Poniedziałek 15 lutego 2021

Imieniny obchodzą
Faust, Faustyn, Galfryd, Gliceriusz, Glicery, Joachim, Jordan, Jordana, Jowita, Józef, Julia, Klaudiusz, Onezym, Pakosław, Pakosława, Przybyrad, Saturnin, Sewer, Teogenes, Wirginia, Zygfryd, Zygfryda i Żywila.

Międzynarodowy Dzień Walki z Rakiem Dzieciństwa
15 lutego obchodzony jest „Międzynarodowy Dzień Walki z Rakiem Dzieciństwa” (ICCD, z ang. International Childhood Cancer Day), organizowany przez International Confederation of Childhood Cancer Parent Organizations (ICCCPO) wraz z UICC i koncernem farmaceutycznym Sanofi-Aventis.

Międzynarodowy Dzień Wyszehradzki
Grupa Wyszehradzka (V4) – zrzeszenie czterech państw Europy Środkowej – Polski, Czech, Słowacji i Węgier, którego celem jest pogłębianie współpracy między tymi krajami, w początkowej fazie w szczególności w kwestiach przystąpienia do struktur Unii Europejskiej i NATO. Powołane w 1991 przez trzy państwa (Polskę, Węgry i Czechosłowację) tworzące tzw. Trójkąt Wyszehradzki. W późniejszym czasie, wskutek rozpadu Czechosłowacji (1 stycznia 1993), członkami grupy stały się Czechy i Słowacja. Jedyną instytucją grupy jest Międzynarodowy Fundusz Wyszehradzki (International Visegrad Fund). Od 2016 15 lutego obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Wyszehradzki.

dawn. rzymskie święto – Luperkalia
Luperkalia – dawne rzymskie święto religijne ustanowione przez Euandrosa i obchodzone 15 lutego, a właściwie 13–15 lutego, z Dniem św. Walentego włącznie. Pierwotnie poświęcone Luperkusowi, pasterskiemu bogu plemion italskich chroniącemu przed wilkami.

Kościół prawosławny: Spotkanie Pańskie (jedno z 12 głównych świąt)
Ofiarowanie Pańskie, Spotkanie Pańskie, gr. Hypa-pante oraz Heorte ton Kataroin (święto spotkania i oczyszczenia) – święto chrześcijańskie, upamiętniające ofiarowanie Jezusa Chrystusa w Świątyni Jerozolimskiej, zgodnie z prawem Mojżeszowym, w nadzwyczajnej formie rytu rzymskiego zwane Oczyszczeniem Najświętszej Maryi Panny (w 40. dzień od Narodzenia Jezusa), czym nawiązywano do święta spotkania i święta oczyszczenia w tradycji starotestamentalnej i chrześcijańskiej.
Święto w Polsce
W polskiej tradycji katolickiej obchodzone jest jako święto Matki Boskiej Gromnicznej. Obecnie akcent położony jest na osobę Chrystusa, który jest „światłością świata” i „Światłem na oświecenie pogan”, i otrzymało nazwę Ofiarowania Pańskiego. Od niepamiętnych czasów czczono w Kościele pamiątkę przyniesienia przez Maryję Dzieciątka Jezus do świątyni jerozolimskiej. W niektórych rejonach dzień ten zwano Świętem Symeona.

Kościół prawosławny: Światowy Dzień Młodzieży Prawosławnej

Wspomnienia i święta w Kościele katolickim obchodzą
święci: Faustyn i Jowita (bracia męczennicy)
św. Klaudiusz de la Colombiere (jezuita francuski)
bł. Michał Sopoćko (prezbiter)
św. Onezym (postać biblijna)
św. Zygfryd z Växjö (biskup)

Wydarzenia w Polsce (15 lutego)

1793 – II rozbiór Polski: wojska pruskie zajęły Środę Wielkopolską.

1927 – Radio Kraków jako drugie w kraju rozpoczęło nadawanie programu.

1941 – II wojna światowa: dokonano pierwszego zrzutu cichociemnych.

