Na koniec ubiegłego roku aż 319 tys. polskich emerytów było zadłużonych na blisko 6 mld zł. Średnio każdy ma do zapłaty kilkanaście tysięcy złotych.

W porównaniu z rokiem poprzednim liczba zadłużonych seniorów zmniejszyła się o 44 tys., mimo że średnia wartość zadłużenia wzrosła o 1300 zł. Na statystycznego dłużnika przypada średnio 18,5 tys. zł długu.

Kwestia honoru

W marcu 2023 roku emerytury wzrosły o 14,8 proc., co przełożyło się na zwiększenie świadczeń emerytalnych o minimum 250 zł. Seniorzy otrzymali również 13 i 14 emeryturę. 
Mimo to, Jakub Kostecki z Kaczmarski Inkasso zauważył, że dla emerytów spłata długu to nie tylko tyle kwestia finansowa, co przede wszystkim moralna. To potwierdzają wyniki badania „Postawy Polaków wobec dłużników”.

73 proc. seniorów uważa, że niepłacenie rachunków, mimo posiadania pieniędzy, jest po prostu naganne etycznie. Dla porównania, jeśli chodzi o Polaków w wieku 18-24 lat, to twierdzi tak tylko 27 proc.

Seniorzy żyją na kredyt

Znaczna część zadłużenia emerytów pochodzi z niespłaconych kredytów bankowych. W sumie to 4,2 mld zł. Zaległości w płatnościach alimentacyjnych wynoszą prawie 688 mln zł, zadłużenia mieszkaniowe – 188 mln zł, a nieopłacone rachunki telefoniczne aż 71 mln zł.

Mimo podwyżek emerytur i tak nie każdemu starcza do pierwszego na wszystko. Wiele osób powyżej 60 roku życia wskazuje, że niepłacenie niektórych rachunków wynika z konieczności pokrycia pilniejszych wydatków (44 proc.) oraz wzrostu kosztów utrzymania (41 proc.).

Tu mieszka najwięcej dłużników

Najwięcej zadłużonych seniorów mieszka na Górnym Śląsku – tu zadłużenie wynosi łącznie 888 mln zł (prawie 49 tys. dłużników). Na kolejnych miejscach znaleźli się emeryci z województwa mazowieckiego i Podlasia z zadłużeniami odpowiednio na poziomie 885 mln zł i 102 mln zł.

Najmniejsze łączne zadłużenie widoczne jest na Podlasiu. Tam niespełna 5,5 tys. seniorów ma do oddania 102 mln zł.

Spośród 318,6 tys. zadłużonych seniorów 171,5 tys. to kobiety winne wierzycielom 2,94 mld zł. Mężczyźni – 2,96 mld zł. Średnie zadłużenie seniorki wynosi 17,2 tys. zł, a seniora 20,08 tys. zł.

Mimo wszystko, optymistyczną informacją pozostaje fakt, że emeryci to jedyna grupa wiekowa, której zadłużenie w 2023 roku systematycznie malało praktycznie przez cały rok.

24.01.2024 Niedziela.BE // źródło: News4media // fot. Canva

(ss)

Resort nauki przedstawia swoje propozycje podwyżek dla nauczycieli akademickich. To ma być 30-procentowy wzrost płac.

Tak, jak w przypadku pensji nauczycieli w szkołach jest to jedna z obietnic wyborczych Koalicji Obywatelskiej. Ta pierwsza grupa miała zapowiedziane podwyżki w wysokości 30 procent a nie mniej niż 1500 złotych. MEN pokazał już swoją propozycję i teraz będzie o niej rozmawiał ze związkami zawodowymi.

Nie można przemilczeć tego, że nie wszyscy nauczyciele są z tego zadowoleni. Liczyli, że podwyżki będą naliczane od pensji zasadniczej, a MEN opiera się na całym wynagrodzeniu, w skład którego wchodzą także dodatki. Rozmowy na ten temat mają się jednak dopiero odbyć.

Podwyżki na uczelniach

Wiadomo jakie podwyżki szykuje Ministerstwo Nauki. - Mam nadzieję, że rozporządzenie w tej sprawie pojawi się na początku lutego. Musimy zaczekać na ostateczne podpisanie budżetu przez pana prezydenta. Podwyżki będą obowiązywać od 1 stycznia, tak mamy to uzgodnione z ministrem finansów – powiedział w Radio Zet minister Dariusz Wieczorek.

W dokumencie ma być zapisane podniesienie płacy zasadniczej profesora o 30 procent. - System naliczania wynagrodzeń, jeśli chodzi o akademicką kadrę nauczycielską, jest uzależniony od płacy profesorskiej – zaznaczył minister, a oznacza to, że w ten sposób podwyżki mają otrzymać wszyscy wykładowcy. I co ważne, jest to płaca minimalna, co oznacza, że każda z uczelni może ją podnieść.

Tym samym od 1 stycznia 2024 r. wynagrodzenie profesora ma wzrosnąć do wysokości 9370 zł, czyli o 2160 zł. W przypadku  adiunkta będzie to 6840 a nauczyciela akademickiego 4685 zł.

28.01.2024 Niedziela.BE // źródło News4media // fot. Uniwersytet Warszawski

(ss)

Unijni urzędnicy chcą wprowadzić limit gotówkowy. Banknotami będzie można zapłacić tylko do określonej kwoty.

