Kupujemy mniej słodyczy, napojów alkoholowych, odzieży. Z różnych powodów: drożyzny czy strachu przed krachem gospodarczym. Jak wynika z sondażu opublikowanego przez portal RMF24, już ponad połowa Polaków oszczędza.

54,8 proc. uczestników badania platformy UCE Research i Grupy BLIX zamierza w pierwszym kwartale ograniczyć wydatki na bieżące zakupy. 31 proc. badanych nie zamierza ciąć wydatków. Blisko co 10 respondent nie ma zdania, a 4,2 proc. nie zwraca uwagi na tego typu kwestie.

- W porównaniu do ubiegłego roku liczba konsumentów, którzy wprowadzają oszczędności, zwiększyła się tylko o 10 proc., bo ludzie ze wszystkich sił starają się żyć na poziomie, do jakiego są przyzwyczajeni. Jednak z czasem będzie to coraz trudniejsze i odsetek oszczędzających będzie się zwiększał – ocenił dla portalu RMF24 Krzysztof Łuczak, ekspert z Grupy BLIX.

Dlaczego oszczędzamy?

71 proc. badanych robi to z powodu rosnących ceny. Dla porównania rok temu wynik ten wyniósł 38,7 proc.
32,4 proc. respondentów boi się pogorszenia sytuacji gospodarczej (w 2021 r. ten powód wskazało 17,5 proc.).
16,3 proc. jako główny powód cięcia wydatków wskazuje brak oszczędności (przed rokiem było to 19,3 proc. wskazań.
Blisko co czwarty pytany chce zredukować swoje wydatki o 10-15 proc., a 18,3 proc. respondentów zmniejszy je o 5-10 proc. 17,9 proc. badanych nie umie określić dokładnego poziomu cięć wydatków, a 17,7 proc. zapowiada oszczędzanie na poziomie 15-20 proc. Na redukcję wydatków o 20-30 proc. wskazało 10,4 proc. osób planujących takie ograniczenia.

Na czym oszczędzamy?

Najczęściej chcemy ograniczyć wydatki na:

- słodyczach i przekąskach - 65,4 proc. (rok temu było to 43,1 proc.),
- napojach alkoholowych - 41,1 proc. (rok temu było to 37 proc.),
- kosmetykach - 40,3 proc. (rok temu było to 23 proc)
- odzieży - 39,7 proc.,
- artykułach spożywczych (30,7 proc,
- sprzęcie RTV-AGD - 27,3 proc.

Respondenci wskazywali również na artykuły budowlane lub remontowe - 18,6 proc., a także chemię gospodarczą - 19,2 proc. Co ciekawe, tylko 9 proc. osób planujących cięcia w wydatkach chce ograniczyć zakupy kawy i herbaty.

16.02.2022 Niedziela.BE // źródło: News4Media // fot. Pixabay

(sl)

Początek roku to również czas rozliczeń z fiskusem. W styczniu to pracodawcy przesyłają do Urzędu Skarbowego informacje o dochodach swoich pracowników. Już od wtorku 15 lutego podatnicy znajdą te dane w elektronicznym systemie obsługiwanym przez Krajową Administrację Skarbową i Ministerstwo Finansów, dzięki czemu będą mogli złożyć też coroczną deklarację.

Podatnicy co roku zobowiązani są do złożenia deklaracji podatkowych. W 2022 roku rozliczamy się z dochodów osiąganych przez cały 2021 rok. Fiskus sprawdzi, czy wysokość zaliczek odciąganych od wynagrodzenia pokrywa się z tą, do której zobowiązują nas przepisy. Jeśli zapłaciliśmy za dużo – dostaniemy zwrot, jeśli za mało – musimy dopłacić. Teraz jest również moment, w którym zastosować możemy przysługujące nam ulgi.

To wszystko zrobimy w bardzo prosty sposób za pomocą przygotowanego przez KAS i MF portalu podatki.gov.pl. Po zalogowaniu znajdziemy w nim wszystkie informacje, które do Urzędu Skarbowego przesłał wcześniej nasz pracodawca. System w sposób automatyczny dokonał wstępnego rozliczenia, które możemy zaakceptować lub zmodyfikować, a następnie bez wizyty w urzędzie i wypełniania papierowych druków przesłać wprost do fiskusa.

Poniżej przedstawiamy instrukcję krok po kroku, która ułatwi obsługę tego narzędzia.

1. W pierwszej kolejności należy w przeglądarce internetowej otworzyć witrynę „twój e-PIT” i kliknąć niebieskie okienko „e-Urząd Skarbowy – zaloguj się”.

