2023 rok przywita nas podwyżkami – nie mają złudzeń eksperci. Najmocniejszy wzrost inflacji, a więc i cen, czeka nas w styczniu i lutym. Najbardziej odczujemy to w naszych kieszeniach.

Jak prognozują analitycy NBP, w styczniu i lutym inflacja może przekroczyć 20 proc. Na to nakłada się wyższy od 1 stycznia VAT na prąd, gaz i paliwo, co wydatnie zwiększy i tak już wysokie rachunki. Do tego dochodzi jeszcze brak zamrożenia taryf dla piekarni, cukierni i przetwórni. I mamy gotową receptę na skokowy wzrost cen produktów, które większość z nas kupuje codziennie.

Tak drożała żywność w 2022 roku

Żeby zobaczyć, z jakiego pułapu cenowego wystartowaliśmy 1 stycznia 2023 r., przyjrzyjmy się zestawieniu ubiegłorocznych podwyżek. Przygotował je GUS. Obejmuje ono okres od listopada 2021 do listopada 2022. W szczegółach wyglądało to tak:

- mąka o 42,4 proc.
- pieczywo o 28,6 proc.
- makarony i produkty makaronowe o 21,2 proc.
- mięso wołowe o 25,4 proc.
- mięso wieprzowe o 27,2 proc.
- mięso drobiowe o 39,7 proc.
- wędliny o 19,6 proc.
- mleko o 38,1 proc.
- sery i twarogi o 29,2 proc.
- jaja o 25,8 proc.
- masło o 27,4 proc.
- warzywa o 15,4 proc.
- cukier o 92,6 proc.

Dodajmy, że w przypadku podstawowych artykułów spożywczych wciąż obowiązuje zerowy VAT. Rząd przedłużył to o kolejne pół roku, czyli do czerwca 2023.

Tak będzie drożała żywność w 2023 roku

Ekonomiści Credit Agricole uważają, że nie ma produktu spożywczego, który w tym roku nie będzie drożał.

– W większości przypadków podwyżki będą niższe niż w 2022 roku. Poza warzywami i owocami, których ceny mogą rosnąć mocniej – powiedział „Faktowi” Jakub Olipra z Credit Agricole.

Przyjrzyjmy się zatem prognozie banku. I tak…

Pieczywo i produkty zbożowe zdrożeją o 13,3 proc.
Mięso o 12,5 proc.
Mleko, sery i jaja o 15,2 proc.
Olej i tłuszcze o 13,9 proc.
Owoce o 14,5 proc., a warzywa o 15,2 proc.
Ryby i owoce morza o 16 proc.
Cukier i słodycze o 10 proc.

Co gorsza, nawet kiedy inflacja zacznie w końcu spadać – a zdaniem ekonomistów pod koniec tego roku osiągnie wynik jednocyfrowy – to ceny podstawowych produktów nadal będą rosły. Tyle że nieco wolniej. Słabe to pocieszenie, skoro nadal będzie trwał drenaż naszych kieszeni.

03.01.2023 Niedziela.BE // źródło: News4Media // fot. iStock

(ss)

Wiadomo, jakie „produkcje” wybierali polscy użytkownicy serwisu Pornhub. Tymczasem PiS ma już gotowy projekt ustawy, który ułatwi blokowania treści porno w internecie.

Takie podsumowanie administratorzy strony przedstawiają co roku. Na tej podstawie można wyiągnąć wnioski dotyczące preferencji seksualnych w poszczególnych krajach. W tym roku Polska była 12 największym „konsumentem” materiałów umieszczanych w serwisie. W skali globalnej to wysoka pozycja.

O ile rok temu najpopularniejszą kategorią, po którą sięgali Polacy, były te związane z Polską, o tyle dziś nasz pornopatriotyzm opadł. W tym roku numerem jeden wybieranym przez polskich użytkowników było hasło „hentai, czyli erotyczne japońskie animacje. Na miejscu 2 jest „milf” (dojrzałe kobiety), a dopiero następne jest hasło „Polska”.

