Statystyczny mieszkaniec Unii Europejskiej, urodzony w 2023 r. pożyje w dosyć dobrym zdrowiu przez ponad 63 lat. W trakcie kolejnych około 18 lat będzie się już borykać z poważniejszymi problemami zdrowotnymi.

Dane na ten temat opublikowało unijne biuro statystyczne Eurostat. Za „zdrowe lata życia” uznaje się takie, w których dana osoba może sama funkcjonować, nie doświadcza niepełnosprawności, a jej mobilność nie jest ograniczona (czyli np. może normalnie chodzić, jeździć rowerem itp.).

Co ciekawe, prognozowana liczba „zdrowych lat” jest na podobnym poziomie wśród kobiet (63,3 lat) i mężczyzn (62,8). Różnica w całkowitej prognozowanej długości życia jest jednak dużo większa. Kobiety urodzone w UE w 2023 r. pożyją średnio 84 lat, a mężczyźni 78,7 lat.

Mężczyźni zatem pożyją wyraźnie krócej niż kobiety, ale relatywnie większą część swojego życia spędzą w zdrowiu. Statystyczną mieszkankę UE czeka „na starość” ponad 20 lat z poważniejszymi problemami zdrowotnymi, w przypadku mężczyzn takich lat będzie około 15.

Ludzie urodzeni w 2023 r. w Belgii mogą liczyć na około 64 lata „w zdrowiu”. Co ciekawe liczba ta jest w przypadku Belgii wyższa u mężczyzn (64,4) niż wśród kobiet (63,5).

Mieszkańcy Polski urodzeni w 2023 r. pożyją w zdrowiu średnio 63 lata. W Polsce różnica ze względu na płeć jest większa i to kobiety będą dłużej zdrowe. Eurostat przewiduje 64,4 „zdrowych lat” dla Polek i 61,7 „zdrowych lat” dla mężczyzn.

12.08.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

Prawie każdy nim bywa, nie tylko w okresie wakacyjnym. Reiziger to w języku niderlandzkim podróżny.

Może tu zarówno chodzić o kogoś, kto wyjeżdża w daleką podróż, na urlop lub na wakacje (vakantiedagen), jak i osobę, która po prostu przemieszcza się z punktu A do punktu B, np. pociągiem, samochodem czy samolotem.

Słowo reiziger jest w języku niderlandzkim rodzaju męskiego, a zatem łączy się z rodzajnikiem określonym de. Mamy więc de reiziger. Żeńska forma to reizigster, choć nie jest ona często używana. Liczba mnoga to reiziger (męska forma) i reizigsters (żeńska).

Wymowę słowa reiziger można usłyszeć między innymi TUTAJ.

Ze słowem reiziger kojarzą się między innymi rzeczownik reis (podróż) i czasownik reizen (podróżować). Zbliżone znaczenie do słowa reiziger mają wyrazy passagier (pasażer), a w przypadku podróżnego jadącego na wakacje (vakantie) lub wycieczkę - toerist (turysta).

Z kolei podróżny biznesowy lub w celach służbowych to zakelijke reiziger, a podróżny międzynarodowy to internationale reiziger - w przeciwieństwie do binnenlandse reiziger, czyli podróżnego krajowego.

Słowo reiziger występuje w różnych złożonych wyrazach, np. reizigersrechten to prawa podróżnych, reizigerscentrum to centrum obsługi podróżnych, reizigersvervoer to przewóź pasażerów, zaś reizigersaantal to liczba pasażerów lub podróżnych.

Więcej słów dnia

15.08.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

Dwa sektory odpowiadają łącznie za ponad cztery piąte wszystkich śmieci i odpadów wytwarzanych w Belgii. Na tle tych „śmiecących” branż gospodarstwa domowe wypadają całkiem dobrze.

Jak poinformował Belgijski Urząd Statystyczny Statbel, w 2022 r. w kraju ze stolicą w Brukseli wytworzono łącznie niespełna 62 mln ton odpadów. To mniej niż dwa i cztery lata wcześniej (po około 68 mln ton).

Najwięcej odpadów generuje budownictwo (26 mln ton w 2022 r.) oraz przemysł (24 mln ton). Łącznie odpowiadały one w 2022 r. za prawie 82% wszystkich wytworzonych w Belgii śmieci.

Sektor usług wytworzył wtedy około 6,3 mln ton odpadów, a gospodarstwa domowe około 4,8 mln ton. W porównaniu z budownictwem i przemysłem nie jest to wiele. Branża usług odpowiadała w 2022 r. za około 10% wszystkich „wyprodukowanych” wtedy odpadów, a gospodarstwa domowe - jedynie za niespełna 8%.

W 2020 r., a więc w roku zdominowanym przez pandemię i obostrzenia, mieszkańcy Belgii wyrzucali więcej śmieci. To logiczne: ludzie spędzali wtedy więcej czasu w domach i mieszkaniach, rzadziej jadali i pracowali poza domem, a wielu ludzi decydowało się na remonty, by np. dostosować warunki w domu do pracy i edukacji zdalnej.

W efekcie gospodarstwa domowe wytworzyły w 2020 r. relatywnie dużo odpadów. Jak wynika z danych Statbel, w 2020 r. belgijskie gospodarstwa domowe wygenerowały wtedy łącznie ponad 5,3 mln ton odpadów, czyli o pół miliona ton więcej niż dwa lata później.

15.08.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

Miała być radość z narodzin malutkiej żyrafy, jest smutek z powodu nagłej śmierci niedoszłej matki… Pracownicy ogrodu zoologicznego Pairi Daiza są w szoku, opisują belgijskie media.

Pairi Daiza to jeden z najpopularniejszych ogrodów zoologicznych w Belgii. Znajduje się w niewielkiej miejscowości Brugelette w prowincji Hainaut, czyli w południowej, francuskojęzycznej części Belgii (a zatem w Walonii).

W poniedziałek przedstawiciel zoo poinformował w mediach społecznościowych o nagłej śmierci Juul, 14-letniej żyrafy z Pairi Daiza. Jak na żyrafę, nie jest to podeszły wiek. Zwierzęta te żyją w ogrodach zoologicznych nawet 25-30 lat, opisuje flamandzki dziennik „Het Laatste Nieuws”.

Juul była w dodatku w ciąży. Na razie nie wiadomo, co było przyczyną jej nagłej śmierci. Zlecono przeprowadzenie sekcji zwłok i przeprowadzona zostanie analiza tkanek.

Trochę to jednak potrwa. Przewiduje się, że badania te potrwają co najmniej miesiąc. Być może wtedy dowiemy się, co doprowadziło do śmierci Juul, przebywającej w Pairi Daiza od ponad dekady.

Ogród zoologiczny Pairi Daiza otwarto w 1994 r. Ma około 75 hektarów powierzchni i wielokrotnie był wybierany jako najlepsze zoo w Europie. Zobaczyć tu można około 800 gatunków zwierząt. W 2023 r. ogród Pairi Daiza odwiedziło prawie 2,3 mln ludzi.

11.08.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)