2. W kolejnym kroku konieczne będzie logowanie. Do wyboru mamy łącznie pięć sposobów:

- za pośrednictwem Profilu Zaufanego,
- dowodem elektronicznym,
- przez bankowość elektroniczną,
- poprzez aplikację mObywatel,
- wpisując dane osobowe i podatkowe z poprzednich lat.

3. Po pozytywnym przejściu weryfikacji otworzy się nasz profil, w którym należy kliknąć okienko „Twój e-PIT”. Wyświetlą się wszystkie przesłane przez pracodawców informacje o dochodach.

4. W kolejnym kroku możemy podjąć cztery działania:

- zaakceptować automatycznie przygotowane zeznanie,
- zmienić sposób rozliczenia (np. z małżonka na osobę samotnie wychowującą dzieci), zmienić dane, dodać przysługujące ulgi z listy, odliczyć 1 proc., wpisując numer KRS wybranej organizacji pożytku publicznego, a następnie zaakceptować zeznanie,
- odrzucić przygotowane zeznanie i wypełnić je samodzielnie,
- powstrzymać się od działania – wówczas z dniem 30 kwietnia wprowadzone automatycznie dane zostaną zaakceptowane odgórnie.

Każdorazowo potwierdzenie przesłania deklaracji poświadczone zostanie dostępnym do pobrania Urzędowym Poświadczeniem Odbioru (UPO).

Do kiedy jest czas na rozliczenie?

Terminy zobowiązujące do złożenia deklaracji podatkowej uzależnione są od sposobu uzyskiwania dochodów:

1. Do 28 lutego muszą rozliczyć się osoby uzyskujące dochód metodą ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych (PIT-28).

2. Do 2 maja muszą rozliczyć się osoby osiągające przychody z tytułu:

- działalności gospodarczej (PIT-36),
- działalności gospodarczej z podatkiem liniowym (PIT-36L),
- umowy o pracę lub cywilnoprawnej (PIT-37),
- przychodów kapitałowych, np. inwestorzy giełdowi (PIT-38),
- sprzedaży nieruchomości (PIT-39),
- emeryci i renciści, którzy chcą przekazać 1 proc. podatku na OPP (PIT-OP).

15.02.2022 Niedziela.BE // źródło: News4Media // fot. iStock

(sl)

Przed tygodniem zmieniły się zasady kwarantanny i izolacji. Część z nich weszła w życie w ubiegły piątek. Od dziś (wtorek 15 lutego) obowiązują kolejne. Co się zmienia?

Rząd - przypomnijmy - zdecydował się na wprowadzenie modyfikacji, ponieważ  w najbliższym czasie spodziewany jest spadek liczby zakażeń. Szef resortu zdrowia oznajmił nawet, że w jego ocenie mamy do czynienia z „początkiem końca pandemii”. Choć statystyki Ministerstwa Zdrowia nadal wykazują kilkanaście tysięcy przypadków dziennie, ich liczba zdecydowanie spadła w porównaniu do ubiegłego tygodnia, kiedy było ich nawet ponad 40 tysięcy.

11 lutego zniesiona została tzw. kwarantanna z kontaktu. Osoby wskazane przez zakażonych w wywiadzie epidemicznym jako potencjalnie narażone na emisję wirusa, nie muszą już być w odosobnieniu. Tego dnia sms-y o zakończeniu izolacji otrzymało 79 tysięcy Polaków.

Co zmienia się dziś?

Zgodnie z zapowiedziami rządu od 15 lutego obowiązują następujące zasady:

- z 10 na 7 dni skrócony zostaje okres odbywania kwarantanny, przy czym czas ten liczony będzie od momentu wykonania testu,
- domownicy osoby izolowanej pozostaną w odosobnieniu równolegle – czas ten nie będzie wydłużany, zatem wszyscy mieszkańcy jednego gospodarstwa zakończą kwarantannę jednocześnie.

Decyzję o przedłużeniu izolacji chorego może podjąć lekarz, który wcześniej udzielił porady, jednak nie wcześniej niż w szóstej dobie od wykonania testu.

15.02.2022 Niedziela.BE // źródło: News4Media // fot. iStock

(sl)

Powstawały głównie w latach 50 i 60 XX wieku. Podziemia polskich miast to często podziemne kompleksy przygotowane na wypadek ataku. Jak odnaleźć schron, gdyby był potrzebny?

Nikt nikogo nie chce straszyć możliwym atakiem, ale groźna sytuacja na Wschodzie sprawia, że wiele osób zadaje sobie dziś pytanie o lokalizację najbliższego schronu. Takie obiekty istnieją, mimo że już od lat nie są używane.