Królowały też takie kategorie jak lesbijki, trójkąty czy seks analny.

Co do najpopularniejszych aktorek, to pierwsze miejsce zajęła Lana Rhoades. Dalej znalazły się Eva Elfie, Mia Khalifa, Abella Danger oraz Adriana Chechik.

Okazuje się także, że polscy widzowie zapałali miłością do „czeskiego porno”, którego szukali znacznie częściej niż średnio w skali globalnej. Tak samo było z „brunetkami”.

Internauci szukali także erotycznych scen filmowych z mainstreamowych produkcji. W tym przypadku największe powodzenie miała komiksowa postać Harley Quinn. Wzrosła popularność „Gwiezdnych Wojen”, a na miejscu numer 3 znajdują się sceny z filmu „365 dni”.

Zakazane porno

Tymczasem w Polsce jest już gotowy projekt ustawy, który doprowadzi do blokowania treści porno. Pomysł nie odnosi się wprost i wyłącznie do treści pornograficznych, ale Marlena Maląg, minister rodziny i polityki społecznej, nie ukrywa, że o to właśnie chodzi.

– Ustawa, którą będziemy mogli zaprezentować Radzie Ministrów, pomoże rodzicom w tym, żeby ich dzieci były w internecie bezpieczne – mówiła niedawno. I dodaje, że dostawcy internetu zostaną zobowiązani do tego, żeby udostępnić zainteresowanym rodzicom następujących narzędzi do ochrony:

- bezpłatnego, skutecznego i prostego w obsłudze mechanizmu blokowania dostępu do treści pornograficznych w internecie;
- opisu podejmowanych działań promocyjnych na rzecz uświadomienia abonentów o możliwości skorzystania z usługi ograniczenia dostępu do treści pornograficznych w internecie i skorzystania z nich;
- raportu o podjętych przez siebie działaniach, które mają promować korzystania przez abonentów z rozwiązań ograniczających dostęp do treści pornograficznych w internecie.

Obowiązkiem objęci będą nie tylko dostawcy internetu czy firmy telekomunikacyjne. Blokady obejmą też publiczne wi-fi z wyjątkiem tych w hotelach i zakładach pracy. Jeżeli tak się nie stanie, to posypią się kary. Mogą sięgać nawet 3 proc. rocznego przychodu ukaranej firmy. Z kolei ci, którzy w roku poprzednim nie osiągnęli przychodu w wysokości 500 000 zł, będą musieli liczyć się z karą do 15 000 zł.

To nie wszystko, bo szefowie takich firm muszą liczyć się z karą w wysokości 3 otrzymywanych pensji. Pieniądze będą wpływały do Funduszu Szerokopasmowego, a kary będzie nakładał minister cyfryzacji.

Użytkownik internetu będzie mógł wystąpić do swojego dostawcy i zażądać odgórnego zablokowania niewłaściwych treści. Jeżeli ktoś kiedyś zmieni zdanie, to będzie miał taką możliwość. Tyle że w takim przypadku będzie musiał udać się osobiście do punktu dostawcy usług telekomunikacyjnych i potwierdzić swoją tożsamość, czyli przedstawić się z imienia i nazwiska. Pod uwagę brana jest też możliwość dokonania zmiany zdalnie, ale wówczas trzeba będzie posłużyć się specjalnym hasłem.

Powstanie także rejestr, w którym będą znajdowały się informacje o tym, kto wyraził zgodę na ograniczenie dostępu do treści porno, a kto nie. Dokument trafi na biurko ministra.

25.12.2022 Niedziela.BE // źródło: News4Media // fot. iStock

(sg)

Zmienia się moda, ludzie inaczej się ubierają , mają inne fryzury, ale wciąż są choinka i opłatek. Tak Polacy świętowali Boże Narodzenie lata temu.

