Dziś palenie zniczy na grobach bliskich jest tak oczywistym zwyczajem, że mało kto zastanawia się nad jego historią. Obecnie kolorowe światełka są głównie wyrazem miłości i pamięci o zmarłych. Niegdyś pełniły jednak o wiele ważniejszą rolę.

Dzień zaduszny

Już w poniedziałek 1 listopada Polacy ruszą tłumnie w stronę cmentarzy, aby w spokoju i zadumie uczcić pamięć o swoich bliskich, którzy odeszli. W rzeczywistości obchodzimy wówczas dzień Wszystkich Świętych, czyli wspomnienie chrześcijan, którzy doczekali się zbawienia i trafili do nieba. Prawdziwe święto zmarłych przypada w Dzień Zaduszny, czyli 2 listopada. Tego dnia wierni modlą się za swoich bliskich, którzy już odeszli z tego świata, o łaskę oczyszczenia.

Co właściwie oznacza znicz?

Dziś przy każdym cmentarzu znajdziemy stoiska, które oferują całą gamę najpiękniejszych i najbardziej wymyślnych zniczy. Obecnie zapalanie symbolicznego światła wyraża pamięć o zmarłych. Niegdyś jednak przypisywano mu o wiele ważniejszą rolę. Wedle starego zwyczaju, jeszcze za czasów pierwszych pogan wierzono, że początek listopada był wyjątkowym czasem, który sprzyjał połączeniu duchowemu z umarłymi. Światło miało pomóc im w spełnieniu potrzeb cielesnych, ogrzać i oświetlić drogę do domu. Na nagrobkach stawiano nawet jedzenie i napoje, dzięki którym zabłąkane dusze mogły posilić się na drogę. Ogień miał również odstraszyć złe duchy. Podobne obrzędy opisywane były m.in. w drugiej części lektury szkolnej pt. „Dziady” autorstwa Adama Mickiewicza. Fragment poniżej:

Czyscowe duszeczki!

W jakiejkolwiek świata stronie:
Czyli która w smole płonie,
Czyli marznie na dnie rzeczki,
Czyli dla dotkliwszej kary
W surowym wszczepiona drewnie,
Gdy ją w piecu gryzą żary,
I piszczy, i płacze rzewnie;
Każda spieszcie do gromady!
Gromada niech się tu zbierze!
Oto obchodzimy Dziady!
Zstępujcie w święty przybytek;
Jest jałmużna, są pacierze,
I jedzenie, i napitek.

30.10.2021 Niedziela.BE // źródło: News4Media // fot. iStock

(sp)

Konsumenci skarżyli się na firmy dostarczające jedzenie za pomocą zewnętrznej aplikacji. Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów zareagował na doniesienia klientów i poinformował, że wobec niewłaściwych praktyk zostanie wszczęte postępowanie.

Rozliczanie nadpłat do poprawki

W codziennym życiu coraz częściej decydujemy się korzystać z nowoczesnych technologii. Uber Eats i Glovo to aplikacje, za pomocą których możemy bez wychodzenia z domu zamówić ciepły posiłek lub dowolne zakupy. Wystarczy kilka kliknięć, podłączenie karty płatniczej i w ciągu kilkunastu minut możemy być w posiadaniu wszystkiego, co zmieści plecak dostawcy. Problem w tym, że rozliczenie ze spółkami bywało nie do końca czytelne i uczciwe, o czym użytkownicy poinformowali UOKiK. Z relacji prezesa urzędu Tomasza Chróstnego wynika, że pojawiały się nieprawidłowości m.in. ze zwrotem środków za zakup, który nigdy nie został dokonany. Przykładem jest brak jednego przedmiotu z listy zakupów, którego pracownik Glovo nie znalazł na półce sklepowej. Przed zamówieniem opłata pobierana jest odgórnie, dlatego jeśli kwota na paragonie jest niższa, przedsiębiorca powinien niezwłocznie zwrócić kupującemu nadpłatę.