1949 – Ukazało się pierwsze wydanie „Gazety Krakowskiej”.

1957 – Ukazało się pierwsze wydanie miesięcznika dziecięcego „Miś”.

1962 – Sejm PRL przyjął ustawę o obywatelstwie polskim. Likwidacja prawa do posiadania podwójnego obywatelstwa odebrała obywatelstwo emigrantom.

1971 – Rząd odwołał grudniowe podwyżki cen artykułów żywnościowych.

1983 – Powołano Generalną Dyrekcję Budowy Metra Warszawskiego.

1989 – Sejm PRL przyjął ustawy o przywróceniu Narodowego Święta Niepodległości w dniu 11 listopada.

2014 – Telewizja Trwam i nowy kanał dla dzieci TVP ABC rozpoczęły nadawanie na pierwszym multipleksie naziemnej telewizji cyfrowej.

Wydarzenia na świecie (15 lutego)

399 p.n.e. – Grecki filozof Sokrates został skazany na karę śmierci poprzez wypicie trucizny.

1630 – Holendrzy zdobyli Olindę, rozpoczynając swą kolonizację północno-wschodniej Brazylii.

1786 – Niemiecko-brytyjski astronom William Herschel odkrył Mgławicę Kocie Oko w gwiazdozbiorze Smoka.

1794 – Przyjęto obecny wzór flagi Francji.

1899 – Niemieccy astronomowie Arnold Schwassmann i Max Wolf odkryli planetoidę (442) Eichsfeldia.

1902 – Otwarto pierwszy odcinek berlińskiego metra.

1918 – I wojna światowa: w nocy z 15/16 lutego II Brygada Legionów Polskich pod dowództwem gen. Józefa Hallera, wchodząca w skład Polskiego Korpusu Posiłkowego, przebiła się przez front austriacko-rosyjski pod Rarańczą na Bukowinie w celu połączenia z oddziałami polskimi w Rosji. Był to protest przeciwko postanowieniom krzywdzącego Polaków traktatu brzeskiego, zawartego między państwami centralnymi a Ukraińską Republiką Ludową, oddającemu jej Chełmszczyznę i część Podlasia.

1922 - Uchwalono konstytucję Łotwy.

1944 – Kampania włoska: rozpoczęła się druga bitwa o Monte Cassino.

1950 – Premiera filmu animowanego Kopciuszek.

1953 – Szwedzkie przedsiębiorstwo ASEA wyprodukowało pierwszy syntetyczny diament.

1961 – W katastrofie lotniczej pod Brukselą (pierwszej z udziałem Boeinga 707) zginęły 72 osoby, w tym cała amerykańska ekipa lecąca na Mistrzostwa Świata w łyżwiarstwie figurowym w Pradze. Zawody odwołano.

1971 – Wprowadzono podział funta szterlinga na 100 pensów. Do tej pory dzielił się on na 240 pensów, bądź na 20 szylingów.

1982 - Agatha Barbara została pierwszą kobietą-prezydentem Malty.

1991 – Powstała Grupa Wyszehradzka.
Grupa Wyszehradzka (V4) – zrzeszenie czterech państw Europy Środkowej – Polski, Czech, Słowacji i Węgier, którego celem jest pogłębianie współpracy między tymi krajami, w początkowej fazie w szczególności w kwestiach przystąpienia do struktur Unii Europejskiej i NATO. Powołane w 1991 przez trzy państwa (Polskę, Węgry i Czechosłowację) tworzące tzw. Trójkąt Wyszehradzki. W późniejszym czasie, wskutek rozpadu Czechosłowacji (1 stycznia 1993), członkami grupy stały się Czechy i Słowacja. Jedyną instytucją grupy jest Międzynarodowy Fundusz Wyszehradzki (International Visegrad Fund). Od 2016 15 lutego obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Wyszehradzki.

1992 – Założono Kongres Polonii Niemieckiej.

