Grupa belgijskich badaczy dokonała przełomu w medycynie, dzięki odkryciu roli kryształów znajdujących się w drogach oddechowych pacjentów cierpiących m.in. na astmę oraz zapalenie oskrzeli. Choroby te pozostawały tajemnicą od czasu ich rozpoznania w XIX wieku. Możliwe, że to rewolucyjne odkrycie doprowadzi wkrótce do stworzenia terapii, która przyniesie ulgę chorym.
Tzw. kryształki Charcot-Leyden (CDCs; nazwane na cześć naukowców, którzy jako pierwsi badali je w latach 1856 oraz 1872), zostały wykryte w drogach oddechowych pacjentów cierpiących na astmę oraz inne dolegliwości układu oddechowego, m.in. zapalenie oskrzeli oraz zatok. Jednakże do tej pory naukowcy nie byli pewni, jaką rolę odgrywają kryształki w procesie chorobowym. W ostatnich dniach przełomu dokonał zespół badawczy z Flamandzkiego Instytutu Biotechnologii oraz Uniwersytetu w Gandawie. Naukowcy odkryli, że CDCs są odpowiedzialne za nadmierną stymulację układu odpornościowego w płucach, co z kolei prowadzi do reakcji immunologicznej oraz stanu zapalnego.
Wiadomo, że kryształki składają się z Gal10, jednego z białek zawartych w eozynofilach, czyli komórkach układu odpornościowego, które odgrywają zasadniczą rolę w zwalczaniu pasożytów oraz reakcjach alergicznych (również w ich wywoływaniu). „Każdy lekarz uczy się o kryształach Charcota-Leydena i kojarzy je z obecnością eozynofili” - przekazał kierownik projektu badawczego, profesor Bart Lambrechts. „Często występują w plwocinie pacjentów z astmą, zwłaszcza tych zmagających się z jej ciężką postacią. Pomimo tego nikt nie wiedział dokładnie, jaką funkcję spełniały kryształki i dlaczego znajdowano je w drogach oddechowych osób chorych”.
Belgijski zespół postawił hipotezę, że CDCs mogą wywoływać podobny efekt w płucach do tego, jaki wywołują kryształki w kwasie moczowym znajdującym się w stawach pacjentów cierpiących na dnę moczanową. Zespół zbadał kryształy na poziomie atomowym, co doprowadziło do odkrycia struktury 3D białka Gal10. „Po raz pierwszy w historii medycyny kryształy te zostały zbadane na poziomie atomowym” - przekazał drugi kierownik projektu, profesor Savvas Savvides. Mierzą one zaledwie kilka tysięcznych milimetra i po raz pierwszy udało się je przetransportować z ciała pacjenta do specjalistycznego urządzenia rentgenowskiego. Co więcej, otrzymaliśmy piękną strukturę 3D cząsteczek kryształów” - dodawał Savvides.
Naukowcy połączyli siły z firmą biotechnologiczną Argenx z Gandawy. Celem jest stworzenie przeciwciał, które wywołają reakcję z CDCs, rozpuszczą kryształy oraz unieszkodliwią Gal10. Prace wciąż są na etapie laboratoryjnym i wiadomo, że przeprowadzane są testy z wykorzystaniem gryzoni. Naukowcy twierdzą jednak, że badania są bardzo obiecujące.
27.05.2019 Niedziela.BE
(kk)