Samowolna zmiana zamówienia

Ze skarg na spółkę Glovo wynika również, że w przypadku zmiany zamówienia z przyczyn niezależnych od dostawcy, kupujący powinien być poinformowany o niepełnej zawartości koszyka. Taka praktyka według klientów firmy nie miała jednak miejsca. Niejednokrotnie konsumenci byli narażeni przez to na nieoczekiwaną opłatę w związku z niewielką listą zakupów. Ponadto kwota zamówienia pomniejszona o niedostarczony produkt odbierała im możliwość skorzystania z rabatu, którego przyznanie miało być uwarunkowane minimalną wartością zamówienia. Klienci nie byli pytani, czy potwierdzają zamówienie w nowej postaci. Nie mieli wobec tego szansy, aby z niego zrezygnować. UOKiK podaje przykład rozmowy z konsultantem firmy w podobnej sytuacji (pisownia oryginalna):

„Konsumentka: Dzień dobry, robiłam zamówienie na 60.04 zł w biedronce i jednego produktu nie było i kody na pierwsze zakupy nie zaliczyło.

Konsultant: Cześć Iga, nazywam się̨ Kamil.

Konsumentka: A chciałam skorzystać z kodu promocyjnego który jest ważny do jutra. I obciążono mnie kwotą 62.95 zł więc to jest jakieś nieporozumienie.

Konsultant: Kwota ta wynika z ceny zakupów oraz dopłaty do koszyka minimalnego.

Konsumentka: Nie moja wina że czegoś w sklepie nie było i zaś kod na pierwsze zakupy nie zadziałał.

Konsultant: Z powodu braków produkty kod nie został zaczytany ale nadal jest aktywny, co prawda tylko do jutra (…)”

Ponadto pojawiały się sygnały o rzekomym przyznaniu rabatu do zamówienia po aktywowaniu specjalnego kodu. Dopiero po dokonaniu płatności klient dowiadywał się, że nie został on uwzględniony, choć wcześniejsze komunikaty sugerowały akceptację. Klienci nie mogli zatem zadecydować, czy chcą kupić wybrane produkty w regularnej cenie.

Zakamuflowana dodatkowa opłata

Odnośnie Uber Eats reklamacje wskazywały, że do zamówienia doliczana była dodatkowa opłata, o której użytkownik nie był wcześniej informowany. Ponadto, podobnie jak w przypadku Glovo, pojawiły się problemy z rozliczaniem nadpłat oraz przyznawaniem rabatów. Bez rozpatrzenia pozostawały też reklamacje, co uniemożliwiało rozwiązanie problemu.

Prezes UOKiK wobec obydwu firm wszczął postępowanie wyjaśniające. Jeśli nieuczciwe praktyki znajdą swoje potwierdzenie w rzeczywistości, przedsiębiorstwom grozić będzie kara finansowa w wysokości 10 proc. obrotu za każdą z nich.

29.10.2021 Niedziela.BE // źródło: News4Media // fot. iStock

(sp)

Zbliża się zachodnie święto Halloween. Od kilku lat środowiska skupione wokół parafii organizują własne imprezy. Także można się przebrać, ale w zupełnie innym duchu.

Halloween przyjęło się już w Polsce i nie wzbudza tak dużych kontrowersji, jak kilka lat temu. Wystarczy tylko wspomnieć petycję (jej autorem była osoba prywatna), która wpłynęła do sejmu na początku 2020 roku. Postulowano w niej wprowadzenie ustawowego zakazu przebierania się 31 października i karanie mandatami osoby chodzące po domach i proszące o słodycze. „Halloween jest antychrześcijańskie i niebezpieczne, promuje kulturę śmierci, popycha ku mentalności ezoterycznej i magii” - skomentował dwa lata wcześniej sekretarz generalny Konferencji Episkopatu Polski, bp Artur Miziński.

Teraz głośno jest o sprawie z Krakowa. Jedna ze szkół chciała zorganizować bal halloweenowy. Jednak wycofała się z tego po interwencji małopolskiego Kuratorium Oświaty. Otrzymało ono skargę od jednego z rodziców.

