Utrzymanie samochodu w Polsce staje się coraz większym obciążeniem finansowym. Rocznie trzeba na to wydać całkiem spore pieniądze.

- OC i AC to ponad 1 tys. złotych. W kwietniu muszę odnowić i już mam ofertę droższą o 100 złotych. Chyba się na to zdecyduję, bo z tą firmom nie miałem nigdy problemów – mówi pan Paweł. Jeździ 12-letnim autem marki Kia. Nie narzeka, choć przyznaje, że czasami trzeba w nim coś naprawić lub poprawić. - Żarówki wymieniam w reflektorach co 2-3 miesiące. Raz na 1,5 roku muszę odstawić samochód do mechanika z hamulcem – linka się luzuje. Do tego co roku przegląd – wylicza i dodaje, że teraz czeka go kolejna wizyta w warsztacie.

Tym razem do naprawy jest pompka spryskiwacza szyb, uszkodzona obudowa bocznego lusterka i coś się zepsuło przy elektrycznym opuszczaniu i podnoszeniu jednej z bocznych szyb.

- Nie będzie to wszystko tanie. Na auto wydaję całkiem sporo. Dwa razy w miesiącu tankuję za ok. 350 zł, czyli rocznie to ok. 8,5 tys zł rocznie na paliwo. Pewnie więcej jak się doliczy wyjazdy wakacyjne. Utrzymanie samochodu w Polsce nie jest łatwe – narzeka pan Paweł.

Według danych Rankomat.pl w 2024 roku średni roczny koszt eksploatacji pojazdu, obejmujący naprawy, wymianę opon i oleju, serwis klimatyzacji oraz obowiązkowe ubezpieczenie OC, wyniósł 2811 zł. To o 194 zł więcej niż w 2023 roku i aż o 292 zł więcej niż w 2022.

Naprawy, serwis i ubezpieczenie drożeją

Największy wzrost kosztów dotyczył obowiązkowego ubezpieczenia OC – podwyżka wyniosła średnio 130 zł. Ponadto wzrosły wydatki na serwis i naprawy. Średni koszt usunięcia usterki w samochodzie wzrósł o 74 zł, osiągając poziom 796 zł.

Wymiana opon podrożała do 194 zł (+32 zł), a serwis klimatyzacji kosztował już 577 zł, co oznacza wzrost o 14 zł w skali roku.

Ciekawą tendencją jest spadek cen wymiany oleju, który od 2022 roku systematycznie tanieje. W ubiegłym roku koszt tej usługi zmniejszył się o 56 zł. Dzięki temu łączny wzrost kosztów eksploatacji pojazdów nie był jeszcze wyższy.

BMW, czyli będziesz miał wydatki

Według Rankomat.pl największe wydatki ponoszą właściciele samochodów marki BMW. Naprawy w tych samochodach są średnio o 93 zł droższe, a ubezpieczenie OC kosztuje o 121 zł więcej niż przeciętnie. To sprawia, że łączne koszty utrzymania BMW są o 214 zł wyższe od średniej krajowej.

Właściciele fordów (+41 zł), volkswagenów (+22 zł) i audi (+21 zł) również muszą liczyć się z wyższymi wydatkami. Z kolei posiadacze toyoty (-84 zł), peugeota (-74 zł) czy renault (-40 zł) zapłacą mniej. To pokazuje, jak duży wpływ na roczne wydatki związane z użytkowaniem samochodu wybór marki.

20.02.2025 Niedziela.BE // źródło: News4media // fot. Canva

(sl)

Producenci piwa narzekają, że sieci handlowe wymuszają na nich sprzedawanie towaru po skrajnie niskich cenach. Tymczasem koszty produkcji rosną. Jak to się zakończy? Chyba tylko droższym trunkiem.

- Za jakieś rzemieślnicze od około 8 złotych w górę. Są też takie po kilkanaście złotych, ale chyba nigdy się nie skusiłem – mówi pan Jacek o cenach piwa w pobliskim sklepie, do którego czasami zachodzi. - Mam ulubioną markę i ją zazwyczaj kupuję. Kosztuje około 4,50 zł. Czasami jest obniżka ceny o 20-30 groszy. Kilka dni zobaczyłem coś nowego; złota puszka, wyprodukowane w Polsce. Kupiłem, bo skusiła mnie cena – 3,50 zł. Wiedziałem, że nie mogę się spodziewać czegoś wyjątkowego za takie pieniądze, ale to co wypiłem, było okropne. Dobrze, że kupiłem tylko dwie puszki – opowiada mężczyzna.

