W erze szybkiego rozwoju technologicznego coraz częściej słyszymy o automatyzacji i sztucznej inteligencji. Firmy testują roboty nie tylko w magazynach czy fabrykach, ale również w biurach, a nawet w obsłudze klienta. W Belgii coraz więcej przedsiębiorstw inwestuje w cyfryzację, widząc w niej nie tylko szansę na redukcję kosztów, ale także sposób na poradzenie sobie z brakiem rąk do pracy. Wielu pracowników czuje jednak niepokój – czy roboty nie pozbawią ich pracy?

Automatyzacja może rzeczywiście zastąpić część zawodów – zwłaszcza tych, które opierają się na powtarzalnych czynnościach. Jednak w praktyce okazuje się, że technologia częściej wspiera ludzi niż ich zastępuje. Przykładowo, w jednym z belgijskich centrów dystrybucyjnych wprowadzono roboty mobilne, które transportują towary. Pracownicy nadal wykonują zadania związane z kontrolą jakości, nadzorem i obsługą maszyn – tylko szybciej i bez przeciążenia. Co więcej, pojawiają się zupełnie nowe zawody, związane z utrzymaniem, programowaniem i zarządzaniem tymi technologiami.

Dla wielu Polaków pracujących w Belgii temat ten jest szczególnie istotny. Praca fizyczna i magazynowa to popularne branże wśród naszej społeczności. Warto więc nie tylko śledzić zmiany, ale też rozwijać nowe kompetencje – np. kursy z obsługi systemów logistycznych, podstaw programowania czy języka niderlandzkiego i francuskiego. Świat się zmienia, ale to my decydujemy, jaką rolę chcemy w nim odegrać – z robotem u boku, a nie w jego cieniu.

Słowniczek niderlandzko-francusko-polski

automatisering – automatisation – automatyzacja
robotisering – robotisation – robotyzacja
distributiecentrum – centre de distribution – centrum dystrybucyjne
magazijnmedewerker – préparateur de commandes – magazynier
kwaliteitscontrole – contrôle de qualité – kontrola jakości
vaardigheden – compétences – umiejętności / kompetencje
bijscholing – recyclage / formation continue – dokształcanie
tekort aan arbeidskrachten – pénurie de main-d’œuvre – niedobór siły roboczej
kostenefficiëntie – efficacité des coûts – efektywność kosztowa
ondersteunen – soutenir – wspierać

A Ty?

Czy obawiasz się, że Twoją pracę zastąpi robot?

Czy rozważasz zmianę branży lub dokształcanie się?

Jakie umiejętności warto dziś rozwijać w Belgii?

10.05.2025 Niedziela.BE // Fot. Shutterstock, Inc.

(cm/dm)

Brytyjczycy planują rewolucję w budownictwie – już od przyszłego roku w nowych domach nie będzie można instalować pieców gazowych. Czy Belgia również pójdzie tą drogą?

Koniec z gazem i kominkiem

W Wielkiej Brytanii ministrowie Ed Miliband i Angela Rayner przedstawili nowe przepisy, które mają obowiązywać od 2026 roku. Wszystkie nowe domy będą musiały być wyposażone w pompy ciepła (warmtepompen / pompes à chaleur) i panele słoneczne (zonnepanelen / panneaux solaires). Oznacza to zakaz instalowania tradycyjnych pieców gazowych (gasketels / chaudières à gaz), a także ograniczenia dla kominków (open haarden / cheminées) i pieców na drewno (houtkachels / poêles à bois).

Choć zmiany mają na celu osiągnięcie neutralności klimatycznej do 2050 roku, wywołują spore kontrowersje. Eksperci ostrzegają, że podniosą koszty budowy domów nawet o 4 000 funtów (około 4 600 euro). Deweloperzy boją się, że takie reformy ograniczą liczbę nowych mieszkań.

Czy Belgia zrobi to samo?