Walka z tym świętem przybiera także inne formy. Od kilku lat coraz częściej organizowane są Bale Wszystkich Świętych. Zapraszają na nie księża i organizacje działające przy parafiach. Na takiej imprezie także są przebrania. Ale nie zakłada się strojów wiedźm, wampirów czy innych potworów. Przebiera się za świętych i aniołów. „Zamiast straszyć, świętujmy ze świętymi. Zachęcam do włączenia się w akcję 'Holy Wins', czyli 'Święty zwycięża'. Promuje ona świętość, radość i dobroć” - mówił w 2019 roku rzecznik Episkopatu ks. Paweł Rytel-Andrianik, i tłumaczył, że głównymi adresatami akcji są dzieci, młodzież i całe rodziny. Rzecznik podkreślił, że „w korowodach i balach świętych chodzi o łączność między pokoleniami i dzielenie się radością”.

Taki bal urządza teraz np. Szkoła Podstawowa im. gen. Józefa Gizy w Wielogłowach w gminie Chełmiec. Do zabawy zaprasza także parafia św. Wojciecha w Koninie i jak podała na swojej stronie internetowej, uczestnicy zabawy są zobowiązani do przebrania się za jakiegoś świętego. Jednym z prekursorów takich zabaw w Polsce jest ks. Grzegorz Kudelski z Kartuz. W ubiegłym roku na bal przyszła setka osób. „Bardzo popularni są papieże, głównie Jan Paweł II. Chłopcy często wybierają także św. Franciszka. Bardzo podobało mi się przebranie dziecka za Maksymiliana Kolbego. Chłopiec miał na sobie pasiastą piżamę, taką, jakie nosili więźniowie w obozie koncentracyjnym. Dziewczynki przebierają się między innymi za Matkę Teresę i św. Faustynę Kowalską. Pewnego razu zaskoczyła mnie uczennica z lalką na ramieniu. Okazało się, że jest przebrana za Joannę Berettę Mollę. To święta, która urodziła dziecko mimo śmiertelnej choroby – nowotworu.” - cytuje duchownego portal wp.pl.

28.10.2021 Niedziela.BE // źródło: News4Media // fot. iStock

(sp)

Posłowie chcą zmienić termin wejścia w życie nowych stawek mandatów. Postulują także, aby obniżyć wysokość jednej z kar. Mimo to nie opłaci się być piratem drogowym.

To głośny rządowy projekt zapowiedziany przez premiera po wypadku w Stalowej Woli, do którego doszło latem. Wówczas pijany kierowca doprowadził do czołowego zderzenia. Zginęło małżeństwo osierocając trójkę dzieci.

W myśl nowych przepisów nie będzie można zredukować liczby punktów karnych poprzez dodatkowe szkolenie, maksymalna liczba takiej kary, jaką kierowca może otrzymać jednorazowo wzrośnie z 10 do 15 punktów, a wiele występków na drodze ma być karana surowiej niż obecnie.

Przepisy miały wejść w życie już w grudniu tego roku. Tak się jednak nie stanie, bo sejmowa komisja infrastruktury wskazuje, że zmiana powinna obowiązywać od stycznia. To nie jedyna zmiana. W projekcie nowelizacji ustawy wskazano, że przy przekroczenie prędkości o 30 km na godzinę ma być ukarane mandatem w wysokości maksymalnie 1,5 tys. złotych. Posłowie uznali, że to za dużo. Wskazali górną granicę na 800 złotych.

Srogie kary

Należy zaznaczyć, że nawet po tej zmianie przepisy mają być bardzo surowe. Za wyprzedzanie przed przejściem dla pieszych ma grozić 1,5 tys. zł. Taka sama kara jest przewidywana, gdy kierowca nie ustąpi pierwszeństwa pieszemu. Jeżeli sytuacja powtórzy się w ciągu dwóch lat, to wysokość kolejnego mandatu wzrośnie do 3 tys. zł. Najpoważniejsze konsekwencje finansowe są brane pod uwagę w przypadku np .gdy właściciel samochodu nie wskaże osoby prowadzącej pojazd podczas wykroczenia lub wypadku. To 30 tys. złotych.

