Ciepłe myśli na belgijską niedzielę, czyli cykliczne spotkania przy porannej kawie
Agnieszka Steur
Dzień Języka Ojczystego
Kiedyś, dawno, jeszcze podczas studiów, napisałam tekst o tym, że język to również ojczyzna. Dziś ten temat mi się przypomniał, ponieważ mieszkając za granicą, zawsze tęskni się za tym, co było nam znane i bliskie. Czasem trudno do tego wrócić. Bardzo często emigrantom towarzyszy ta dziwna tęsknota. Brakuje nam bliskości i poczucia, że znamy to, co nas otacza. W tych momentach bardzo ważna staje się polska mowa, ponieważ ona może być z nami zawsze, jest w naszych myślach i uczuciach. Ona zawsze z nami będzie, jeśli będziemy o nią dbać.
Dziś na całym świecie obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego, zwany inaczej Międzynarodowym Dniem Dziedzictwa Językowego (ang. International Mother Language Day). Z tego powodu warto napisać kilka słów o języku polskim, ponieważ dla wielu z nas właśnie on jest językiem ojczystym.
Mieszkając poza granicami Polski niezwykle ważne jest, by jak najszybciej poznać miejscową mowę, wtedy poczucie wyobcowania znacznie zmaleje, jednak równie ważne jest, by dbać o swoją mowę ojczystą - swoją i swoich dzieci. Przecież język polski to język, w którym myślę, to język moich rodziców i dziadków. To również jeden z dwóch języków moich dzieci. To, że jest on częścią mojej codzienności, wprowadza pewien rodzaj spokoju.
Od wielu lat spotykam się rodzicami wychowującymi dzieci poza granicami polski. Obecnie z powodu pandemii te spotkania są niemożliwe, ale mam nadzieję, że wkrótce to się zmieni. Podczas tych spotkań rozmawialiśmy o dwu- i wielojęzycznym wychowaniu, jakie niesie ze sobą wyzwania i jakie zyski. Za każdym razem opowiadałam, jak ważne jest, by nasze dzieci poznały język polski, ponieważ dzięki temu poznają język naszych myśli i emocji. Niestety zdarzało się, że słyszałam komentarze, że: „nie mieszkamy w Polsce, więc ten język tak naprawdę nie jest nam potrzebny a dwujęzyczność jest zbyt trudna”, „ważniejsze jest, by dzieci całą uwagę poświęciły miejscowej mowie”.
Podobnie jak dzieci mogą być dwujęzyczne i mogą być emocjonalnie związane z dwoma krajami, mogą również mieć dwa języki ojczyste. Dlatego nic nie stoi na przeszkodzie, by o oba języki dbały. A my, rodzice i opiekunowie, musimy im w tym pomóc, wspierać.
Polszczyzna połączy nasze dzieci również z naszą przeszłością na tym najważniejszym, najczulszym poziomie emocji. Przecież dla nas w tym języku wszystko brzmi najpiękniej, najprawdziwiej i najdosadniej. To język naszego dzieciństwa i młodości. Język ojczysty to forma przekazywania naszych myśli. Ale język ojczysty to również forma myślenia i poznania świata.
Dla osób mieszkających poza granicami swej ojczyzny odpowiedź na pytanie, czym jest mowa ojczysta jest prosta, jednak dla młodego pokolenia, które żyje w nowym kraju od wielu lat lub przyszło tu na świat, czasem ta odpowiedź nie jest tak oczywista. Który z języków jest tym ojczystym dla osoby, która do innego kraju przyjechała jako małe dziecko? Który jest językiem ojczystym dziecka, którego każde z rodziców pochodzi z innego kraju? A może ludzie mogą mieć więcej niż jeden język ojczysty? A może z czasem językiem ojczystym potrafi stać się inny, nowy język?
Pytań jest wiele i bez względu na to, jakie odpowiedzi zostaną na nie udzielone, ważne jest, byśmy wspierali nasze dzieci w pielęgnowaniu wszystkich poznawanych języków.
Jeśli dzieci polskiego pochodzenia będą potrafiły komunikować się z rodzicami lub rodzicem z Polski w jego mowie ojczystej, będą mogły poznać go prawdziwego, takiego całkiem naturalnego. Dlaczego jest to takie istotne? Ponieważ właśnie wtedy budowana jest naturalna więź a okazywane emocje są autentyczne. Każdy chyba przyzna, że najcieplejsze, najpiękniejsze uczucia, te najbardziej wyjątkowe chwile, wyrażone są najcudowniej właśnie w mowie ojczystej.
Z okazji dzisiejszego święta najważniejsze jednak jest, byśmy zadbali o to, że nawet jeśli język polski z jakiejś przyczyny nie stanie się językiem ojczystym naszych dzieci, w żadnym razie nie był dla nich językiem obcym.
Widzimy się za tydzień... przy porannej kawie.
Agnieszka
21.02.2021 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.
(as)
