Kas (nie mylić z kaas) to po niderlandzku szklarnia. Słowo to ma też kilka innych znaczeń.

W szklarni mogą rosnąć na przykład pomidory (tomaten) czy kwiaty (bloemen). W Europie Zachodniej, np. w Holandii, w szklarniach pracuje wielu obcokrajowców, w tym Polaków. Kas to skrócona wersja słowa broeikas.

Uprawa szklarniowa nazywana jest w języku niderlandzkim glastuinbouw (lub glasteelt, glascultuur). Samo słowo glas oznacza szkło, a tuinbouw to ogrodnictwo.

Słowo kas łączy się z rodzajnikiem określonym de. Jeśli więc mówimy o konkretnej szklarni, to powiemy de kas. Liczba mnoga to de kassen.

Ogrzewana szklarnia, czyli cieplarnia, to po niderlandzku warme kas (szklarnia ciepła), a szklarnia nieogrzewana to koude kas (dosłownie: szklarnia zimna). Kasplant to roślina szklarniowa, a kasgroente to warzywa szklarniowe.

Należy uważać, by nie pomylić słowa kas z kaas. W tym drugim przypadku, zgodnie z zapisem, wymawiamy długie a. Znaczenia obu słów są diametralnie inne. Kaas to mianowicie… ser.

Słowo kas (przez jedno a) może mieć też inne znaczenia, choćby kasa (np. w sklepie) czy obudowa (de kas van horloge to obudowa, koperta zegarka).

Więcej słów dnia

13.04.2024 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

W krajach Unii Europejskiej prawie 61% uczniów ostatnich klas szkół średnich uczy się co najmniej dwóch języków obcych - poinformował urząd Eurostat.

W kilku państwach UE nauka dwóch języków obcych obejmuje na tym poziomie prawie wszystkich uczniów. We Francji, w Rumunii, na Słowacji i w Czechach odsetek ten wyniósł ponad 98%.

W Estonii, Finlandii i na Słowenii jest to z kolei ponad 95% - pokazują dane Eurostatu. Uwzględniają one uczniów najstarszych klas szkół średnich (z wyjątkiem szkół zawodowych). Dane te dotyczą 2022 r.

Również w Belgii i w Polsce odsetek ten jest wyższy niż unijna średnia. W Belgii dwóch języków obcych uczy się aż 83,7% uczniów ostatnich klas szkół średnich. W Polsce jest to 81,5%. To więcej niż na przykład w Holandii (66,3%) czy w Niemczech (56,5%).

Najgorzej pod tym względem wypadła Portugalia, gdzie jedynie 7,5% uczniów ostatnich klas szkół średnich uczy się co najmniej dwóch języków obcych. W Irlandii jest to około 9%, we Włoszech około 24%, a w Hiszpanii 26%.

12.04.2024 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

Porty w Europie Zachodniej, w tym w Belgii, stają się powoli wielkimi parkingami, pełnymi nowych samochodów z Azji i Stanów Zjednoczonych - opisuje flamandzki dziennik „De Tijd”.

Dobrym przykładem jest port Antwerpia-Zeebrugge. Działa tutaj firma ICO, zarządzająca największymi terminalami samochodowymi w Europie. Tylko w ubiegłym roku przez terminale ICO w Antwerpii i w Zeebrugge przewinęło się 2,5 mln samochodów.

Wiele z tych aut trafia następnie do pośredników i sprzedawców w innych częściach Belgii i Europy. Obecnie jednak czas od wyładowania samochodu w porcie do jego dostarczenia odbiorcy bardzo się wydłużył.

W efekcie w porcie i jego okolicach stoją tysiące nowych aut. ICO i inni właściciele terminalów samochodowych mają coraz większe problemy ze „składowaniem” tych pojazdów, a porty zamieniają się w wielkie parkingi - czytamy w „De Tijd”.

Jedną z przyczyn jest spowolnienie gospodarcze, które przełożyło się na mniejsze zainteresowanie zakupem nowych samochodów. Do portów wciąż wpływają nowe auta, ale chętnych do ich zakupu jest mniej.

Innym czynnikiem jest zmiana w metodach sprzedaży niektórych producentów, np. z Chin oraz Tesli. Firmy te coraz częściej rezygnują z pośrednictwa dealerów samochodowych i starają się bezpośrednio sprzedawać samochody klientom. Duże partie aut nie trafiają więc zaraz po wyładowaniu z portów do dealerów, ale czekają na kupców - czasem dosyć długo - na portowych parkingach.

11.04.2024 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

Ponad 90% pociągów belgijskich kolei SNCB/NMBS przyjechało w marcu na czas. Pod względem punktualności był to najlepszy wynik od sierpnia roku ubiegłego.

Za pociąg, który nie ma (znaczącego) opóźnienia, uznaje się taki, który dociera do stacji docelowej z maksymalnie sześciominutowym opóźnieniem. Dane te nie uwzględniają odwołanych pociągów i anulowanych połączeń.

W marcu roku ubiegłego na czas przyjechało jedynie 87,9% pociągów SNCB/NMBS, a więc głównego belgijskiego przewoźnika kolejowego. W marcu tego roku było to już 90,2% - poinformował flamandzki dziennik „De Tijd”.

To dużo więcej niż np. w listopadzie ubiegłego roku, kiedy poziom punktualności pociągów był najniższy od lat. Wtedy jedynie 82% pociągów przyjechało na czas. Od tego czasu z miesiąca na miesiąc odsetek ten był wyższy.

Niepokoi jednak duża liczba odwołanych pociągów. W pierwszym kwartale tego roku SNCB/NMBS anulowało ponad 14 tys. biegów. To 4,5% wszystkich pociągów w tym okresie. Szczególnie w styczniu liczba odwołanych przejazdów była wysoka. Wiązało się to głównie ze złymi warunkami pogodowymi.

10.04.2024 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)