Wiele osób może jeszcze pamiętać takie sceny i taki wystrój domów, bo sięgamy nie tylko do zdjęć bardzo starych, ale także to tych z roku 1977 czy 1983. Zajrzeliśmy do zasobów Narodowego Archiwum Cyfrowego, żeby sprawdzić, jak świętowano Boże Narodzenie wiele lat temu.

Sprawdzamy także, jak święta wyglądały przed II wojną światową, np. w 1923 roku, a także zaraz po niej, czyli w 1947 r.

Zaskoczenie nie ma. Może zmienić się wiele rzeczy. Ludzie mogą inaczej się ubierać, a wnętrza domów być inne. Ale nadal podstawą świąt są spotkania rodzinne, opłatek i choinka.

24.12.2022 Niedziela.BE // źródło: News4Media // fot. NAC

(sg)

Zgodnie z przewidywaniami ceny na stacjach idą w górę. A na horyzoncie jeszcze większa drożyzna?

Analitycy rynku paliw już kilka dni temu ostrzegali: jeżeli masz zatankować, to zrób to teraz, bo na święta paliwo będzie droższe.

To były prorocze słowa, a potwierdza je najnowsza analiza e-petrol.pl.

– W tym tygodniu, choć rafinerie zmieniały ceny paliw pięciokrotnie, to w efekcie dziś niewiele różnią się one poziomem od tych sprzed tygodnia. Średnia hurtowa cena najpopularniejszej bezołowiowej 95 wynosi dziś 5828 zł netto za metr sześc. Olej napędowy na przestrzeni ostatnich kilku dni potaniał i 23 grudnia, średnia hurtowa cena diesla jest niższa o 43 zł w porównaniu do ceny z minionego piątku i wynosi 6789 zł. 

Z analiz e-petrol.pl wynika, że do świąt Bożego Narodzenia zarówno PKN Orlen, jak i rafineria w Gdańsku mogą tylko nieznacznie zmienić ceny paliw napędowych – podają Gabriela Kozan i Jakub Bogucki.

Z ostatniego raportu cenowego wynika, że w mijającym tygodniu przeciętnie litr benzyny Pb95 kosztował 6,53 zł, za olej napędowy kierowcy płacili w Polsce 7,67 zł. Tendencję do systematycznych, ale niewielkich zniżek ma LPG – pod koniec grudnia za autogaz płaciło się średnio 2,93 zł/l.

Teraz ma być drożej:

Pb95 - 6,52-6,65 zł,
ON - 7,68-7,81 zł,
Autogaz - 2,92 a 2,99 zł.

Jednak nie to jest najgorsze. Wszyscy musimy się liczyć z kolejnymi podwyżkami i to znaczącymi. Po nowym roku wraca 23-procentowy (dziś to 8 proc.) VAT na paliwa. Co to oznacza? Że będzie drożej.

Ale i tu zaskoczenie, skokowej zmiany cen ma nie być.

– W ostatnich dniach prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę przedłużającą wyłączenie z opodatkowania podatkiem handlowym sprzedaży niektórych paliw, co będzie obowiązujące do 30 czerwca 2023 r. Od 1 stycznia nie zmieni się też akcyza na paliwa silnikowe i jedynym podatkiem, który może zwiększyć detaliczne ceny paliw, teoretycznie o 15 proc., jest VAT – tłumaczą eksperci.

Trzeba jeszcze pamiętać o słowach prezesa PKN Orlen Daniela Obajtka (największy koncern paliwowy w Polsce). Zapewniał, że firma zrobi wszystko, aby ceny paliw napędowych nie zmieniły się na skutek wyższego VAT-u.

– W naszej ocenie możliwy jest więc scenariusz, że na przełomie roku spadną ceny hurtowe u producentów paliw wraz z jednoczesną redukcją marż detalicznych, które są obecnie na poziomie dużo wyższym niż przeciętnie. W rezultacie podwyżka cen nie będzie specjalnie widoczna na pylonach stacji paliw – uspokajają Kozan i Bogucki.

23.12.2022 Niedziela.BE // źródło: News4Media // fot. iStock

(sl)