Belgia, podobnie jak inne kraje UE, również pracuje nad strategią „net zero”. W regionie Flandrii już teraz obowiązują surowe normy energetyczne (energie-eisen / exigences énergétiques), a od 2023 roku wszystkie nowe budynki muszą być „niemal zeroemisyjne” (bijna-energieneutrale gebouwen / bâtiments quasi neutres en énergie). Region Walonii także oferuje dotacje na pompy ciepła i ocieplenie domów.

W Brukseli obowiązują już dopłaty dla właścicieli domów, którzy decydują się na odnawialne źródła energii. Ale pełny zakaz pieców gazowych? Tego jeszcze nie ogłoszono – choć trend jest jednoznaczny: gaz odchodzi do przeszłości.

Czas na zmiany?

Nowoczesne budownictwo to nie tylko wygoda, ale i odpowiedzialność za środowisko. Jednak dla wielu mieszkańców Belgii, szczególnie wynajmujących, decyzje o źródłach ogrzewania są poza ich kontrolą. Czy rząd powinien wspierać także najemców, a nie tylko właścicieli domów?

Warto śledzić zmiany w Wielkiej Brytanii — mogą być zapowiedzią tego, co czeka Belgię i resztę Europy.

Mini-słowniczek: (niderlandzki / francuski / polski)

warmtepomp / pompe à chaleur – pompa ciepła

zonnepanelen / panneaux solaires – panele słoneczne

gasketel / chaudière à gaz – piec gazowy

open haard / cheminée – kominek

houtkachel / poêle à bois – piec na drewno

energie-eisen / exigences énergétiques – normy energetyczne

bijna-energieneutrale gebouwen / bâtiments quasi neutres en énergie – budynki niemal zeroemisyjne

A Ty co o tym myślisz?

Czy popierasz zakaz pieców gazowych w nowych domach w Belgii?

Czy korzystasz z alternatywnych źródeł energii w swoim domu lub mieszkaniu?

Czy uważasz, że rządy powinny więcej inwestować w edukację energetyczną i wsparcie dla najemców?

11.05.2025 Niedziela.BE // fot. Kerckweb / Shutterstock.com

(cm/dm)

Choć Belgia uznawana jest za kraj postępowy, w praktyce nadal ojciec postrzegany jest jako główny żywiciel rodziny. Z badań wynika, że kobiety dużo częściej niż mężczyźni rezygnują z pracy lub przechodzą na część etatu po narodzinach dziecka.

Statystyki są jednoznaczne: aż 40,7% kobiet pracuje w niepełnym wymiarze godzin, w porównaniu do zaledwie 7,9% mężczyzn. W przypadku samotnych rodziców różnice są podobne – samotni ojcowie częściej pozostają aktywni zawodowo.

Przyczyną są nie tylko realia ekonomiczne, ale też kultura i oczekiwania społeczne. Kobiety czują presję, by zająć się domem i dziećmi, a mężczyźni – by zapewniać dochody. Ten stereotypowy podział ról – dat zit er nog altijd ingebakken – „jest nadal głęboko zakorzeniony”.

Mini-słowniczek – niderlandzki / francuski / polski:

kostwinner / soutien de famille / żywiciel rodziny

deeltijds werk / travail à temps partiel / praca w niepełnym wymiarze

ouderrol / rôle parental / rola rodzicielska

werkende moeder / mère active / pracująca matka

moderne vaders / pères modernes / nowocześni ojcowie

Dat zit er nog altijd ingebakken / C’est encore bien ancré / To wciąż jest zakorzenione

Tewerkstelling / emploi / zatrudnienie

Kinderen zijn voor moeders / Les enfants sont pour les mères / Dziećmi zajmują się matki (stereotyp)

Pytanie do czytelników:

Czy w Twojej rodzinie obowiązki zawodowe i domowe są dzielone po równo między partnerów? Jeśli nie – dlaczego tak się dzieje?