2001 – Opublikowano wyniki sekwencjonowania ludzkiego genomu.

2003 - W 600 miastach na całym świecie odbyły się protesty przeciwko inwazji na Irak. W tym największym w dziejach proteście antywojennym wzięło udział łącznie 8-30 mln osób.

2010 - Białoruska milicja zatrzymała 40 działaczy Związku Polaków na Białorusi.

2014 - Podczas XXII Zimowych Igrzysk Olimpijskich w Soczi złote medale dla Polski zdobyli: Zbigniew Bródka w biegu łyżwiarskim na 1500 m i Kamil Stoch w konkursie skoków narciaskich na dużej skoczni.

2020 – Kapituła Metropolitalna Archidiecezji Utrechtu wybrała ks. Bernda Walleta na arcybiskupa Utrechtu oraz przewodniczącego Międzynarodowej Konferencji Biskupów Starokatolickich i Unii Utrechckiej Kościołów Starokatolickich.

O czym między innymi pisaliśmy wczoraj?

Zobacz artykuł -> Belgia: Od soboty 13 lutego salony fryzjerskie ponownie otwarte

Zobacz artykuł -> Belgia, koronawirus: Mniej zakażonych seniorów. Efekt szczepień?

Zobacz artykuł -> Koronawirus: Na Politechnice Warszawskiej trwają prace nad polską szczepionką przeciw COVID-19

Zobacz artykuł -> Ciepłe myśli na belgijską niedzielę: Jak mówić o miłości? (cz.89)

15.02.2021 Niedziela.BE // źródło: Wikipedia.org // fot. Shutterstock, Inc.

(kmb)

{jcomments off}

Wiceminister Anna Budzanowska złożyła dymisję z funkcji podsekretarza stanu w Ministerstwie Edukacji i Nauki - potwierdziła PAP rzecznik resortu Anna Ostrowska. Budzanowska będzie pełnić swoją funkcję do 14 lutego 2021 r.

Zespół z Politechniki Warszawskiej (PW) pracuje nad szczepionką biotechnologiczną przeciw COVID-19. Naukowcy są gotowi, by ich produkt testowany był na zwierzętach. Do kolejnego etapu badań potrzebny jest im partner - firma farmaceutyczna – oraz finansowanie.

"Jesteśmy biotechnologami, więc zaraz po tym, kiedy pojawił się problem z nowym wirusem - wczesną wiosną ubiegłego roku - ruszyliśmy z pracami nad szczepionką. Firmy farmaceutyczne wydały na swoje szczepionki setki milionów dolarów. My mieliśmy mniejsze środki - od rektora Politechniki Warszawskiej - więc nasze prace siłą rzeczy trwały trochę dłużej" - mówi w rozmowie z PAP prof. Tomasz Ciach z Wydziału Inżynierii Chemicznej Politechniki Warszawskiej. I dziękuje rektorowi za finansowanie badań.

Prof. Ciach to kierownik pracującego nad szczepionką zespołu naukowców z Politechniki Warszawskiej i innych uczelni oraz instytucji zajmujących się badaniami genetycznymi.

Naukowcy produkują oczyszczone białko tzw. kolca koronawirusa. W reakcji na pojawienie się tego białka organizm powinien wytworzyć odpowiedź immunologiczną. Do tego białka należy dodać kolejny ważny składnik szczepionki tzw. adjuwant - wzmacniacz reakcji immunologicznej - żeby szczepionka była gotowa do badań na zwierzętach.

"O ile badania na zwierzętach uda się na PW przeprowadzić, bo są na to dodatkowe środki, o tyle do kolejnych etapów badań potrzebujemy partnera - firmę farmaceutyczną, która wspomoże nas wiedzą i doświadczeniem w zakresie formulacji szczepionek" - mówi naukowiec. Jeśli prace się powiodą i szczepionka okaże się skuteczna i bezpieczna, można będzie przejść do testów na ludziach.