Powstawały głównie w latach 50 i 60 XX wieku, kiedy nad światem notorycznie wisiało widmo kolejnej wojny światowej. Schrony budowano pod budynkami publicznymi, często pod blokami. Dziś niektóre z nich pełnią już zupełnie inne funkcje. Zostały zagospodarowane np. na miejsce spotkań mieszkańców danego bloku.

Schron a ukrycie

Od razu trzeba wyjaśnić pewne pojęcia. Mówimy o budowlach ochronnych, które dzielą się na trzy kategorie.

• Schron jest budowlą ochronną o obudowie konstrukcyjnie zamkniętej, hermetycznej, zapewniającej ochronę osób, urządzeń, zapasów materiałowych lub cennych rzeczy przed założonymi czynnikami rażenia oddziałującymi ze wszystkich możliwych kierunków.
• Ukrycie jest budowlą ochronną niehermetyczną, wyposażoną w najprostsze instalacje, zapewniającą ochronę osób, urządzeń, zapasów materiałowych lub cennych rzeczy przed założonymi czynnikami rażenia oddziałującymi tylko z określonych kierunków.
• Ukrycie do doraźnego przygotowania to obiekt wstępnie wytypowany na potrzeby ochrony ludności, którego wykorzystanie przewiduje się dopiero w sytuacji podwyższenia gotowości obronnej państwa lub innego zagrożenia, po przeprowadzeniu specjalistycznej oceny technicznej.

Niszczeją

Problemem jest, na co eksperci i Najwyższa Izba Kontroli zwracali uwagę od lat, sytuacja prawna takich miejsc. Jak do tej pory w Polsce nie przyjęto odpowiadającego rzeczywistości prawa, które jasno wskazywałoby instytucje, które mają dbać o schrony, i obligowały państwo do łożenia na nie. Przez to wiele z nich jest w fatalnym stanie. Nie zmienia to faktu, że takie obiekty istnieją.

Ile miejsc?

Lublin. Według wykazu z 2019 roku (sporządził go ratusz), jest 12 schronów mogących pomieścić 3218 osób. Znajdują się one np. pod Komendą Wojewódzką Policji, pod Urzędem Wojewódzkim czy pod siedzibą Lasów Państwowych.

Do tego trzeba doliczyć 89 miejsc ukrycia (10 628 osób). Na liście są m.in. przedszkola, dawne państwowe firmy, budynki PKP. W zestawieniu są także ukrycia doraźne – 60 miejsc na 5564 osób. W tym wypadku mowa o budynkach spółdzielni mieszkaniowych, szkołach, uczelniach czy sądach.
Białystok. Według danych z 2021 r. jest 190 takich miejsc dla około 18 tys. osób. Połową obiektów zarządza miasto. Pozostałe są w rękach np. spółdzielni mieszkaniowych, które różnie je wykorzystują. Gdyby zaszła taka potrzeba, to ukrycia mają być przekazane do dyspozycji w ciągu 48 godzin.

Bydgoszcz. W mieście są 22 schrony i 198 ukryć. Według danych z 2020 roku miejsce znajdzie w nich... 5,5 proc. mieszkańców miasta. Ale to i tak dwa razy więcej niż - według szacunkowych danych - średnia ogólnopolska. - Nie będziemy ukrywać, że niestety wieloletnie zaniedbania w zakresie dbałości o budowle ochronne, przepisy, które pozwalały na wykorzystywanie schronów i ukryć typu pierwszego na inne cele w czasie pokoju sprawiły, że wiele z tych instalacji straciło wartość użytkową - oceniał Adam Dudziak, z bydgoskiego Centrum Zarządzania Kryzysowego.

Gdzie szukać?

Jeżeli ktoś mieszka na jednym osiedlu od 50 lat, to dobrze wie gdzie jest lub gdzie był schron albo ukrycie. Takie miejsca można odnaleźć po „grzybkach”, czyli betonowych, pokaźnych wylotach wentylacyjnych wystających nad powierzchnię. Służą one także jako zapasowe wyjście.
Są także miasta, które o takich miejscach informują na swoich stronach (w Biuletynie Informacji Publicznej), jak robi to np. Lublin. W innych o wykaz trzeba poprosić np. miejski wydział zarządzania kryzysowego. Można się także zwrócić do urzędu wojewódzkiego. Generalnie każdy administrator terenu powinien informować o miejscach schronienia. Taki obowiązek mają na przykład spółdzielnie mieszkaniowe.

Idealnie sprawę rozwiązał Poznań. Budowle ochronne są wskazane na multimedialnym portalu geopoz.pl. Tam znajduje się pełna lista uzupełniona o takie dane jak: powierzchnia obiektu, pojemność, wyposażenie techniczne i data powstania.

15.02.2022 Niedziela.BE // źródło: News4Media // fot. iStock

(sl)