Dla polskich przedsiębiorców tego typu rozwiązanie nie jest niczym nowym. Już teraz w naszym kraju funkcjonują przepisy, które zabraniają płacenia żywym pieniądzem w wielu sytuacjach. limity płatności gotówką ustalone są na poziomie 15 tys. zł.

- Gdy wartość transakcji przekracza 15 tys. zł brutto, płatność musi być zrealizowana z wykorzystaniem rachunku płatniczego. Przedsiębiorca musi zapłacić przez swój rachunek płatniczy i przelać środki na konto firmy, od której kupuje towary lub usługi – czytamy na biznes.gov.pl, a te zasady weszły w życie w 2023 roku. Początkowo limit miał wynosić 8 tys. zł, ale finalnie został podniesiony.

Po co takie reguły? Mają pozwolić państwu i służbom fiskalnym na lepsze i skuteczniejsze kontrolowanie przepływu pieniędzy i walkę z oszustwami oraz nadużyciami. Takie zasady w żadnym stopniu nie dotyczą osób prywatnych. Czyli jeżeli ktoś chce kupić samochód, to może śmiało 100 tys. zł przynieść w reklamówce.

To się jedna może zmienić, bo UE chce nowych rozwiązań. A te mają dotyczyć każdego obywatela.

Limit, a potem karta lub przelew

Górną granicą w przypadku płatności za towary lub usługi na terenie wspólnoty ma być 10 tys. euro w przypadku gotówki. Ma to mieć taki sam cel, jak zasady dotyczące przedsiębiorców – ograniczenie procederu prania brudnych pieniędzy.

Czy to polskiego konsumenta zaboli? Może się wydawać, że niekoniecznie, o jeżeli przeliczyć limit na złotówki po obecnym kursie euro, to daje to kwotę 43 700 złotych. Dużo. Tak dużo, że pewnie niewiele osób obraca takimi sumami posługując się banknotami. UE dopuszcza jednak możliwość, aby każdy z krajów członkowskich zmieniał ten limit i mógł ustalać niższą kwotę.

28.01.2024 Niedziela.BE // źródło: News4media // fot. iStock

(ss)

W roku 2023 odnotowano ponad 2000 prób samobójczych wśród dzieci i młodzieży. Wiele z nich zakończyło się w najgorszy sposób – alarmuje fundacja GrowSpace.

Fundacja od dawna walczy m.in. o zwiększenie nakładów na psychiatrię dziecięcą i robi to w sposób, który dobitnie pokazuje, jak taka pomoc jest potrzebna. Mówi głośno o samobójstwach dzieci i młodzieży. Teraz przedstawiła dane za 2023 rok i wnioski są porażające.

Z danych zabranych z komend wojewódzkich policji wynika, że w ubiegłym roku doszło w Polsce do wzrostu prób samobójczych osób do 18. roku życia. Było ich 2135.

- Jest to wzrost o 150 proc. w stosunku do danych z 2020 r. Liczba prób samobójczych dzieci i młodzieży w roku 2023, które zakończyły się zgonem, wynosi 146 przypadków – podaje Fundacja GrowSpace. W 2022 r. 150 prób samobójczych zakończyło się śmiercią.

W 8 czyli w połowie województw dane pokazują wzrost prób samobójczych dzieci i młodzieży. Najwięcej prób samobójczych najmłodszych zostało zanotowanych w województwie pomorskim - 406. W śląskim było ich 295 a w łódzkim  219 próbami samobójczymi. Tu trzeba zaznaczyć, że finalne dane mogą się trochę różnić od przedstawionych, bo policja prace nad rocznymi statystykami kończy 31 stycznia.

Niezależenie od tego jest ro straszny obraz. - Dane pokazują, ile mamy jeszcze do zrobienia w zakresie zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży. Przed nami sporo pracy, ponieważ statystyki z zeszłego roku powtórzyły się. Wiemy, że średni czas oczekiwania na konsultację na NFZ do psychiatry lub psychiatrii dziecięcej wyniósł 238 dni. Musimy pilnie działać, aby zwiększyć dostępność opieki. 3 miliardy na psychiatrię i onkologię dziecięcą w nowym budżecie to bardzo ważny krok, ale nadal musimy działać na rzecz tzw. "referencyjności 0". To nie tylko kolejny szpital i oddział, ale również pomoc ambulatoryjna, pomoc psychologiczna, środowiskowa, profilaktyka, psychoedukacja. Eksperci i ekspertki są zgodni, że ogromną większość tych statystyk można zatrzymać właśnie za pomocą "poziomu zero" - podkreśla Dominik Kuc z Fundacji GrowSpace.

Jeżeli potrzebujesz pomocy zadzwoń na bezpłatny kryzysowy: telefon zaufania dla dorosłych: 116 123 (czynny codziennie od godz. 14.00 do 22.00). Telefon zaufania dla dzieci i młodzieży: 116 111 (czynny codziennie od godz. 12.00 do 2.00).

Aktualne dane dotyczące ośrodków pomocowych znajdziesz na stronie: TUTAJ. W sytuacji zagrożenia życia, gdy nic nie pomogło, zadzwoń na numer alarmowy 112.

Czekaj na pomoc. Kryzys, nawet ten najgorszy, minie.

24.01.2024 Niedziela.BE // źródło: News4media // fot. iStock

(ss)