Piwo za tanie

Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zajął się właśnie rynkiem piwa, a zwłaszcza relacjami między sieciami handlowymi a browarami. - Niektóre z browarów badanych przez UOKiK podkreśliły rosnącą siłę sieci handlowych, sojuszy zakupowych i presję na obniżanie cen piw pomimo wzrostu kosztów jego wytwarzania. Sojusze zakupowe, jakkolwiek zezwolone, winny być w polu zainteresowania UOKiK ze względu na dużą siłę oddziaływania na rynek i możliwy wpływ na ograniczanie konkurencji – tak UOKiK opisuje wyniki ankiety przeprowadzonej wśród producentów piwa.

Browary zwróciły uwagę na dużą konkurencję na rynku. Nie chodzi tylko o jakość, ale także o cenę. To właśnie ten drugi czynni przekonuje do zakupu konsumentów o „niskiej lojalności”.

- Opisywano zachodzące przy tym zmiany w strukturze kanałów sprzedaży: zmniejszenie liczby małych sklepów tradycyjnych, wzrost sprzedaży w dyskontach i konsolidacja poszczególnych sieci. Zwrócono przy tym uwagę na presję ograniczania wzrostów cen piw ze strony sieci - podaje UOKiK.

Sklep rządzi ceną

I tu jest problem. Koszty wyprodukowania piwa cały czas idą w górę, a agresywne negocjacje sieci sklepów z browarami zmuszają te drugie do sprzedawania produktów o niskich stawkach. -  Może to także potwierdzać wskazywaną przez browary presję sieci handlowych na ograniczanie wzrostu cen piwa – informuje urząd.

Co z tego wynika? Można się spodziewać interwencji UOKiK-u. - UOKiK będzie miał w polu zainteresowania zachowanie sieci handlowych i ich rolę na rynku piwa – czytamy w bankier.pl, a to z kolei może oznaczać, że sklepy złagodzą ton wobec browarów, a piwo w sklepach może podrożeć.

20.02.2025 Niedziela.BE // źródło: News4media // fot. Canva

(sl)

Coraz mniej klientów w galeriach handlowych. Boom na nie minął i trzeba poważnie myśleć o tym, na co przerobić takie obiekty. Może wyburzyć, jak tę we Wrocławiu?

Jeżeli wszystko pójdzie zgodnie z planem i nic nie stanie na przeszkodzie, to w sobotę rozpocznie się wyburzanie Arkad Wrocławskich. Tę galerię handlową z wielopoziomowym parkingiem i 12-piętowym biurowcem postawił 18 lat temu swego czasu jeden z najbogatszych Polaków, Leszek Czarnecki. I centrum handlowe właśnie przestaje istnieć.

- Na samym początku w Arkadach Wrocławskich znalazło się 120 sklepów, w tym pierwszy we Wrocławiu supermarket Alma. Multikino miało 10 sal projekcyjnych, w tym największą w tamtych czasach salę na 550 miejsc. Na początku istnienia centrum zapowiadano, że pracę znajdzie w nim ponad 1500 osób – przypomina teraz money.pl, a jak ktoś był w Arkadach, na pewno zwrócił uwagę na olbrzymie akwarium na trzy piętra. Pływały tam rekiny i egzotyczne ryby.

Akwarium to już przeszłość. Centrum handlowe stoi puste i zaraz zniknie. Teren zmieni właściciela, który w tym miejscu planuje przestrzeń z „nowoczesną, wielofunkcyjną zabudową”.

Czas galerii mija

Galerie handlowe powstawały w polskich miastach w latach 90. XX wieku i dekadę później. Były oznaka luksusu. Jeżeli ktoś decydował się na budowę takiego obiektu, to oznaczało że mieszkają tu zamożni ludzie. Przez lata w galeriach były obecne tylko drogie marki, a tańsze nie miały do nich wstępu. Czynsze były wysokie i często liczone nie w złotówkach, ale w euro. Ale ten czas już minął.

Wszystkie analizy wskazują, że klientów takich obiektach ubywa. Jak ostatnio wyliczała firma Proxi Cloud w 2024 r. galerie miały o 3,5 procent klientów mniej niż rok wcześniej.

Różnie to wygląda w ujęciu kwartalnym, ale generalnie Polacy z galerii już wyszli.

Teraz wybierają inne obiekty. Chyba każdy zauważył, że w miastach, nawet mniejszych, wyrastają parki handlowe. To też duże obiekty, ale parterowe, bez podziemnych parkingów, ze sklepami ze średniej albo niskiej półki.