Za surowe

Rzecznik Praw Obywatelskich negatywnie odniósł się do projektu. Zgłosił szereg zastrzeżeń, a najpoważniejsze dotyczą wysokości kar finansowych. W piśmie do marszałek sejmu RPO wylicza, że nie korelują one z faktycznymi zarobkami Polaków. „Projekt prowadzi zatem do stanu, w którym za wykroczenie – czyn o relatywnie niskiej wadze i społecznej szkodliwości – będzie możliwa  grzywna stanowiąca ponad 15-krotnośc średniego miesięcznego dochodu rozporządzalnego. Nawet jeśli nie zostanie wymierzona maksymalna grzywna, łatwo sobie wyobrazić sytuację, że ukarany obywatel musiałby pracować cały rok, aby móc ją spłacić – przy założeniu, że nie będzie przeznaczał żadnych środków na utrzymanie” – alarmuje RPO i dodaje, że wielokrotnie podnoszono argument, iż zaostrzenie kar nie poprawiło bezpieczeństwa na drogach. Ważniejsza jest – jak zaznacza Rzecznik – nieuchronność kary.

Nowy taryfikator

15 punktów karnych grozi za:

spowodowanie katastrofy komunikacyjnej,
sprowadzenie niebezpieczeństwa katastrofy w ruchu lądowym,
spowodowanie wypadku,
spowodowanie wypadku w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego albo ucieczka z miejsca zdarzenia,
kierowanie pojazdem mechanicznym w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego,
omijanie pojazdu, który zatrzymał się przed przejściem dla pieszych,
nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu lub wchodzącemu na przejście,
nieustąpienie pierwszeństwa skręcającemu pojazdowi lub pieszemu przechodzącemu na skrzyżowaniu,
niezatrzymanie pojazdu, gdy na jezdnię wchodzi osoba z niepełnosprawnością,
niezatrzymanie się do kontroli,
przekroczenie prędkości o więcej niż 50 km/h,
wyprzedzanie na przejazdach rowerowych i bezpośrednio przed nimi.

13 punktów

przekroczenie prędkości o 41 do 50 km/h.

10 punktów

nieudzielenie pomocy ofierze wypadku,
zawracanie na drodze ekspresowej lub autostradzie,
przekroczenie prędkości od 31 do 40 km/h,
objechanie opuszczonych zapór na przejeździe kolejowym,
wjechanie na przejazd, gdy po jego drugiej stronie nie ma możliwości kontynuowania jazdy,
przewożenie o 10 osób więcej niż jest to dozwolone.

8 punktów

używanie pojazdu w sposób zagrażający bezpieczeństwu osób znajdujących się w nim i poza nim,
nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu podczas cofania,
niestosowanie się do poleceń i sygnałów podczas kontroli,
nieustąpienie pierwszeństwa na skrzyżowaniu równorzędnym,
nieustąpienie pierwszeństwa na oznaczonym skrzyżowaniu,
nieustąpienie pierwszeństwa pojazdowi szynowemu,
nieustąpienie pierwszeństwa rowerzyście,
wyprzedzanie przy dojeździe na wzniesienie,
wyprzedzanie na zakręcie,
wyprzedzanie na skrzyżowaniu,
wyprzedzanie na przejeździe kolejowym (i tramwajowym) lub tuż przed nim,
niestosowanie się do zakazu wyprzedzania,
cofanie na drodze ekspresowej i autostradzie,
zatrzymanie pojazdu na przejściu dla pieszych lub 10 metrów od niego,
przewożenie o 8 osób więcej niż jest to dozwolone.

