Robimy to, kiedy widzimy zbliżające się niebezpieczeństwo albo chcemy, żeby ktoś coś zmienił. Czasownik waarschuwen oznacza w języku niderlandzkim ostrzegać, przestrzegać, upominać.

Ostrzegać kogoś przed czymś to iemand waarschuwen voor iets. Zdanie „hij waarschuwde mij voor het noodweer” oznacza więc, że „on ostrzegł mnie przed burzą”.

Zdanie „ik waarschuw je voor de laatste keer” przetłumaczymy zaś jako „ostrzegam cię po raz ostatni”. Jeśli ktoś pyta „waarom hebben jullie mij niet gewaarschuwd?”, to chce się dowiedzieć, „dlaczego mnie nie ostrzegliście?”.

Ostrzec na czas to tijdig waarschuwen, wielokrotnie ostrzegać to herhaaldelijk waarschuwen, a ostrzec za późno - te laat waarschuwen. Wymowę słowa waarschuwen usłyszymy między innymi TUTAJ.

Z czasownikiem waarschuwen ściśle wiąże się rzeczownik waarschuwing, oznaczający ostrzeżenie, przestrogę, upomnienie. Pisemne upomnienie to een schriftelijke waarschuwing, a ostrzeżenie ustne to een mondelinge waarschuwing.

Bez ostrzeżenia to zonder waarschuwing, ostatnie ostrzeżenie to de laatste waarschuwing, a poważne ostrzeżenie to een ernstige waarschuwing. Liczba mnoga to waarschuwingen (ostrzeżenia), a wymowę słowa waarschuwing znajdziemy TUTAJ.

Udzielić ostrzeżenia to een waarschuwing geven, a je otrzymać - een waarschuwing krijgen. Zignorować, odrzucić, zlekceważyć ostrzeżenie to een waarschuwing negeren, a zastosować się do ostrzeżenia to een waarschuwing opvolgen.

Więcej słów dnia

8.06.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

Pod koniec ubiegłego roku odsetek kobiet wśród dyrektorów, menadżerów, kierowników i szefów flamandzkich firm wynosił niespełna 30%.

Flandria to północna, niderlandzkojęzyczna część Belgii. To tutaj mieszka około 60% belgijskiej populacji. Jest to również najsilniejsza gospodarczo część kraju.

Tutejszy urząd statystyczny Statistiek Vlaanderen opublikował niedawno temu dane na temat liczby kobiet pełniących funkcje kierownicze we flamandzkim sektorze prywatnym. Jak się okazało, kobiety stanowiły pod koniec 2024 r. we Flandrii około 29,8% wszystkich szefów, menadżerów i kierowników.

Oznacza to wzrost w porównaniu z latami poprzednimi, choć nie jest to wzrost imponujący. W 2021 r. odsetek kobiet wśród ludzi pełniących funkcje kierownicze we flamandzkich firmach wynosił 28,8%. Co roku zwiększał się on o kilka dziesiątych punktu procentowego. Jeśli trend ten się utrzyma, w tym roku powinien przekroczyć już 30%.

W ciągu czterech lat zwiększył się on jednak łącznie tylko o jeden punkt procentowy. Oznacza to, że jeśli tempo to nie przyspieszy, to do zrównania liczby kobiet i mężczyzn na funkcjach kierowniczych i menadżerskich dojdzie we Flandrii dopiero za… 80 lat.

Pod koniec 2024 r. we Flandrii było około 130,5 tys. kobiet pełniących funkcje kierownicze i menadżerskie w sektorze prywatnym. Liczba ta może się wydawać wysoka, ale blednie w porównaniu z liczbą mężczyzn-szefów. Ich było we Flandrii w ubiegłym roku prawie 308 tys.

W porównaniu z 2021 r. liczba kobiet z wysoką pozycji w hierarchii biznesowej zwiększyła się o prawie 19 tys. Mężczyzn na kierowniczych stanowiskach przybyło jednak w okresie od 2021 do 2024 r. aż o 31 tys. - wynika z danych udostępnionych na stronie internetowej Statistiek Vlaanderen.

Dużo zależy od branży. W niektórych sektorach flamandzkiej gospodarki odsetek kobiet na funkcjach kierowniczych wciąż jest bardzo niski, a w innych zbliża się już do 40%.