-  Spadek aktywności w centrach handlowych to dziś globalny trend – mówi Eryk Szmyd, analityk rynków finansowych XTB. – Capital One Shopping Research szacuje, że do końca 2040 r. nawet 90 proc. centrów handlowych zamknie działalność. Widzimy kilka czynników, które napędzają ten trend. W internecie łatwiej porównać ceny i wybrać najatrakcyjniejszą opcję oraz sprzedawcę oferującego najlepszy stosunek ceny do jakości. Dodatkowo z powodu inflacji konsumenci z powodu wysokich cen „pozwalają sobie na mniej” i bardziej kontrolują budżety. Wygoda i szybkość zakupów online oferują oszczędność czasu i pieniędzy, w zamian za kilka godzin przeznaczonych na zakupy w galerii, które stają się raczej „wyjątkowym wydarzeniem”, niż „codziennością” – donosi mycompanypolska.pl.

Rodzimi handlowcy nie są jednak oficjalnie w tak fatalnych nastrojach. -  Sytuacja w polskich centrach handlowych jest stabilna. Oczywiście nieliczne galerie są zamykane, jednak tak zdarza się w każdym biznesie. Konkretna inwestycja może się nie udać z wielu indywidualnych powodów, jednak to margines rynku, gdzie działa 600 galerii handlowych – komentuje Ryszard Kamiński, dyrektor Działu Komunikacji i PR Polskiej Rady Centrów Handlowych.

Co w tym miejscu?

Jednak eksperci mówią wprost, że właściciele galerii już muszą myśleć o przyszłości. O tym, co się stanie, gdy biznes przestanie się opłacać. Można wyburzyć sklepy i postawić w ich miejsce coś innego. Można też inaczej zagospodarować budynek.

Na przestrzeni ostatnich lat sektor nieruchomości handlowych w Polsce przechodził wiele zmian. Według naszych danych od 2019 r. zamknięto 36 obiektów handlowych o łącznej powierzchni 600 tys. m kw. - mówiła niedawno money.pl Ewa Derlatka-Chilewicz z firmy Cushman & Wakefield.

20.02.2025 Niedziela.BE // źródło: News4media // fot. Canva

(sl)

Krótsze lekcje, czyli „Downsizing w oświacie”. Uczniowie będą zachwyceni

Jeśli biznes nie może podnieść ceny, to zmniejsza opakowanie. Jeśli nie można urealnić pensji nauczycieli, to należy skrócić lekcje –  proponuje NZZ Oświata Polska.

Ministerstwo Edukacji Narodowej ustaliło ze związkowcami kształt rozporządzenia płacowego. Zgodnie z nim wynagrodzenie podstawowe nauczycieli w 2025 roku wrośnie o 5 proc.

Tymczasem – jak podkreśla na Facebooku Niezależny Związek Zawodowy Oświata Polska  – od 1 marca emerytury wzrosną o 5,5 proc. Czyli nauczyciele nie nadążają nawet za emerytami.

Dwie propozycje związkowców

NZZ Oświata Polska uważa to za krzywdzące i dlatego proponuje „Downsizing w oświacie”, czyli skrócenie lekcji o 5 minut. Od 1 marca trwałyby one 40 minut.

Związek proponuje też alternatywny wariant – zaliczenie 2 godzin dyżurów „czarnkowych” do płatnego pensum.

Związkowcy podkreślają, że taki mechanizm nie jest niczym nowym, bo wszyscy znamy go choćby ze sklepów z czasów niedawnej megainflacji.

Kostka masła też przeszła odchudzanie

Wtedy biznes, skoro nie mógł podwyższyć cen, żeby nie odstraszyć klientów, zmniejszał opakowania. Czyli stosował tzw. downsizing. Przykładem kostka masła – wcześniej 250-gramowa, z dnia na dzień stawała się 200-gramowa.

Pomysł związkowców najwyraźniej spodobał się fejsbukowiczom.

„Krótsze lekcje to lepsze skupienie uwagi u dzieci. Lepsze efektywne 30-40 minut niż wymęczone 45 i czekanie na przerwę” – podsumował Radosław Radosław.

Lista płac 2025 po podwyżce wygląda tak:

Nauczycieli z tytułem zawodowym magistra z przygotowaniem pedagogicznym:

5153 zł – płaca nauczycieli początkujących,
5310 zł – mianowanych,
6211 zł – dyplomowanych.

nauczycieli z tytułem magistra bez przygotowania pedagogicznego:

5027 zł – płaca nauczycieli początkujących,
5156 zł – mianowanych,
5405 zł – dyplomowanych.

Wynagrodzenie zasadnicze wpłynie także na dodatki, m.in. stażowy, wiejski, za trudne warunki pracy, za nadgodziny i zastępstwa.

Nowe stawki będą obowiązywać od stycznia 2025 r. Za każdy miesiąc zwłoki nauczyciele otrzymają wyrównanie.

20.02.2025 Niedziela.BE // źródło: News4Media // fot. Canva

(sl)