Kilka nowości. Szkoła bez lex Czarnek 2.0., nowy przedmiot, matura w zmienionej formule i niewielkie podwyżki dla nauczycieli. I na więcej nie mogą liczyć. Otwarte pozostaje pytanie o religię.

Prezydent Andrzej Duda – przypomnijmy – niedawno zawetował nowelizację ustawy o prawie oświatowym (tzw. lex Czarnek 2.0.). Planowane zmiany miały m.in. wzmocnić rolę kuratora oświaty w szkołach i ograniczyć edukację domową. Oznacza to, że żadna z tych zmian nie wejdzie w życie w 2023 roku.

Nowy przedmiot: biznes i zarządzanie

Od 1 września 2023 roku w szkołach ma się pojawić nowy przedmiot: biznes i zarządzanie. Zastąpi on dotychczasowe podstawy przedsiębiorczości. Uczniowie mają się nauczyć m.in. zarządzania swoimi finansami czy przygotowywać się do wejścia na rynek pracy. Maturę na poziomie rozszerzonym z tego przedmiotu będzie można zdawać od 2027 roku.

Matura 2023. Jaka będzie?

Matura potrwa od 4 do 22 maja. Uczniowie, którzy do niej podejdą, będą ją zdawali w nowej formule.

Największe zmiany dotyczą języka polskiego. Czas egzaminu został wydłużony, podobnie jak lista zadań do wykonania. Inaczej ma też wyglądać rozprawka. Maturzyści będą musieli odwołać się w niej m.in. do wybranych kontekstów, a także sami wybiorą lekturę, którą chcą przytoczyć w wypowiedzi pisemnej.

Wrócą także matury ustne z języka obcego i polskiego. W tym drugim przypadku obowiązywać ma dodatkowa pula pytań jawnych, z którymi uczniowie powinni zapoznać się przed egzaminem.

Polski, łacina, technika. Co się zmieni?

Jaki poinformowało Ministerstwo Edukacji i Nauki, od roku szkolnego 2023/2024 podstawa programowa języka polskiego zostanie wzbogacona o gry komputerowe: „This War of Mine” (11BitStudios) oraz „Gra szyfrów” (Instytut Pamięci Narodowej).

Łacina będzie mogła być nauczana jako drugi język obcy, jeżeli tylko znajdzie się w ofercie szkoły. Obecnie jest to niemożliwe.

Technika zostanie rozszerzone o informacje związane z wychowaniem komunikacyjnym. Jest to związane m.in. z wykorzystywaniem przez uczniów nowych środków poruszania się, np. hulajnóg elektrycznych.

Podwyżki dla nauczycieli. Na co mogą liczyć?

Od stycznia mają wzrosnąć pensje nauczycieli. Z 2 powodów. Po pierwsze – w przyszłym roku dwukrotnie wzrośnie najniższa krajowa: z 3010 zł brutto do 3490 zł brutto w styczniu i do 3600 zł brutto w lipcu.

Po drugie – o 7,8 proc. maja wzrosnąć pensje we wszystkich sferach  budżetowych, a więc także nauczycieli.

Po zmianie średnie wynagrodzenie nauczycieli w 2023 roku ma wynosić (kwoty brutto):
- nauczyciel początkujący – 4777,86 zł,
- nauczyciel mianowany – 5733,43 zł,
- nauczyciel dyplomowany – 7326 zł.

Są to jednak średnie pensje nauczycieli. W praktyce ich wynagrodzeniom bliżej jest do płacy minimalnej. W tej sytuacji realna staje się groźba, że w szkołach zabraknie nauczycieli. Bo wielu z tych, którzy pracują, odchodzi, a nowych niewielu przychodzi. Tego zagrożenia nie widzi jednak Przemysław Czarnek, minister edukacji.

Jak mówi… – Na horyzoncie mamy nie tyle obawy, że będzie za mało nauczycieli, tylko pewność, że za chwilkę, zwłaszcza do szkół średnich, wejdzie niż demograficzny, potężny, i będzie oddziaływał w ten sposób, że będzie za dużo nauczycieli i trzeba będzie ich zwalniać – prognozuje szef polskiej edukacji w rozmowie z Portalem Samorządowym.

W tym kontekście zabiegi związków zawodowych o podniesienie nauczycielom pensji są skazane na przegraną.

Co z religią lub etyką?

Obecnie uczeń może wybrać, czy chce chodzić na religię lub etykę, czy na żaden z tych przedmiotów. Jeśli proponowane przez przedstawicieli MEiN regulacje weszłyby w życie, uczniowie – przypomina Strefa Edukacji – nie mieliby już takiej możliwości.

