„Vakantiegeld” (w wolnym tłumaczeniu: „pieniądze na wakacje”) to jeden z dodatków do pensji dla osób zatrudnionych w Belgii.

Vakantie to w języku niderlandzkim wakacje, urlop. Mamy więc np. zomervakantie (letnie wakacje) czy kerstvakantie (przerwa bożonarodzeniowa). Urlop to również verlof.

Geld to oczywiście pieniądze. W języku niderlandzkim geld jest rodzaju nijakiego, a zatem łączy się z rodzajnikiem określonym het. Mamy więc het geld, a co za tym idzie - także het vakantiegeld.

W Belgii istnieją dwa rodzaje vakantiegeld, czyli „wakacyjnego”. Pierwszym z nich jest enkel vakantiegeld („pojedyncze wakacyjne”). Tym wyrażeniem określa się po prostu zarobki wypłacane w trakcie korzystania z płatnego urlopu. Nie jest to więc de facto żaden specjalny dodatek, ale dochody należne w ramach płatnych urlopów.

Dubbel vakantiegeld („podwójne wakacyjne”) to z kolei faktyczny dodatek wakacyjny, wypłacany przeważnie tuż przed letnim okresem urlopowym, przeważnie w maju lub w czerwcu. Jest to swego rodzaju „trzynasta pensja”, choć w różnych branżach różnie obliczana i raczej niższa niż standardowa miesięczna wypłata.

Także w Holandii istnieje vakantiegeld, choć tam oficjalna nazwa tego dodatku to „vakantiebijslag”, a obliczany i wypłacany jest on na nieco innych zasadach niż w Belgii. Również w Holandii w potocznym języku określa się ten dodatek słowem „vakantiegeld” lub rzadziej „vakantietoeslag”.

Więcej słów dnia: TUTAJ

03.12.2022 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

Naukowcy chcą wprowadzić metody terapeutyczne, dzięki którym nastąpi redukcja ryzyka nawrotu nowotworu prostaty do około 22 proc. Rak prostaty jest najczęstszym nowotworem złośliwym u mężczyzn oraz drugim pod względem ilości zgonów - poinformowała w komunikacie prasowym Agencja Badań Medycznych.

Jak wskazała ABM, listopad jest miesiącem walki z rakiem prostaty. Standardowym leczeniem chorych na raka gruczołu krokowego (RGK) z grupy wysokiego ryzyka jest prostatektomia lub radykalna radioterapia w skojarzeniu z hormonoterapią.

"Jednak u ponad 30 proc. chorych pomimo optymalnego leczenia należy spodziewać się nawrotu biochemicznego" - przekazano w komunikacie.

"Rak prostaty jest najczęstszym nowotworem złośliwym u mężczyzn oraz drugim pod względem ilości zgonów. Naukowcy chcą wprowadzić nowe metody terapeutyczne, dzięki którym przewidują redukcję ryzyka wznowy do około 22 proc." - podkreślono.

Jak poinformowała Agencja, naukowcy z Narodowego Instytutu Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie chcą ocenić skuteczność i bezpieczeństwo 177Lu-PSMA-617 jako leczenia uzupełniającego chorych z rakiem gruczołu krokowego wysokiego ryzyka. Głównym badaczem tej metody jest dr hab. n. med. Daria Handkiewicz-Junak.

Podczas badań sprawdzane jest, czy uzupełniające leczenie 177Lu-PSMA, jako jednorazowej aktywności terapeutycznej, w raku gruczołu krokowego wysokiego i bardzo wysokiego ryzyka prowadzi do zmniejszenia ryzyka niepowodzenia leczenia, przy minimalnej toksyczności leczenia.

"Ostatnio opublikowane dane wskazują na dużą skuteczność leczenia izotopowego z zastosowaniem 177Lu-PSMA u chorych z zaawansowanym hormonoopornym rakiem prostaty" - przekazano w komunikacie.

Przekazano również, że doświadczenia z innymi typami nowotworów (np. rakiem tarczycy) wskazują, że celowane molekularnie leczenie izotopowe skuteczne jest jako metoda leczenia uzupełniającego.

Ponadto przewiduje się, że nowa metoda leczenia nowotworu prostaty wpłynie na zwiększenie się odsetka chorych wyleczonych. Szacuje się, że spadnie ryzyko wznowy biochemicznej z 30-40 proc. do około 22-30 proc.

