WHO: „Coraz więcej przypadków demencji, nie tylko wśród seniorów”

Demencja dotyka 50 milionów ludzi na całym świecie, a każdego roku odnotowuje się prawie 10 milionów nowych przypadków. Szacuje się, że do 2030 roku łączna liczba osób z demencją sięgnie 82 milionów, zaś do 2050 roku - nawet 152 miliony. Wzrost ten wynika w dużej mierze ze wzrostu liczby przypadków zachorowań w krajach o niskich i średnich dochodach.

Ogólnie rzecz biorąc, demencja jest scharakteryzowana jako zespół, w którym upośledzona jest funkcja poznawcza (zdolność do wykonywania operacji myślowych), co może mieć wpływ na wszystkie aspekty życia codziennego, takie jak pamięć, rozumowanie, orientacja i zdolność do wypowiadania się. Towarzyszą temu niekiedy zaburzenia kontroli emocjonalnej lub zachowań społecznych.

Warto dodać, że nie jest to nieunikniona konsekwencja starzenia się, mimo że wiek jest największym znanym czynnikiem ryzyka. Choroba dotyka nie tylko osoby w podeszłym wieku. Coraz więcej osób rozwija tak zwaną „wczesną” demencję, kiedy pierwsze objawy są obserwowane przed 65 rokiem życia. Z danych wynika, że obecnie 9% wszystkich przypadków znajduje się w tym zakresie wiekowym.

Co cztery sekundy u osoby na świecie diagnozowana jest demencja. Poza pacjentami, choroba dotyka znacznie więcej osób: rodzina i bliscy są często zobowiązani do opieki nad chorymi, którzy w 70% przypadków mieszkają w swoich domach. Pozostałych 30% osób trafia do domów opieki.

Co ciekawe, starsze kobiety są o 50% bardziej narażone na ryzyko rozwoju demencji (a zwłaszcza choroby Alzheimera) niż mężczyźni. Nierówność tę tłumaczy się pewnymi zwiększonymi czynnikami ryzyka u kobiet po menopauzie, takimi jak choroby układu krążenia (w tym udary). Inne czynniki takie, jak m.in. dłuższa długość życia u kobiet, są niezwykle istotne w przypadku choroby, której ryzyko wzrasta wraz z wiekiem. Pewną rolę odgrywają też czynniki genetyczne.  

Ponadto naukowcy z Inserm i University of Paris, we współpracy z University College London, wykazali w publikacji w magazynie The Lancet, że dzięki większemu dostępowi do szkolnictwa wyższego w ostatnich pokoleniach poprawiły się pewne zdolności poznawcze kobiet. Ponieważ obecne pokolenie starszych seniorów urodziło się w latach 20. i 40. XX wieku, w czasie, gdy niewiele kobiet miało dostęp do wyższego wykształcenia, autorzy uważają, że nadrabianie tych nierówności może zredukować liczbę zachorowań na demencję u kobiet.

Od 2020 roku w Belgii liczba osób z demencją przekroczyła 200 tys. przypadków. Dla krewnych, pracowników służby zdrowia i dla wszystkich, którzy chcą dyskutować na temat choroby, organizacja Alzheimer League organizuje od 2003 roku tzw. „Kawiarnie Alzheimera”. Obecnie 70 z nich jest ulokowanych w Brukseli i w Walonii. W sumie do sieci „Miasto Przyjazne Demencji” dołączyło 48 belgijskich miejscowości, które podpisały „kartę gwarantującą pacjentom jakość życia”.

01.10.2022 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(kk)