Jeśli ktoś mówi nam „niet opgeven!”, to znaczy, że nie chce byśmy rezygnowali, byśmy dali za wygraną. Czasownik rozdzielnie złożony opgeven ma jednak w języku niderlandzkim kilka znaczeń.

Jedynym z nich jest właśnie zrezygnować, porzucić, dać za wygraną, zaprzestać, poddać się. W tym znaczeniu używa się też słowa ophouden. Słowa te mają podobne znaczenie, co angielskie „give up”.

Zachęta „geef niet op!” (lub „geef het niet op!) to podobnie jak „niet opgeven!” apel: „nie poddawaj się, nie rezygnuj, nie dawaj za wygraną!”. Z kolei „alles opgeven” oznacza zrezygnować ze wszystkiego, poświęcić wszystko dla jakiegoś celu.

Wymowę wyrażenia „ik geef het op” (rezygnuję z tego, daję za wygraną) znajdziemy TUTAJ.

Zdanie „Jan wilde winnen maar hij moest opgeven” przetłumaczymy jako „Jan chciał wygrać, ale musiał zrezygnować (dać za wygraną)”. Wyrażenie „de hoop opgeven” oznacza stracić nadzieję.

Opgeven ma też inne znaczenia. Może na przykład oznaczać „podać” (np. jakieś dane). Wyrażenie „een adreswijziging opgeven” to „podać zmianę adresu”, a polecenie „jij moet je inkomsten opgeven” oznacza „musisz podać swe zarobki”.

Czasownik opgeven może też oznaczać: zgłosić (się), zapisać się do czegoś. Wyrażenie „zich als lid opgeven” oznacza „zgłosić swoje członkostwo”, „zapisać się” (np. do jakiegoś klubu, stowarzyszenia, organizacji). Fraza „zich opgeven voor” oznacza zgłosić się do czegoś, np. zdanie „hij gaf zich op voor een cursus Pools” przetłumaczymy jako „on zapisał się na kurs języka polskiego”.

Więcej słów dnia

2.03.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

W Belgii nie jest tak obchodzony jak w Polsce, ale warto znać niderlandzką nazwę tego dnia. Tłusty Czwartek to Vette Donderdag.

O słowie donderdag, oznaczającym czwartek, już pisaliśmy. Przymiotnik vette oznacza tłusty, tłusta, tłusto. W zależności od kontekstu gramatycznego, przyjmuje formę vet lub vette.

Jednocześnie vet to również rzeczownik, oznaczający tłuszcz. Jest on w języku niderlandzkim, używanym również w północnej Belgii (czyli Flandrii), rodzaju nijakiego. Oznacza to, że łączy się z rodzajnikiem het. Mamy więc het vet. Liczba mnoga to vetten (tłuszcze).

Są różne tłuszcze: zwierzęcy (dierlijk vet), roślinny (plantaardig vet), nasycone (verzadigde vetten). Jeśli coś jest wysokotłuszczowe, to jest vetrijk (bogate w tłuszcze), a jeśli jest niskotłuszczowe, to jest vetarm (ubogie w tłuszcze).

Jak już wspomniano, vet (lub vette) to również przymiotnik. I tak tłusta świnia to vet varken, tłuste jedzenie to vet eten, a tłuste mięso to vet vlees. Tłusta bywa też skóra (vette huid), a niektórzy mają niestety tłuste palce (vette vingers). Czasem mówi się też przenośnie o tłustych (pogrubionych) literach, czyli vette letters.

Przymiotnika vet używa się metaforycznie również w innych kontekstach. Vette jaren to tłuste lata, een vet baantje to tłusta, intratna posadka, a w języku młodzieżowym vet lub vette oznacza cool, super, odlotowy itp.

Tłusty Czwartek obchodzony jest w tygodniu poprzedzającym środę popielcową (Aswoensdag), rozpoczynającą 40-dniowy Wielki Post (Vastentijd). W Polsce tego dnia bardzo popularne są pączki. W niderlandzkim przysmaki podobne do tradycyjnych polskich pączków określa się np. jako oliebollen lub (z angielskiego) donuts.

Wymowę słowa vette usłyszmy TUTAJ, a słowa donderdag TUTAJ.

Więcej słów dnia

27.02.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

Burmistrz gminy Remicourt w prowincji Liège musi oddać około 6 tys. euro wynagrodzenia, bo w trakcie kampanii wyborczej… rozdawał wafle.

W październiku ubiegłego roku w Belgii odbyły się wybory samorządowe. W gminie Remicourt, położonej kilka kilometrów na zachód od miasta Liège, o stanowisko burmistrza rywalizowali ówczesny burmistrz Thierry Missaire oraz Luc Lhoest.

Ostatecznie wygrał Lhoest i doszło do zmiany burmistrza, opisuje flamandzki dziennik „Het Laatste Nieuws”. Według Missaire jego kontrkandydat złamał jednak lokalne przepisy dotyczące zasad prowadzenia kampanii wyborczej.

Lhoest w trakcie wizyt w dwóch domach spokojnej starości rozdawał mieszkającym tam seniorom wafle. Nie spodobało się to urzędującemu burmistrzowi, który złożył skargę na kontrkandydata. Media nazwały tę aferę „Wafelgate” („afera waflowa”), dowcipnie nawiązując do Watergate, słynnej afery w amerykańskiej polityce.

Sprawą zajęła się specjalna komisja, która po analizie faktów i przepisów, przyznała, że Lhoest faktycznie postąpił w sprzeczności z lokalnym regulaminem prowadzenia kampanii wyborczej.

Missaire domagał się zawieszenia nowego burmistrza, ale taką karę komisja uznała za zbyt surową - relacjonuje „Het Laatste Nieuws”.

Nałożono jednak karę finansową na nowego gospodarza gminy. Wynagrodzenie Lhoesta przez najbliższe trzy miesiące będzie o 40% niższe. Oznacza to, że w sumie samorządowiec straci około 6 tys. euro brutto wynagrodzenia.

27.02.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

W okresie od początku tego roku do 23 lutego w Belgii ogłoszono prawie 1,7 tys. bankructw. To o prawie 5% mniej niż w tym samym okresie roku ubiegłego.

Belgijski Urząd Statystyczny Statbel co tydzień publikuje dane na temat liczby bankructw oraz liczby miejsc pracy utraconych w wyniku ogłoszenia upadłości firm.

W ósmym tygodniu 2025 r., trwającym od 17 do 23 lutego, w kraju ze stolicą w Brukseli ogłoszono upadłość 222 przedsiębiorstw. W wyniku tych bankructw zlikwidowano łącznie 750 miejsc pracy.

Podano też dane dotyczące łącznej liczby miejsc pracy utraconych w wyniku upadłości w pierwszych ośmiu tygodniach tego roku. W sumie 1,7 tys. upadłości w tym okresie przełożyło się na zlikwidowanie prawie 5 tys. miejsc pracy.

To nieco więcej niż w tym samym okresie roku ubiegłego, kiedy utraconych miejsc pracy w wyniku bankructw było około 4,9 tys. - wynika z danych udostępnionych niedawno na stronie internetowej urzędu Statbel.

28.02.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)