W badaniu „177Lu-PSMA jako systemowe leczenie uzupełniające u chorych na raka prostaty wysokiego i bardzo wysokiego ryzyka po leczeniu radykalnym z zastosowaniem teleradioterapii lokoregionalnej i hormonoterapii” finansowanym przez Agencję Badań Medycznych planowany jest udział 200 chorych na raka gruczołu krokowego wysokiego lub bardzo wysokiego ryzyka, bez cech rozsiewu choroby nowotworowej w badaniach radiologicznych po zakończonej radioterapii, podczas kontynuowana hormonoterapii. Udział w badaniu jest dobrowolny, pacjent może wycofać też swoją zgodę na udział w badaniu na dowolnym etapie jego realizacji.

05.12.2022 Niedziela.BE // źródło informacji: Nauka w Polsce www.naukawpolsce.pap.pl // autor: Katarzyna Herbut // fot. SaiArLawKa2, Tajlandia / shutterstock.com

(kg)

W ubiegłym roku flamandzki rząd regionalny wydał w sumie prawie 51 mld euro. To o 3% więcej niż rok wcześniej, poinformował Flamandzki Urząd Statystyczny Statistiek Vlaanderen.

W Belgii pozycja rządów regionalnych jest bardzo silna. To właśnie na poziomie regionów finansowanych jest wiele usług publicznych i instytucji. W wyniku reform z minionych lat rola samorządów jeszcze bardziej się zwiększyła.

Nie dziwi więc, że obecnie flamandzki rząd wydaje co roku ponad dwa razy więcej niż jeszcze kilkanaście lat temu. W 2005 r. wydatki rządu regionalnego Flandrii (a więc północnej, niderlandzkojęzycznej części Belgii) były mniejsze niż 20 mld euro rocznie. W 2020 r. było to już ponad 49 mld euro, a w 2021 r. 50,7 mld euro.

Obecnie największą część wydatków flamandzkiego rządu regionalnego pochłaniają wydatki na politykę społeczną, czyli na różnorakie zasiłki, programy pomocowe i opiekę medyczną finansowaną przez samorządy. Na ten cel Flandria przeznaczyła w 2021 r. 26,9% budżetu.

Równie kosztowną pozycją w samorządowych budżetach jest edukacja. W 2021 r. aż 26,7% wydatków flamandzkiego rządu regionalnego przeznaczono na oświatę i szkolnictwo. Na transport i politykę gospodarczą wydano około 20% budżetu, a na administrację niespełna 15% - wynika z danych opublikowanych na stronie internetowej vlaanderen.be.

29.11.2022 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.
 
(łk)

W ubiegłym roku w państwach Unii Europejskiej wydano na badania naukowe, rozwój i innowacje w sumie 328 mld euro. To około 2,27% unijnego PKB, poinformowało biuro statystyczne Eurostat.

Państwa UE stawiają na rozwój, naukę i nowe technologie. W ciągu dekady unijne inwestycje na te cele zwiększyły się aż o 44%. Pomiędzy poszczególnymi krajami występują jednak na tym polu spore różnice.

Relatywnie najwięcej na badania i rozwój wydała w ubiegłym roku Szwecja. W tym zamożnym kraju na północy UE wydatki na rozwój, innowacje i badania naukowe wyniosły w 2021 r. aż 3,35% PKB.

W Austrii było to 3,22%, a na trzecim miejscu w tym rankingu znalazła się właśnie Belgia. W kraju ze stolicą w Brukseli wydatki na badania, rozwój i innowacje były w 2021 r. na poziomie 3,19% PKB. W Niemczech było to 3,13%, a w Finlandii 2,98%.

W państwach Europy Wschodniej i Środkowej wydatki na ten cel są dużo mniejsze. W Rumunii stanowiły one w 2021 r. jedynie 0,48% tamtejszego PKB. Na Malcie było to 0,65%, w Łotwie 0,71%, w Bułgarii 0,81%, na Cyprze 0,89%, a w Słowacji 0,95% PKB.

Także w Polsce wydatki na badania naukowe, rozwój i innowacje są wyraźnie niższe niż średnia dla całej UE. W 2021 r. wyniosły one równowartość 1,44% polskiego PKB - wynika z danych opublikowanych na stronie internetowej Eurostatu.

29.11.2022 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.
 
(łk)