W ubiegłym roku około 5,7% mieszkańców Belgii w wieku od 15 do 29 lat doświadczało „poważnego ubóstwa i wykluczenia społecznego”. W Polsce odsetek ten należał do najniższych w całej Unii Europejskiej.

Za ludzi doświadczających poważnego ubóstwa i wykluczenia społecznego unijne biuro statystyczne Eurostat uznaje osoby, które nie są zrealizować części podstawowych potrzeb materialnych.

Chodzi tu o takie potrzeby jak np. opłacenie rachunków, wymianę zniszczonych mebli, ogrzanie mieszkania czy posiadanie dwóch par butów. Eurostat wymienia w sumie 13 takich podstawowych potrzeb. Ludzie doświadczający poważnego ubóstwa i wykluczenia społecznego nie są w stanie spełnić co najmniej 7 z nich.

W ubiegłym roku w skali całej UE poważnego ubóstwa i wykluczenia społecznego doświadczało 5,8% mieszkańców w wieku od 15 do 29 lat. Wskaźnik ten dla całej populacji UE wynosił 6,4%.

Pomiędzy poszczególnymi krajami UE występowały na tym polu wielkie różnice. Relatywnie najwięcej ubogich młodych ludzi było w 2024 r. w Bułgarii (17,2%), w Rumunii (14,7%) i Grecji (14,4%). Najmniej „młodych biednych” było z kolei w Chorwacji (0,7%), Słowenii (1%) i w Polsce (1,4%).

Belgia wypadła pod tym względem lepiej niż np. Hiszpania (7,2%) i Niemcy (6,5%), ale gorzej niż Holandia (3,3%) oraz Austria (3,1%).

15.06.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

Jada się je surowe albo robi się z nich na przykład soki, dżemy, ciasta lub przetwory. W języku niderlandzkim owoce to vruchten albo fruit.

Znaczenie słowa vrucht jest nieco szersze niż fruit. Słowa fruit używa się przede wszystkim w kontekście owoców jadalnych, rosnących w ogrodzie lub dostępnych w sklepach.

Przykładem fruit są choćby appel (jabłko), peer (gruszka), banaan (banan), aardbei (truskawka) czy sinaasappel (pomarańcza). Świeże owoce to vers fruit, kosz z owocami to fruitmand, wyciskarka do owoców to fruitpers, a sprzedawca owoców to fruitboer (samo słowo boer to rolnik, chłop).

Słowa vrucht używa się też w kontekście botanicznym (owoc jako część rośliny powstałej z kwiatu) i w przenośnym znaczeniu, na przykład w różnorakich powiedzeniach.

Owoc pracy to de vrucht van de arbeid, a gorzki owoc (w metaforycznym znaczeniu) to een bittere vrucht. Z kolei owoc cytrusowy to citrusvrucht, a owoce tropikalne to tropische vruchten. Od słowa vrucht pochodzą przymiotniki vruchtbaar (płodny) oraz vruchteloos (bezowocny, nieskuteczny).

Słowo vrucht łączy się z rodzajnikim określonym de, a zatem mamy de vrucht. Liczba mnoga to de vruchten (owoce).

Wymowę słowa vruchten znajdziemy TUTAJ.

Słowo fruit jest rodzaju nijakiego, a zatem łączy się z rodzajnikiem określonym het. Fruit gramatycznie nie ma liczby mnogiej, bo już samo fruit oznacza przeważnie owoce w liczbie mnogiej. „Ik eet veel fruit” przetłumaczymy zatem jako „jem wiele owoców”, a jedna sztuka owocu to „een stuk fruit”.

Więcej słów dnia

12.06.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

Dla wielu ludzi to jeden z ulubionych, najsmaczniejszych owoców, kojarzących się z latem i dzieciństwem. Aardbeien to w języku niderlandzkim truskawki.

Truskawki to owoce letnie (zomervruchten). Sezon truskawkowy (aardbeienseizoen) rozpoczyna się przeważnie pod koniec maja i trwa do lipca. To wtedy na straganach przy drogach (kraampjes langs de weg) można kupić świeże letnie truskawki (verse zomeraardbeien).

-Lekker! - można powiedzieć, kiedy zje się świeżą, słodką (zoete) truskawkę. Jeść świeże truskawki to „verse aardbeien eten”. Wielu ludzi uwielbia truskawki z bitą śmietaną (aardbeien met slagroom), a niektórzy jedzą te owoce z cukrem (aardbeien met suiker).

Truskawki można jeść same lub z dodatkami, ale można z nich też zrobić inne smakołyki. Aardbeientaart to truskawkowy tort (lub tarta), aardbeienijs to lody truskawkowe, aardbeienconfituur to konfitura z truskawek, zaś aardbeienjam to dżem z truskawek.

Smaczny jest też jogurt truskawkowy (aardbeienyoughurt), a niektórzy robią z tych owoców mleczne koktajle (aardbeiensmoothie, aardbeienmilkshake). Pokrojone w plasterki truskawki to „in plakjes gesneden aardbeien”.

Dlaczego w niderlandzkim truskawka to właśnie aardbei? Samo słowo aard oznacza ziemię, grunt, a bei to dawna forma słowa bes, oznaczającego jagodę. Dosłownie aardbei to więc „ziemna jagoda” - truskawki rzeczywiście rosną nisko przy ziemi, więc jest to jakoś logiczne…

Jedna truskawka to w języku niderlandzkim een aardbei. Kiedy mowa o konkretnej truskawce, to słowo to łączy się z rodzajnikiem określonym de. Mamy więc de aardbei. Liczba mnoga to aardbeien (truskawki).

Wymowę słowa aardbeien znajdziemy TUTAJ.

Więcej słów dnia

15.06.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

Mieszkańcy Belgii żyją coraz dłużej, a odsetek ludzi w podeszłym wieku jest obecnie dużo wyższy niż kilka dekad temu. Przybywa też 100-latków…

Na początku tego roku w kraju ze stolicą w Brukseli mieszkało już prawie 3,2 tys. ludzi, mających 100 lat lub więcej. Dane na ten temat opublikował niedawno temu Belgijski Urząd Statystyczny Statbel.

Kobiety żyją średnio dłużej niż mężczyźni, więc nie dziwi, że w grupie 100-latków to one liczebnie dominują. Na początku 2025 r. w Belgii żyło 2.630 kobiet mających co najmniej 100 lat. Mężczyzn w tak podeszłym wieku było około pięciokrotnie mniej, bo 540.

Także w kategorii wiekowej od 95 do 99 lat przeważają kobiety. Na początku tego roku 95-99 lat miało ponad 20 tys. mieszkanek Belgii i nieco ponad 6 tys. mieszkańców.

Ludzi w wieku od 90 do 94 lat jest w Belgii już ponad 100 tys. Do tej kategorii wiekowej zaliczało się na początku tego roku prawie 73 tys. kobiet i ponad 34 tys. mężczyzn.

Jeśli chodzi o ludzi w wieku 100 lat i więcej, to większość z nich mieszka we Flandrii, czyli w północnej, niderlandzkojęzycznej części kraju. Jest ich tam około 1,9 tys.

Ponad 900 ludzi w wieku co najmniej 100 lat mieszkało na początku tego roku w Walonii (czyli w południowej, francuskojęzycznej części kraju). W Regionie Stołecznym Brukseli ludzi w tym wieku było jedynie około 350.

16.06.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)