, co TSUE postanowi – powiedziała w TVP Info.
Odmiennego zdania jest Mariusz Krasoń ze Stowarzyszenia Prokuratorów Lex Super Omnia. On z kolei uważa, że Polska – przystępując do Unii Europejskiej i podpisując traktat akcesyjny – nie zrzekła się możliwości stanowienia prawa, ale ma to robić w ramach wspólnotowych zasad.
– Tą zasadą jest prawo każdego obywatela do niezależnego, wolnego sądu – podkreślił.
Kara
Wyrok oznacza, że rząd i parlament powinni przemodelować wymiar sprawiedliwości. Oznacza także, że stracimy ogromne pieniądze. Bruksela przestaje w tym momencie naliczać kary za niewykonanie wcześniejszego zarządzenia tymczasowego, ale i tak mamy do zapłacenia tyle, ile do tej pory wskazał licznik. A to jest aż 556 mln euro, czyli około 2,5 mld zł. To pieniądze potrącone z puli unijnych funduszy przyznanych Polsce. Czyli po prostu ich nie dostaniemy.
– To są pieniądze, które Polska bezpowrotnie straciła. To są pieniądze, które wykonawca zmian dotyczących wymiaru sprawiedliwości generalnie zabrał polskim obywatelom. One przepadły, ich nie ma – tak o 556 mln euro mówi Mariusz Krasoń z Lex Super Omnia.
Lista inwestycji bez dofinansowania
A czy to dużo? Przyjrzyjmy się tylko kilku inwestycjom z długiej listy przygotowanej przez samorządy.
W Kowalu koło Włocławka właśnie rozpoczyna się budowa hali sportowej. Ma kosztować około 12 mln zł.
Pod koniec maja rozpoczęła się budowa basenu w Oleśnie. Koszt inwestycji to 24,2 mln zł, a 18 mln zł na ten cel miało pochodzić z budżetu państwa.
W województwie lubelskim trwa budowa drogi ekspresowej numer 17. Wiadomo już, ile firmy chcą za powstanie kolejnych odcinków. I tak np. 16,6 km od Piask do Łopiennika ma kosztować przynajmniej 653,9 mln zł. Najdroższa oferta opiewa na ponad 1 mld zł.
To najlepsza odpowiedź na pytanie, czy 2,5 mld zł to dużo. Dlatego samorządowcy nie kryją oburzenia na rządzących.
Komisja Europejska zapowiada, rząd odpowiada
A to nie koniec kłopotów rząd. Dziś (środa 7 czerwca) Komisja Europejska zdecydowała o rozpoczęciu procedury naruszeniowej wobec Polski po uchwaleniu lex Tusk. Oficjalnie dojdzie do tego w czwartek.
Na ten zarzut odpowiedział w imieniu rządu Szymon Szynkowski vel Sęk, minister ds. UE.
„Nasz cel jest jasny: zbadanie i ograniczenie rosyjskich wpływów w Polsce i Europie. Jesteśmy przekonani, że winien on łączyć wszystkie demokratyczne państwa i instytucje. Ze spokojem przekażemy argumenty prawne i faktyczne w tej sprawie po zapoznaniu się z wątpliwościami KE” – napisał na Twitterze.
08.06.2023 Niedziela.BE // źródło: News4Media // fot. iStock
(sc/kc)
