Słowo dnia: Staat van beleg

W Polsce 13 grudnia kojarzy się przede wszystkim z początkiem stanu wojennego. W języku niderlandzkim stan wojenny to staat van beleg.

Stan wojenny w języku niderlandzkim to również „staat van oorlog”. Słowo staat to właśnie stan (ale może też oznaczać państwo), a oorlog to wojna.

Również beleg ma kilka znaczeń, w tym oblężenie. Dosłownie więc „staat van beleg” to „stan oblężenia”. Beleg może też oznaczać obszycie albo „coś, co można położyć na chleb, np. ser czy wędlina” - ale oczywiście w kontekście stanu wojennego nie chodzi o te znaczenia.

W niderlandzkojęzycznych tekstach o historii Polski stan wojenny wprowadzony 13 grudnia 1981 r. i trwający do 22 lipca 1983 r. określa się przeważnie jako „staat van beleg”.

Stan wojenny to rodzaj stanu wyjątkowego (noodtoestand), w którym władza spoczywa w rękach wojska (het leger). System, w którym autokratyczną władzę sprawują wojskowi to dyktatura wojskowa (militaire dictatuur), nazywana też juntą (także w niderlandzkim funkcjonuje słowo junta).

W trakcie stanu wojennego w Polsce największą władzę sprawował generał Wojciech Jaruzelski (generaal Jaruzelski), stojący na czele niekonstytucyjnej Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego WRON (Militaire Raad voor de Bescherming van het Vaderland).

Więcej słów dnia

13.12.2024 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)