"Zaprojektowaliśmy szczepionkę tak, by można było ją masowo produkować. Również przechowywanie nie powinno nastręczać problemów - wystarczy do tego zwykła lodówka" - wyjaśnia prof. Ciach.

Pytany, czy prace nad polską szczepionką teraz, kiedy na rynku pojawiają się już kolejne szczepionki przeciw COVID-19, nie jest już jedynie sztuką dla sztuki, zaprzecza. "Wciąż jest jeszcze na rynku miejsce na nowe szczepionki" - uważa prof. Ciach. Zwraca uwagę, że dostęp do produkowanych zagranicą szczepionek nie jest zagwarantowany. Część Azji, czy Afryka wciąż na dostęp do szczepień nie może liczyć, więc ciągle problem ten nie jest rozwiązany.

Kolejnym argumentem przemawiającym za własną technologią produkcji szczepionek, jest według prof. Ciacha to, że nie wiadomo, na jak długo będą dawały odporność obecne szczepionki przeciw COVID-19. Może się okazać, że szczepienia - podobnie jak choćby w przypadku grypy - trzeba będzie co jaki czas ponawiać. A stały dostęp do własnej szczepionki będzie wtedy ogromnym zabezpieczeniem i oszczędnością.

Naukowiec dodaje, że sprzęt, wiedza i umiejętności zdobyte w ramach realizacji tego projektu przydadzą się, kiedy pojawi się zapotrzebowanie na nowe szczepionki – choćby, jeśli nadejdzie jakaś nowa pandemia. "A niestety obawiam się, że nowe patogeny będą nękały ludzi regularnie, dlatego, że obecny model produkcji żywności oparty jest na dużych fermach hodowlanych, gdzie różne gatunki zwierząt trzymane są razem na małej powierzchni. Dlatego Europa, jeśli chce być bezpieczna, musi mieć wiele laboratoriów zdolnych do szybkiego opracowania i produkcji szczepionek" - uważa badacz.

Warszawski zespół pracuje nad tzw. szczepionką białkową. Oznacza to, że do organizmu - aby wywołać odpowiedź układu odpornoścowego - dostarcza się białka charakterystyczne dla danego patogenu. "Stworzyliśmy cztery szczepy modyfikowanych genetycznie bakterii E. coli, które wytwarzają fragmenty białek charakterystycznych dla SARS-CoV-2 - tzw. kolców, tworzących +koronę+ wirusa. Do opracowania szczepionki wirus nie był potrzebny - bazowaliśmy na opracowaniach jego kodu genetycznego i staraliśmy się wybrać fragmenty, które najwolniej mutują" - streszcza rozmówca PAP.

"Produkowane przez nas białka kolca wirusa mogą też znaleźć zastosowanie w produkcji testów na obecność przeciwciał przeciw wirusowi COVID-19 we krwi" - dodaje.

Naukowiec przypomina, że bakterie E. coli - wykorzystywane w produkcji białek kolca - są obecne w układzie pokarmowym człowieka i jest to organizm modelowy - świetnie poznany przez naukowców. Na całym świecie bakterie te są stosowane jako małe bioreaktory - żywa maszynka do wytwarzania z góry zaprogramowanych białek. Bakterii E. coli używa się choćby do produkcji insuliny, innych hormonów, czy leków białkowych. Wyprodukowane przez bakterie zaprogramowane białka starannie się oddziela od wszystkich innych substancji, dzięki czemu nie ma ryzyka, że do organizmu dostarczy się jakieś niepożądane związki.

Jeśli do wyizolowanych białek kolca koronawirusa dodamy tzw. adjuwant - np. sole glinu czy skwalen (zawarty między innymi w tłuszczu wątroby rekina) - podstawa szczepionki będzie w dużej mierze gotowa. Naukowcy z PW chcą wkrótce rozpocząć testy nad skutecznością i bezpieczeństwem takiego rozwiązania.