6 punktów karnych

spowodowanie uszkodzenia mienia lub obrażeń ciała człowieka (powyżej 7 dni),
uszkodzenie mienia lub obrażeń ciała człowieka (bez ograniczeń czasowych), także poza drogą publiczną,
rozdzielenie kolumny pieszych,
jazda po chodniku,
zatrzymanie się w miejscu, które uniemożliwia pieszym dotarcie do środków komunikacji publicznej,
niezatrzymanie się przed znakiem „stop”,
przekroczenie prędkości od 21 do 30 km/h,
wyprzedzanie po niewłaściwej stronie,
zwiększenie prędkości pojazdu wyprzedzanego,
wyprzedzanie pojazdu uprzywilejowanego w obszarze zabudowanym,
przewożenie dziecka niezgodnie z przepisami,
przewożenie samochodem o 6 osób więcej niż jest to dopuszczalne.

5 punktów

niestosowanie się do znaku „zakaz wjazdu”,
niestosowanie się do znaku „zakaz ruchu w obu kierunkach”,
niestosowanie się do znaku „zakaz skręcania”,
niestosowanie się do znaku „nakaz jazdy...”,
niestosowanie się do znaków określających kierunek jazdy i wykorzystanie poszczególnych pasów,
niestosowanie się do znaku „strzałka kierunkowa”,
przekroczenie linii podwójnej ciągłej,
parkowanie poza wyznaczonym miejscem,
parkowanie w miejscu dla osób z niepełnosprawnością,
nieustąpienie pierwszeństwa podczas zmiany pasa ruchu,
nieustąpienie pierwszeństwa podczas włączania się do ruchu,
nieustąpienie pierwszeństwa podczas cofania,
naruszenie zakazu zawracania,
ciągnięcie osoby na sankach czy wrotkach,
kierowanie pojazdem bez uprawnień,
przewożenie o 5 osób więcej niż dopuszczają to przepisy,
korzystanie z telefonu podczas jazdy (bez odpowiedniego zestawu).

4 punkty

niestosowanie się do znaku nakazującego przepuścić pojazdy jadące z przeciwka,
jazda bez świateł po zmroku,
jazda bez świateł w tunelu,
przewożenie pasażera bez zapiętych pasów bezpieczeństwa,
przewożenie o 4 osoby więcej niż dopuszczają to przepisy.

3 punkty

niestosowanie się do znaku „zakaz wjazdu”,
przekroczenie prędkości od 11 do 20 km/h,
korzystanie ze świateł drogowych niezgodnie z przepisami,
korzystanie z „kogutów” zarezerwowanych dla pojazdów uprzywilejowanych,
korzystanie z antyradarów,
zakrywanie świateł i tablic rejestracyjnych,
przewożenie o 3 osoby więcej niż dopuszczają to przepisy,
przewożenie pracowników (lub osób na przyczepie), gdy norma jest przekroczona o 5 osób,
przewożenie osób między ładunkiem a przednią ścianą przyczepy.

2 punkty

niestosowanie się do znaku „zakaz postoju”,
utrudnianie i tamowanie ruchu,
jazda z prędkością utrudniającą innym poruszanie się,
jazda bez odpowiednich świateł w trudnych warunkach atmosferycznych,
jazda bez świateł od zmierzchu do świtu,
naruszenie warunków używania świateł przeciwmgłowych,
cofanie na moście i w tunelu,
omijanie pojazdu po niewłaściwej stronie,
jazda "pod prąd",
jazda jednośladem bez kasku ochronnego,
wjechanie na skrzyżowanie, gdy nie można kontynuować jazdy,
wjeżdżanie pomiędzy kolumnę rowerową lub wojskową,
złamanie przepisów dotyczących przewozu grupy dzieci lub osób z niepełnosprawnościami (np. brak odpowiedniego oznakowania pojazdu),
przewożenie o 2 osoby więcej niż dopuszczają to przepisy,
naruszenie przepisów co do liczby osób przewożonych samochodem ciężarowym.

1 punkt

niestosowanie się do innych, niż wymienione, znaków drogowych,
kierowanie pojazdem niedopuszczonym do ruchu,
ozdabianie tablic rejestracyjnych ograniczając ich czytelność,
przewożenie o 1 osobę więcej niż zezwalają na to przepisy.

28.10.2021 Niedziela.BE // źródło: News4Media // fot. iStock

(sp)