Czy uważasz, że w Belgii ojcowie mają wystarczające wsparcie, by angażować się w opiekę nad dziećmi (np. urlopy, elastyczne godziny pracy)?

Jakie zmiany – Twoim zdaniem – pomogłyby osiągnąć większą równość między matkami a ojcami w życiu zawodowym i rodzinnym?

9.05.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(cm/dm)

Choć wiele kobiet w Belgii nadal rodzi w pozycji leżącej na plecach, coraz częściej pojawia się możliwość wyboru pozycji dogodniejszej i bardziej naturalnej. Badania przeprowadzone w szpitalach flamandzkich wykazały, że kobiety częściej decydują się na inne ustawienia ciała, gdy mają taką możliwość, a komfort porodu rośnie. Inicjatywy takie jak kampania „Beweeg je vrij” (Ruszaj się swobodnie) mają na celu zachęcanie rodzących do aktywnego porodu i większej kontroli nad własnym ciałem. Kobieta nie musi już być bierna – może chodzić, siadać na piłce (de oefenbal), klękać czy opierać się na partnerze lub łóżku. Ta zmiana nie tylko poprawia samopoczucie, ale skraca czas porodu i zmniejsza ryzyko komplikacji.

Wiele kobiet nie wie, że może rodzić inaczej, ponieważ podczas przygotowań do porodu wciąż dominuje obraz leżącej kobiety, podłączonej do aparatury. A przecież poród wertykalny, np. w pozycji siedzącej (zithouding) lub na czworaka (op handen en knieën), pozwala grawitacji wspierać cały proces. W niektórych szpitalach personel medyczny nadal automatycznie proponuje poród w pozycji leżącej, często dla wygody lekarzy. Jednak świadomość wśród położnych (vroedvrouwen) rośnie, a wiele z nich wspiera alternatywne formy porodu. Kobiety, które miały okazję rodzić w pozycji, którą same wybrały, podkreślają większe poczucie kontroli i komfortu. Poród staje się wtedy bardziej osobistym doświadczeniem, a nie tylko medyczną procedurą.

W Brukseli i Walonii również zaczynają pojawiać się placówki oferujące bardziej elastyczne podejście do porodu. Często towarzyszy temu edukacja przyszłych rodziców: kursy rodzenia (de bevallingscursussen) uczą nie tylko technik oddychania, ale także różnych pozycji porodowych, korzystania z piłki, drabinki czy nawet wody. Pary coraz częściej angażują się w proces – partnerzy towarzyszą kobietom nie tylko przy porodzie, ale też aktywnie wspierają ich decyzje. Dla kobiet z zagranicy, jak Polki mieszkające w Belgii, to szansa na poród zgodny z ich wartościami i przekonaniami. Warto pytać o możliwości w szpitalu lub centrum narodzin (geboortecentrum) jeszcze przed terminem, by być dobrze przygotowaną.

Mini-słowniczek (NL – FR – PL):

Beweeg je vrij – Bouge librement – Ruszaj się swobodnie

De oefenbal – Le ballon d’exercice – Piłka do ćwiczeń / porodowa

Zithouding – Position assise – Pozycja siedząca

Op handen en knieën – À quatre pattes – Na czworaka

Vroedvrouw – Sage-femme – Położna

Bevallingscursus – Cours d’accouchement – Kurs rodzenia

Geboortecentrum – Centre de naissance – Centrum narodzin

Accoucheren – Accoucher – Rodzić

Verticale houding – Position verticale – Pozycja pionowa

Bevalling – Accouchement – Poród

Pytania do czytelników:

Czy wiedzieliście, że można rodzić w innej pozycji niż leżąca?

Jakie są Wasze doświadczenia z porodami w Belgii – czy mieliście możliwość wyboru?

Czy kampanie informacyjne mają według Was realny wpływ na zmianę podejścia personelu medycznego?

10.05.2025 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(cm/dm)