Równolegle jednak polski zespół będzie rozwijał pomysł na tzw. nanoszczepionkę tak, aby adjuwant nie był konieczny. "W dalszej części badań chcemy przygotować nanocząsteczkę z tlenku żelaza, którą udekorujemy tymi białkami kolca" - mówi prof. Ciach. Naukowcy stworzą niejako makietę koronawirusa - nanocząstkę o średnicy 100 nm, która z grubsza rzecz biorąc będzie wyglądać jak koronawirus. Będzie miała białkowe kolce, ale jej wnętrze nie będzie już zawierało substancji organicznych. "Taka nanocząstka w żaden sposób nie będzie mogła być w organizmie namnożona - jak wirus - bo nie będzie zawierać żadnego kodu genetycznego" - zaznacza naukowiec.

Dodaje, że tlenek żelaza, który naukowcy obudują białkowymi kolcami, to dobrze przebadana i łatwo rozpadająca się w organizmie substancja (stosowana choćby przy niedoborach żelaza). Badacze liczą, że taka "żelazna makieta" wirusa sprawniej wzbudzi reakcję odpornościową organizmu niż białko w połączeniu z adjuwantem.

"Podsumowując: w naszych badaniach wybraliśmy i stworzyliśmy kod genetyczny fragmentów kolców koronawirusa. Wprowadziliśmy go do bakterii, które produkują białka kolca. Białka te już same w sobie mogą - w połączeniu z adjuwantem - stanowić podstawę do produkcji szczepionki. My jednak będziemy też prowadzić badania dalej tak, by otrzymać szczepionkę nanotechnologiczną, makietę wirusa, przy której adjuwant nie będzie już potrzebny" - tłumaczy naukowiec.

"Polscy naukowcy często nie podejmują wyzwań takich, jak badania nad nowym lekiem, czy szczepionką, ponieważ ze względu na skromne środki, jakimi dysponują, nie mają co się ścigać z dużymi firmami" - mówi badacz. I dodaje: "proces komercjalizacji rozwiązań opracowanych na uczelniach jest bardzo trudny, jednak samo publikowanie prac naukowych to za mało. Wynalazek, czy odkrycie jest jak obietnica rozwiązania jakiegoś problemu, trzeba starać się spełniać swoje obietnice. Chciałbym zrobić coś, co pomoże chorym. Podczas pandemii straciłem wiele bliskich mi osób."

14.02.2021 Niedziela.BE // źródło: Nauka w Polsce www.naukawpolsce.pap.pl // autor: Ludwika Tomala // fot. Shutterstock, Inc.

(kmb)

Belgijski rząd federalny zarezerwował w tym roku około 163 mln euro na pomoc dla spółek kolejowych NMBS oraz Infrabel – poinformował flamandzki portal vrt.be.  

Większość tych pieniędzy (148 mln euro) trafi do NMBS, a więc głównego państwowego przewoźnika kolejowego (NMBS to odpowiednik polskiego PKP). Pozostała część tej kwoty to wsparcie dla Infrabel, spółki odpowiedzialnej za utrzymanie infrastruktury kolejowej.  

W trakcie pandemii przychody spółek kolejowych znacznie spadły. Liczba osób podróżujących pociągami, a co za tym idzie wpływy z biletów, zmalały.

Trudno się dziwić: rządzący od miesięcy apelują o to, by rzadziej wychodzić z domu i podróżować tylko wtedy, kiedy to naprawdę konieczne. Także praca zdalna oraz zamknięcie szkół i uniwersytetów przełożyły się na zmniejszenie liczby pasażerów. Jednocześnie rząd zlecił NMBS i Infrabel, by w trakcie pandemii nie ograniczały liczby połączeń i przeprowadzanych remontów.

W efekcie koszty NMBS i Infrabel pozostały na poziomie sprzed pandemii, a wpływy wyraźnie zmalały. Państwowa rekompensata ma pomóc obu spółkom w przetrwaniu trudnego okresu. Podobną pomoc NMBS i Infrabel dostały w ubiegłym roku. Wówczas rząd federalny przeznaczył na ten cel 310 mln euro.

14.02.2021 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.  

(łk)