Najlepiej pod tym względem wygląda sytuacja w sektorze usług. W tej branży odsetek kobiet-szefów przekroczył już w ubiegłym roku we Flandrii 39%. W sektorze określanym przez Statistiek Vlaanderen jako „wolne zawody” było to niespełna 38%.

Z kolei w przemyśle dominacja mężczyzn wciąż jest wielka. Można to zapewne wytłumaczyć tym, że również na niższych stanowiskach w przemyśle dominują panowie. Jeśli chodzi o funkcje kierownicze i menadżerskie kobiety stanowiły we flamandzkim przemyśle w 2024 r. jedynie około 16% personelu.

Również rolnictwo to branża, w której zatrudnionych jest relatywnie mało kobiet - także na tych wyższych stanowiskach. W 2024 r. kobiety stanowiły we flamandzkim sektorze rolniczym jedynie 25% kadry kierowniczej. W rybołówstwie było to 27%, poinformował urząd Statistiek Vlaanderen.

4.06.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

W okresie od 1 stycznia do końca maja tego roku w Belgii ogłoszono prawie 4,9 tys. bankructw. To o ponad 3% więcej niż w tym samym okresie roku ubiegłego.

W pierwszych 22 tygodniach 2024 r. w kraju ze stolicą w Brukseli zbankrutowało nieco ponad 4,7 tys. przedsiębiorstw - przypomniał Belgijski Urząd Statystyczny Statbel. Urząd ten co tydzień publikuje aktualne dane dotyczące liczby upadłości oraz utraconych w wyniku bankructw miejsc pracy.

Jak dotąd bankructw w 2025 r. jest trochę więcej niż rok temu, ale nie przełożyło się to na większą liczbę zlikwidowanych stanowisk pracy. Wręcz przeciwnie, w pierwszych 22 tygodniach tego roku w wyniku bankructw utracono w Belgii o prawie 6% mniej miejsc pracy niż w tym samym okresie roku ubiegłego.

Z danych Statbel wynika, że w okresie od początku stycznia do końca maja 2025 r. w wyniku ogłoszonych upadłości pracę straciło w Belgii około 12,7 tys. ludzi. W tym samym okresie roku ubiegłego w wyniku bankructw utracono ponad 13,5 tys. miejsc pracy.

Jeśli chodzi o dane z ostatniego tygodnia, to były one pozytywne. W 22. tygodniu tego roku, trwającym od 26 maja do 1 czerwca, belgijskie sądy gospodarcze ogłosiły upadłość 171 firm. To najmniej od czterech tygodni, wynika z danych urzędu Statbel.

9.06.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

Latem oparzenia słoneczne są częstym i poważnym problemem. Dzięki temu środkowi możemy jednak ich uniknąć. Zonnecrème to krem przeciwsłoneczny.

W standardowej odmianie języka niderlandzkiego, używanej np. w Holandii, krem do opalania lub krem przeciwsłoneczny określa się też słowem zonnebrandcrème. We Flandrii, a więc w północnej, niderlandzkojęzycznej części Belgii, często usłyszymy jednak skróconą wersję tego słowa, czyli właśnie zonnecrème.

Środek chroniący przed oparzeniem słonecznym można również określić słowem zonnebrandmiddel (samo słowo middel to właśnie środek). Może on być w formie wspomnianego już kremu (crème), maści (zalf), smarowidła (smeersel), sprayu (spuitbus) czy pianki (foam).

Samo słowo zon to w niderlandzkim słońce, a brand to pożar. Słowo zonnebrand może oznaczać zarówno oparzenie słoneczne, jak i właśnie krem przeciwsłoneczny. Wszystko jednak zależy od kontekstu.

Zdanie „hij heeft een ernstige zonnebrand op zijn gezicht” przetłumaczymy jako „on ma poważne oparzenie słoneczne na twarzy”, a zdanie „mijn zonnebrand is weer op” jako „mój krem przeciwsłoneczny znów się skończył”.

Słowo zonnecrème łączy się z rodzajnikiem określonym de. Mamy więc de zonnecrème. Podobnie jest w przypadku słowa zonnebrand (powiemy zatem de zonnebrand). Wymowę słowa zonnecrème znajdziemy TUTAJ, a słowa zonnebrand TUTAJ.

Więcej słów dnia

4.06.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)