Taka propozycja padła już w 2021 roku. Zapowiadano wówczas, że ta reforma ma pojawić się w szkołach od 1 września 2023 roku. Na razie nie wiadomo, czy tak się stanie, bo jak dotąd wciąż nie pojawiły się żadne regulacje prawne.

31.12.2022 Niedziela.BE // źródło: News4Media // fot. iStock

(eg)

Braki kadrowe i psująca się infrastruktura kolejowa doprowadziły w tym roku do rekordowej liczby przypadków odwołań pociągów – donoszą dzienniki De Tijd i l'Echo.

Według danych opublikowanych niedawno przez Infrabel, państwową spółkę odpowiedzialną za utrzymanie belgijskiej sieci kolejowej, w tym roku odwołano ponad 38 400 pociągów. Dla porównania, poprzedni rekord z 2016 roku wynosił 38 082.

Najnowsze dane oznaczają, że z wyjątkiem 2020 roku, kiedy Covid-19 spowodował znaczne zakłócenia w podróżowaniu w całej Europie, od 2017 roku liczba odwołanych pociągów wzrastała każdego roku – kiedy to odwołano zaledwie 20 tys. pociągów.

Dzienniki De Tijd i l'Echo zauważyły ponadto, że przy średniej miesięcznej wynoszącej prawie 3500 odwołanych pociągów, łączna liczba odwołanych pociągów w Belgii w tym roku może ostatecznie przekroczyć 40 tys.

Liczba opóźnień pociągów również znacznie wzrosła w porównaniu z ubiegłym rokiem. W całym 2022 roku mniej niż 90% pociągów przyjechało w ciągu 6 minut od planowanego czasu przyjazdu, przy czym liczba ta spadła do 85% w październiku i listopadzie.

31.12.2022 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(kk)

Wojna w Ukrainie zastąpiła pandemię Covid-19 i stała się tematem, o którym najczęściej czytano na świecie w 2022 roku – donosi magazyn The Economist.

W raporcie przytoczono badanie przeprowadzone przez Chartbeat, firmę zajmującą się analizą danych, która zbadała dane dotyczące czytania wiadomości na 32 różne tematy w ciągu ostatniego roku. Pod uwagę brano liczbę 6,5 mln artykułów.

Okazało się, że zdumiewająca liczba 278 milionów z 1 miliarda (tj. ponad 1/4) godzin czytania poświęcono wiadomościom dotyczącym rosyjskiego najazdu na Ukrainę.

W badaniu zauważono również, że ludzie spędzili 6,4 mln godzin na czytaniu o wojnie w Ukrainie 24 lutego, w dniu, w którym Rosja rozpoczęła inwazję na Ukrainę. Liczba ta była nawet większa niż liczba godzin spędzonych na czytaniu o śmierci królowej w dzień jej odejścia (8 września).

Ponadto badanie wykazało, że obecna średnia, dzienna liczba godzin spędzonych na czytaniu o wojnie (550 000 godzin), przekracza dzienną liczbę godzin spędzonych na czytaniu o Mistrzostwach Świata w Katarze.

Pandemia Covid-19 była tematem, o którym najczęściej czytano na świecie w 2020 i 2021 roku.

31.12.2022 Niedziela.NL, Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.

(kk)

W przyszłym roku do belgijskiego budżetu wpłyną podatki o wartości odpowiadającej aż 44,2% belgijskiego PKB - wynika z prognoz Narodowego Banku Belgii.

W tym roku podatki wpływające do budżetu miały jeszcze wartość 42,8% PKB. W przyszłym roku wpływy z podatków w relacji do PKB będą najwyższe od pięciu lat - poinformował dziennik „De Tijd”.

Wiązać się to będzie między innymi z podwyżkami płac. Inflacja w Belgii jest wysoka, a zgodnie z tutejszym prawem oznacza to w wielu sektorach automatyczne podwyżki wynagrodzeń. Wyższe płace przekładają się z kolei na wyższe wpływy z podatków - opisuje dziennik „Het Laatste Nieuws”.

Z drugiej strony Narodowy Bank Belgii przewiduje, że w 2023 r. spadną zyski firm. Przedsiębiorcy nie będą mogli nadal podwyższać w takim tempie cen towarów i usług, więc będą musieli ograniczyć marże, a to odbije się negatywnie właśnie na ich zyskach.

Udział zysków kapitałowych w całym belgijskim PKB będzie więc w 2023 r. mniejszy. Jednocześnie zwiększy się udział płac w PKB. Wynagrodzenia są relatywnie bardziej opodatkowane niż zyski kapitałowe, więc łączne wpływy podatkowe będą w relacji do PKB wyższe - wynika z analizy Narodowego Banku Belgii.

31.12.2022 Niedziela.BE // fot. Shutterstock, Inc.
 
(łk)